Quantùm verò attinet ad alias hujus generis circumftantias, quæ ipfum a&tum non fuerint comitatæ, de iis & confeffarium diligenter inquirere, & pœnitentem accuratè confiteri omninò neceffe eft: quoniam ficut funt ab ipfo principali actu difcretæ, ita & earum declaratio fpecialis ac enucleata fieri debet.

Circumftantias autem minuentes, fed non ita, ut de mortali faciant folùm veniale, licet quidem in Confeffione aperire, eâ intentione ut confcientiæ ftatus qualis est, declaretur : non tamen neceffariò funt exprimendæ; præterquàm ubì Confeffarius de iis interrogat, vel alioquia ex earum omiffione periculum aliquod metuendum fit. Circumftantiarum porrò numerus hoc vulgari verfu comprehenditur :

Quis, quid, ubi, quibus auxiliis, cur, quomodo, quando.

De poteftate Confeffarii.

Ametfi Præsbyteri fuâ ordinatione, à peccatis abfolvendi poteftatem accipiant ; Decrevit tamen fancta Synodus Tridentina nullum etiam regularem, poffe Confeffiones fæcularium, etiam Sacerdotum audire, nec ad id idoneum reputari; nifi, aut Parochiale beneficium obtineat, aut ab Epifcopis idoneus judicetur, & approbationem obtineat.

Tabfolvendi turan Seff. 23. C.15.

Caveat itaque Confeffarius quilibet, ne facultatis fibi per approbationem hujufmodi conceffæ terminos excedat: alioqui noverit, abfolutionem ultrà illos datam, nullam effe.

Quanquàm in articulo mortis ( qui cenfetur effe quoties ea verifimiliter metuitur, undecunque periculum

de Reform.

Cap, eos qui de fent, ex- com. in 6.

impendeat, fivè ex morbo, partu, naufragio, pugnâ imminente, fivè ex aliis caufis) poteft quivis à quocunque Sacerdote (intellige fi defit Confeffarius aliàs legitimus, nec commodè haberi poffit ) etiam non approbato, imò & interdi&to, Sufpenfo, aut Excommunicato validè abfolvi, idque ab omnibus cafibus, & Cenfuris quantumcumque refervatis.

Quod autem ad Cenfuras illas refervatas attinet; qui fuerit propter dictam neceffitatem abfolutus ab inferiore Sacerdote, tenetur, fi periculum evaferit, quamprimùm commodè poterit, fe præfentare ei, à quo aliàs fuerat legitimè absolvendus, ad parendum ejus mandatis, in iis pro quibus fuerat Excommunicatus.

Quod fi facere neglexerit ; in priores cenfuras relabitur. Quare Sacerdos in prædicto cafu absolvens, meminerit eum istiùs oneris admonere, ab eoque promiffionem exigat de parendo Ecclefiæ mandato; detque operam, fi res moram patiatur, ut priùs cui debet fatisfaciat, fi poffit. Hæc autem obligatio præfentandi se Superiori, ad cafus abfque cenfurâ refervatos non se extendit.

De Cafibus Refervatis.

Afus reservati, funt quædam peccata, à quibus absolvendi facultatem Superior fibi, aut etiam à se: delegandis reservat. Antequàm fiat enumeratio cafuum reservatorum, quædam circà hos cafus funt prænotanda.

F.

Refervatio non eft intelligenda nifi de peccatis mor

talibus. Proindeque, ut peccatum aliquod fit refervatum, oportet ut fit commiffum cum advertentiâ & confenfu ad peccatum mortale requifitis, & ut fit trangreffio legis in materiâ gravi secundum se, aut ratione circumstantiarum. Quapropter fi peccatum excufetur à mortali ob materiæ levitatem, vel propter ignorantiam, vel ob defectum plenæ deliberationis ut contingit in primis motibus, vel in semi-dormientibus, pro refervato haberi non debet. Quandò verò peccatum aliquod est verè mortale, & de numero refervatorum, non eximitur à reservatione, quamvis, qui illud commifit, illam igno

raverit.

FI.

Si peccatum aliquod fit folùm refervatum ob aliquam circumftantiam quæ fpeciem peccati mutat, & commiffum fuerit cum ignorantiâ inculpabili hujus circumftantiæ, cenferi non debet refervatum. Et ideò fi quis for nicetur cum puellâ fibi affine, ignorans hanc effe fibi affinitate conjun&tam, hoc peccatum non habet annexam refervationem ; quod feduló notandum in aliis cafibuss fimilibus..

FLI

Non refervantur peccata merè interna, quæ ad a&tum externum non tranfierunt, nulloque figno extrinfecùs prodierunt.

IV..

Intelligenda eft refervatio de peccatis ipfo opere confummatis, nifi aliter in lege aut ftatuto expreffum fit. Hinc v..g licèt homicidium fit refervatum, fi tamen quis conetur occidere, imò graviter vulneret, non incidit in cafum refervatum, nifi mors indè fequatur.

Di&tum eft, nifi in lege, aut ftatuto aliter expreffum fit. Excommunicatio enim Duello annexa & refervata, juxtà legem incurritur, licèt non fit confuinmatum. Quando fcilicèt, duo vel plures ad locum deftinatum pugnaturi accefferunt, & impediti, pugnam non commiferunt, ita ut per ipfos non fteterit quominus pugnaverint. Per Duellum intelligitur pugna fingularis, fcilicèt duorum vel plurium, fpontè, & ex condi&to fufcepta, ftatuto loco & tempore, cum periculo vitæ. Excommunicatio refervata incurritur quoque ab iis qui ad Duellum commiffum provocarunt, aut libellum provocationis fcienter detulerunt, aut qui auxilium vel favorem Duellantibus præbuerunt, aut quovis modo Duello cooperati funt: ab hâc verò excommunicatione reservatâ absolvere, in hâc Dioecefi, non poffunt Confeffarii etiam pro refervatis approbati, nifi ad id specialem ab Illmo. Domino Episcopo facultatem in fcriptis obtinuerint.

V.

Quando refervatur peccatum eorum, qui hoc vel illud fecerint, non proptereà cenfetur etiam peccatum mandantium, auxiliantium vel faventium refervari ; nifi hoc in lege exprimatur. Verba enim legis refervantis ftrictè funt intelligenda, & proindè non extendenda ad cafus non expreffos, neque hic valet argumentatio à pari, vel à fortiori, vel à minori ad majus.

V I.

In articulo mortis ceffat omnis refervatio, poteftque quilibet Sacerdos, ut fuprà dictum eft, quemlibet Poenitentem à quibuflibet peccatis & cenfuris abfolvere. Quod intelligendum de cenfuris quæ obftant Sacra

mentorum fufceptioni & ecclefiafticæ fepulturæ ; fcilicèt de Excommunicatione & Interdicto perfonali fpeciali, non autem de Sufpenfione ab Ordine, vel ab Officio., vel à Beneficio, quæ tolli non poteft per quemlibet Sacerdotem, & multò minùs Irregularitas.

Extrà verò mortis articulum, Sacerdotes inferiores nihil poffe in cafibus reservatis, Synodus Tridentina declaravit.

Quapropter cum ad eos venerit Poenitens aliquo cafu refervato irretitus, ei perfuadere nitantur, ut pro Beneficio abfolutionis ad Superiorem accedant, vel ad illum qui à refervatis facultatem abfolvendi ab eo accepit. Quòd fi ob aliquam circumftantiam videatur expedire, aut confultiùs fit, ut ipfi Confeffarii hanc facultatem petant, illam postulent, maximè caventes, ne Poenitens fuperiori manifeftetur.

VII.

Cum integra debeat effe Confeffio, Poenitens non potest eam dimidiare, declarando fola peccata refervatą fuperiori, & alia non refervata inferiori Confeffario. Similiter Superior non poteft audire fola peccata refervata & ab iis facramentaliter abfolvere, remittendo Pœnitentem ad Confeffarium inferiorem, ut ab eo abfolvatur à non refervatis : ficut enim non dimidianda confeffio, ita quoque dimidiari non debet abfolutio.

VIII.

Qui in Confeffione Jubilæi tempore validè factâ, cujufdam peccati refervati ex memoriæ lapfu oblitus est, porest post Jubilæum ab eo abfolvi per quemlibet Confeffarium, licèt pro refervatis non approbatum. Jubilæi namque tempore tollitur omnis refervatio pec