Imponerse, ó acostumbrarse: Ttza ndi. Importante: Ttza m'ahioni. Importunar: Paphi. ge. te: Hing i'bri. Incitador: Yotb'ate, qtt'ate. 2 Inclinarse, bajar la cabeza 'Ba- Importuno, na: Pomdute, att r'a Incombustible: Hin n'atza d'a gabgi. Inducelo: Cambi, qhytbi. Indultar: Punnbi. Indulto, perdon: Punnb'ate, Industrioso, mañoso: Yati. Industriar, enseffar: Zahui. Inés: Ine, Isi, Néze. Inesperadamente: Hoent a Inesplicable: Hin n'atza d'atyn. ttzi: Infamador: Hiac size. Beb Infelizmente: Ttzasmayчtia. Infinito, muchisimo: Otho ngua Ininteligible: Hin n'atza d'abádi. ttzogtzem'ang.q. Inmediatamente: Hmeseua. Inmenso, sin medida: Otho r'a ttani. Inmortal: Hin n'atza d'adu. Inobediente: Tizog'yoede. Inquirir, buscar solicitamente: Insanable: Hin n'atza d'affangi. Insecto, sabandija: Rayue. Insigne: Uiste. Insignia: Neqi, thandi. Insipido, insulso: Tzǝtho, hin gi-u. Insolencia, dicho indecente: Hiac-hia. Insoportable, insufrible: Hin g'a nttzəti. in'a si. Intentar: Tzeenni. Interesado, que solo mira al in- Internarse: Thuntti. Interpolar, o interponer: Be mande, 'bec'ande. Interprete: mhia. Interrumpir: Phati. No le interrumpas lo que hace: Yo giphab'a ette. Intimidar: Qhapi d'arzu. Intolerable: Hin gʻauttzǝti. Intrepido: Hin te itzu. Introducir: Cqtti. Introducirse: Thintti, hiette. Intruso, sa: Nhicette, nthintti. Inutil, que no es á proposito, . que no sirve: Híng iho, hin te ipañ'a. Invierno: Naos m'ahgi. Invisible: Hin dineqi. Invocar a Dios Mat Ogha. Ir: Pa, ma. No te vayas: Yo gipa, No te vayas allí: 'Yo grimaby. Y ya te vas? Ha ya g'ama? Ya me voy: Ya d'ama. Ya voy alla: Ya da ma by Ya me voy a huir: Ya drama garagi. Pues vete, Dios te ayude: Nde rina, Oqha d'ames-i. Vamps? Me, ha camə? Vamonos: Mehe. Iremos juntos: G'ame-ui. Des de cuando no vamos? Desde himby hin dipehe? Váys? Gipehe? Con quien vays? Too gima-ui? Con quien te vas? Too gimehe? Cuando se van? Hamby d'ama? ees 2 Ir, guiar ó llevar á alguna pare te pasivamente: Pa, ma. Donde va el camino para el Car donal? Háby ipa r'a ‘yu pas ra Bohri? Adonde va este camino? Háby rima n‘a ‘yun‘a? Por alli va el camino: Rima ní rayu. Por aqui va: Te r'apa gua. Ese es por don de vas: Ge, 'a sc'ama 'by. Ir adelante, ó por delante: 'Matto. Ya va adelante: Ya rifbetto. Ir á medias, en contrato: Nhiandi. Van á medias: Dihiand-ui. Ir mal, ó ir bien, pasarlo bien d mal: Sadi, thogi Como te va? Te gisadi? Te sc'athogi? Me va bien señor, y á usted como le va? Drirzahma a Niaqe, te gisadi? al Ir, ó llevar á alguno á caballo en ancas: Yottui. Va en an cas: "Yott'atoege. Irreducible, terco: Mǝmhia, Irremediable: Hing iqha r'a fle thi, Irrision: Nttzani, thede, d'aboe r'a cuǝ. Isabel: Ispe, Zábe, Iscle, ó istle, el que se saca tirando de la pua de la penca del maguey: Ccytsáhi, Sacale el iscle; Cyti r'a ccytsáhi. Iscle, el que se saca tallando la penca de maguey soasada ó sin asar: Qhчnsahi, qhoe. J ngsáhi, Este iscle ya hilado: Zánthe, Iscle de lechuguilla despues de tallada: Thəsi. Jarro, para beber: Sáno, saro, Jarro grande, ó cantaro: Bada. zii. Jócoso, ó jocundo: Ehia. Jovial: Ehia. 'Juan: Súa. Juana: Huana. Juego, 6 burla; Ntteni. Jugar: Hoee. " nhui, roege, ásno. Junio: An'a 'rato rzana, Hunie. Juntar, unir: Pǝhni, cuatti. Jugar, travesear: Nñéni. Vamos Juntura: Nrzoete. Jurar: Hu nttemméi, d'atha ju- Jurisdiccion, el distrito á que |