Eadem regula servatur de Sancto Patrono vel Ecclesiæ, vel Loci, ut de eo semper primæ, et secundæ Vesperæ fiant cum Comme moratione Sancti currentis in Vesperis secundis; quicumque Sanctus in his concurrerit, etiam si fiat Officium B. Virginis Mariæ. §. 8. De Commemorationibus.

Commemoratio de Sanctis non Solemnibus, nihil proprium habentibus, fit, ut infra.

Cum eorum Festa incidunt in Dominicas, de illis Commemoratio fit in Vesperis Sabbati, si de Solemnitate Domini, vel de Sancto Solemni illæ fiant, et in Matutino præterea, et in Miss a de Dominica. Si intra Octavas Pascha Resurrectionis, Epiphaniæ, Pentecostes et Corporis Domini, fit Commemoratio in Vesperis in Matutino et in Missa.

Si in Festa Sanctorum Solemnium, aut proprium habentium, idem servatur.

Si vero incidunt in Feriam secundam, fit Commemoratio in Vesp. Dominicæ.

Nulla de his Sanctis Commemoratio fit, cum eorum Officium incidit in Pascha, et duas ferias sequentes, vel in Ascensionem, vel in Pentecosten, et duas itidem ferias sequentes, vel in diem Solemnitatis Corporis Domini, et in Festa Nativitatis S. Joannis Baptista, Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, et Assumtionis Beatæ Virginis Mariæ, in Festum Omnium Sanctorum, vel Dedicationis propriæ Ecclesiæ, Sancti Ambrosii Episcopi, et Sanctorum Patronorum in propria Ecclesia; sed in secundis tantum Vesperis earum Solemnitatum; cum scilicet eorum Festa in posterum diem cadunt.

In Festo autem Circumcisionis, Sanctissimi Nominis Jesu, Purificationis, Annunciationis (cujus Officium celebratur in Dominica sexta de Adventu) et Nativitatis Beatæ Virginis Mariæ: in Festis Apostolorum et Evangelistarum, S. Laurentii, Sanctorum Archangelorum, Angelorum Custodum, etiam in Transfiguratione, Concept. B. V. Mariæ, aliisque Festis ejusdem Beatæ Mariæ Virginis, de simplicibus occurrentibus fit Commemoratio tantum ad Laudes; nisi ratione concursus Vesperarum Solemnium sit facienda etiam Commemoratio in primis Vesperis, ut supra dictum est.

De Octava Corporis Domini fit Commemoratio, cum intra eam incurrit Festum Nativitatis S. Joannis Baptistæ, vel SS. Apostolorum Petri et Pauli, vel S. Barnabæ Apostoli, vel SS. Martyrum Protasii et Gervasii, vel Sancti Patroni in propria Ecclesia.

De Dominicis numquam Commemoratio fit, nisi cum in illis faciendum est Officium de aliqua Solemnitate Domini; et tunc pro hujusmodi Commemoratione dicitur secunda Psallenda cum Oratione de proprio, si habeatur, sin minus de Communi, ordine ut infra.

Commemoratio de B. Virg. Maria, et de S. Ambrosio, et de Sancto item, cujus nomine nuncupatur Ecclesia, cui recitans Officium est addictus, fit ad Vesperas, et ad Matutinum singulis diebus, quibus Officium non Solemne de Sancto celebratur.

De Beata autem Virgine fit etiam in Missa Sabbati, cum scilicet in eo fit Officium non Solemne.

Cum Commemorationes plures fieri contigerit, servatur hic or do: : primum, ut post Orationem Officii diei fiat Commemoratio de Sancto sequenti: deinde de Beata Maria Virg. cum per regulam Officii potest: tum de S. Ambrosio ; postremo de Sancto Titulari, quæ pro sui dignitate aliquando Commemorationibus præponitur. Fiat autem Commemoratio hoc modo: dicta Oratione ultima de Officio, in quo Commemoratio facienda est, et dicto vers. Dominus vobiscum, dicitur primo Psallenda propria vel communis de Sancto, cujus Commemoratio facienda est, cum Gloria Patri etc. quæ Psallenda repetitur: deinde dicuntur Completoria et Oratio de proprio, vel de communi, cum de proprio non extat.

In unaquaque autem Commemoratione hoc servatur: si Psallenda de Sancto, cujus fit Officium, eadem est cum ea, quæ dicitur de Sancto Titulari, vel de quo fit Commemoratio; ea ratio diversitatis initur, ut de Sancto, cujus Commemoratio fit, Psallenda, quæ in Matutinis dici solet, dicatur in Vesperis: et contra, quæ dici solet in Vesperis, recitetur in Matutino.

De Orationibus item, cum eædem sunt, ratio hæc ipsa servetur, ut diversa de uno et de altero dicatur.

Porro in Commemorationibus hic ordo servetur, nisi aliter propria Rubrica indicet, ut pro Commemoratione ad Vesperas sumatur Oratio prima, ad Laudes vero secunda illius Sancti, de quo fit Commemoratio; nisi de hujusmodi Sancto unica habeatur Oratio propria, quia tunc eadem dicitur pro utraque Commemoratione. Si autem nulla hujusmodi Commemoratio facta fuerit ad Vesperas, et facienda sit tantum ad Laudes, tunc semper sumenda est Oratio prima. Cum vero in Vesperis primis de Festo sequenti facienda est Commemoratio de præcedenti, dicenda est unica Oratio, vel ubi plures habentur, ultima de Proprio, sin minus ultima de Communi, quando nulla sit de Proprio.

S. 9. De Feriis.

Officium de Feria semper fit in sextis Feriis, et Sabbatis

quartæ et quintæ hebdomadæ de Adventu (excepto Festo Immaculate Conceptionis B. V. Mariæ) et in hebdomada de exceptato, in Quadragesima, et triduo Litaniarum, quocumque etiam Festo occurrente in Adventu præterea, et reliquo omni anni tempore singulis diebus, cum seilicet non fit de Sanctis.

In Feriæ Officio ad Matutinum dicitur Decuria, prout in Breviario singulis Feriis distincta est; præterquam in feriis de Exceptato, et in Feriis hebdomadæ Authenticæ, in quibus Psalmi proprii loco suo ascripti sunt; præterquam item ad ferias in Albis, in quibus dicuntur Cantica; sicut etiam in aliis Octavis.

§. 10. De Feriis Adventus et Quadragesimæ. Feria de Adventu sunt, quæ a Vesperis Sabbati post Festum S. Martini usque ad Ferias de Exceptato cadunt.

His Adventus Feriis de Dominica præcedenti Officium fit ritu feriali, ut suo loco in feria secunda cujusque hebdomadæ Rubrica propria indicat: id vero nisi festus dies alicujus Sancti agatur.

Preces cum Psalmo dicuntur genibus flexis ad omnes Horas in quibus dicuntur ; præter Orationes, quas Hebdomadarius stando dicit, aliis genuflexis.

Feriæ de Exceptato, modo plures, modo pauciores esse possunt, prout dies Natalis Domini inciderit. Hæ autem loco Decuriæ habent certos ac proprios Psalmos et Antiphonas, et eorum denique proprium Officium de Adventu, exceptum atque sumtum ad solemnius concelebrandam Nativitatem Domini.

Fit autem de Exceptato semper in hebdomada proxima eidem Nativitati, prout id omne planius Rubrica propria ostendit.

Litaniæ dicuntur in secunda, tertia et quarta feria tantum cum suis Antiphonis, etiamsi in diem Vigilia Nativitatis Domini Officium cadat: eædemque dicuntur post Tertiam, et genibus item flexis, ut suo loco in propria Rubrica dicitur.

Officium de Feriis Quadragesimæ fit ad Vesperas in Sabbato ante Dominicam, quæ dicitur In capite Quadragesimæ, et sic deinceps usque ad Sabbatum Sanctum.

Preces cum Psalmo dicuntur, genibus flexis, ut supra jam dictum est in Adventu.

In singulis feriis quartis et sextis, post Tertiam dicuntur Litaniæ genibus flexis cum Antiphonis, ut supra in Adventu dictum est, usque ad feriam sextam ante Sabbatum in Traditione Symboli inclusive.

In sextis feriis Quadragesimæ ad Vesperas numquam dicitur Magnificat, neque ad Vesperas Defunctorum: quod item servatur in hebdomada in Authentica, ut Rubrica propria suo loco demonstrat.

Feriæ Paschales sunt ab Octava Pascha usque ad Octavam Pentecostes, in quibus feriis Preces ne ad Primam quidem ac Completorium dicuntur.

Reliquum Officium de feriis distincte notatum est locis suis. Excipitur ab hac regula triduum Litaniarum, in quo Officium fit de Feria Communi: Quo circa etiam dicuntur Preces cum Psalmo ad Horas, nec additur Hallelujak in fine Antiphonarum. In his feriis peraguntur Litaniæ Solemnes, quas etiam recitant, ut in triduo de Exceptato, qui Processiones non obeunt: cætera dicuntur, ut de Feria Communi, præter Officium pro Defunctis. Officium de Feria Communi, quemadmodum fiat in Matutino, et in aliis Horis, explicatur propriis Rubricis infra notatis in Officio de Feria Communi.

Officium Feriæ in feriis sextis, et Sabbatis prædictis de Adventu in feriis de Exceptato, in Quadragesima, et triduo Litaniarum incipit a Matutino.

In aliis vero feriis per annum inde fit de Feriis, ubi desinit Officium præcedentis diei; ita ut, si præcedenti die fuerit Solemne, Officium feria incipiat a Matutino : si præcedenti die fuerit Festum

ง

non solemne, de Feria fiat a Vesperis illius præcedentis diei

inclusive.

Officium autem de Feria terminatur subsequente Officio de Sanctis ad Nonam, nisi aliud propriæ Rubricæ indicent.

§. 11. Quomodo ordinandum sit Officium ex superioribus

Rubricis.

Recitanti Officium ante omnia sciendum est, de quo fiat Officium: quod quidem quisque cognoscet tum ex Calendario, tum ex Tabella festorum Mobilium.

Si Officium sit ordinandum de Tempore, idest de Dominica, recurrendum est ad Psalterium, ubi ponitur ordo servandus in Dominicis; et ad proprium illius Dominicæ, de qua Officium faciendum est, ubi ponuntur Responsoria, Antiphonæ et Lectiones. Si vero Officium de Feria Communi, recurrendum est ad Psalterium; in feriis autem Quadragesimalibus et Paschalibus recurrendum est ad primam hebdomadam Quadragesimæ, et ad primam hebdomadam post Octavam Paschæ, ubi illarum feriarum ordo explicate ponitur. Quæ autem in singulis feriis temporum illorum desunt, sumuntur de hujusmodi primis hebdomadibus.

In Officio de Sanctis ordinando recurrendum est ad Commune Sanctorum, ubi pro qualitate Festi, aut solemnis, aut non solemnis, Officium ordinate ponitur, illis exceptis, quæ propria suis in locis habentur.

Psalmi, Nocturni, seu Decuria, semper sumuntur de Feria currenti in Psalterio.

Lectiones vero sumuntur de Scriptura, nisi adsint propriæ Lectiones in proprio Sanctorum.

In majoribus Solemnitatibus et Festis quomodo ordinandum sit Officium, habetur in propriis locis Officii de Tempore.

Quomodo sit inchoandum et terminandum Officium per Horas, habetur in Psalterio.

Quomodo sit terminandum per Antiphonas Beatæ Mariæ, habetur in fine Completorii.

Sed ut hæc omnia facilius habeantur, positæ sunt sequentes Rubrica singulis Horis, earumque partibus distincte cognoscendis.

S. 12. De ritu Officii in Vesperis communibus.

Hæc in Vesperis ordine dicuntur: primc Pater noster, et Ave Maria, secreto: post . Dominus vobiscum. R. Et cum spiritu tuo, deinde Lucernarium, quod, prout Officii ratio postulat, singulis locis suis notatum est.

Quo dicto Lucernario; iterum dicitur . Dominus vobiscum, tum Antiphona in Choro pronunciatur, nisi Officium solemne, aut feriale, ut infra, fiat: post quam Antiphonam iteratur . Dominus vobiscum, et deinde pro Officii ratione dicitur Hymnus : quo Hymno dicto-repetitur. Dominus vobiscum etc. tum sequitur Responsorium in Choro, aut Responsorium cum InfanPars Est.

B*

tibus, prout est Officium: recitato Responsorio, item. Dominus vobiscum, tum denique Initium Antiphonæ Psalmi, ut Officii quod agitur, ratio requirit.

ว

Et quidem in Dominicis et Feriis dicuntur quinque Psalmi cum quinque Antiphonis, ut in Psalterio, nisi aliter propria Rubrica indicet. Post Antiphonam vero ultimi Psalmi dicitur Kyrie eleison ter: tum . Dominus vobiscum, et Oratio, ut in Psalterio, nisi propria assignetur in Officio de Tempore.

In Vesperis vero de Sanctis (sive unæ solum, sive duæ fiant) Psalmi duo, ut in proprio, vel communi Officio notati sunt, dicuntur hoc modo. Etenim post primum Psalmum subditur Psalmus Ecce nunc, et Psalmus Laudate Dominum, sub eodem Gloria Patri: deinde dicitur Antiphona: tum ter Kyrie eleison, ac postea

Dominus vobiscum, et Oratio propria, vel communis. Dicto deinde. Dominus vobiscum, inchoatur Antiphona alterius Psalmi, tum Psalmus ipse cum Gloria Patri, et Antiphona tota. Post hanc dicitur Kyrie eleison ter, . Dominus vobiscum, et Oratio secunda communis, vel propria.

Post Psalmos et Orationes prædictas, dicitur . Dominus vobiscum, tum inchoatur Antiphona in Magnificat, cum eodem cantico cum Gloria Patri, Iteratur postea . Magnificat anima mea Dominum: tum dicitur Antiphona cum Kyrie eleison ter, ac 4. Dominus vobiscum; deinde dicitur Oratio secunda in Dominicis, et tertia de Sanctis.

Deinceps dicitur Psallenda cum Gloria Patri, et repetitur : tum Completoria duo, et Oratio, quæ quidem dicitur directa, hoc est, sine tono:: et sic finiuntur Vespera de Sanctis.

In Dominicis vero dicitur altera Psallenda cum duobus aliis Completoriis, et alia Oratione, et sic finiuntur Vesperæ.

In Feriis autem, loco Psallendarum dicitur . in Baptisterio, Oratio, Psalmi Versus quatuor cum Antiphona: Completorium unum et alia Oratio recta.

ha

Aliquando etiam in Dominicis, præter Psallendas, dicuntur etiam Responsoria in Baptisterio. Sed quando, et quo ritu, betur propriis locis.

Si facienda sit Commemoratio, semper fit post ultimam Orationem Officii, ut supra dictum est.

Vesperæ autem Solemnitatum et aliquarum Feriarum, quæ prædictam regulam non servant, suis locis ordinata reperiuntur.

Sunt etiam quædam Vesperæ de Sanctis Patronis et Titularibus, quæ cum Vigiliis mixtæ sunt: in quibus in Choro post Orationem primi Psalmi, præmisso . Dominus vobiscum, canitur una Lectio de Vita Sancti cum suo Responsorio: deinde dicto iterum Dominus vobiscum, inchoatur Antiphona secunda cum Psalmo post Orationem vero secundi Psalmi canitur alia] Lectio cum Responsorio suo, et deinde Canticum Magnificat cum sua Antiphona, ut supra. Post Psallendam vero ante Completoria canuntur Litaniæ Sanctorum: ultimæ vero Orationi (quæ canitur in tono) præmittitur . Dominus vobiscum.