1 8 Tu, puer, propheta altissimi vocaberis. Et ut filius cum patre indiscrete in altis- EPISTOLA CUIUS SUPRA ORIENTALIBUS EPISCOPIS DIRECTA. 26 II. Dilectissimis fratribus universis episcopis per Orientales provintias constitutis ritatis et MARCELLINUS 28 episcopus. [II. De gra tulatione ca quod absti nendum sit Unde pro subreptionem tene et haec doce, Utinam ad plenioris — docere atque servare, Haec frater karissime locum non relin 16 Sic corr. 1 Bb. Sg. Dst. addit: in. 2 Dst. XCI. 3 In Sg. manu post. add. vellet. 4 Sic corr. sec. Dst. conlocare. Bb. conlocare vellet. Sg. collocare. 5 Sg. Bb. visus. 6 Bb. quicquid accidit id. 7 Sg. Bb. redditor. 8 Sg. Bb. Dst. non vis. 9 Sic manu post. in Sg. corr. volunt. 10 Sic corr. reliquet sec. Sg. Bb. Dst. 11 Bb. per. 12 Dst. subreptione. 13 In Sg. manu post. corr. in: praeterea. 14 In Sg. m. post. corr. in: peccata. 15 In Sg. manu post, corr. in: ut. societatem sec. Sg. Dst.; Bb. satiaetate. 17 Om. Sg. 18 Sq.fructuosa. 19 Sic corr, affectum sec. Sg. Bb. Dst. 20 Dst. addit: et apostolica. 21 Bb. Sg. Dst. spretis erraticis et nocivis. enim. 23 Sg. Dst. add. et. 24 In Sg. post. manu corr. in: nam. 25 Sq. praedicata, post. manu corr. in: praedicta. 26 Dst. add. Iohannis papae. Sg. Epistola sancti Marcelli papae. l'ar. 4280 AA et Dst. Sol. num. in Bb. 28 In Sg. manu post. corr. in: Marcellus. 22 Sg. 27 Sec. 2 Quid tam dulce sollicito quam quod mihi de vobis innotescuntur illa quae cupio? Quid tam religiosis conveniens institutis quam ut inter se sacerdotes pacem, quam necesse est aliis pro officio adnuntiare, conservent? Plena, fateor, gratulatione suscepi quod votiva mihi de caritate que inter vos est, ecclesiarum pacem in litteris indicastis. Sponte mihi quicquid ortari poteram, quidquid monere7 delatum est. Confirmet hoc deus, quod est operatum" in nobis et quae praecepit pro animarum salute fatienda 10, haec ipse, qui praecepit, pro ea qua nos redemit pietate, fatiat. Et his tam bonis 11 nuntiis 12 nos quoque religiosorum vicem reddimus nuntiorum. Quicquid cum orientalibus quos ad ecclesiae corpus unitatemque revocatos dudum dei nostri ope litteris significavimus destinatis, denuo cum aper tum 13 fuerit repetitis vobiscum participamus inditiis. Mox pro nostro edicto 14 ab orientalibus missa legatio est 15, certa speravit, certa consulit, sed facimus 16 de his que fuerunt dicenda conpendia, ipsi potius ad instruendam notitiam vestram que a17 nobis sunt responsa dirigentes 18, ne quid sibi sub spatio prolixiore terrarum aut opinio vindicet aut error adsumat, cum ad rerum fidem ipsam teneri suffitiat veritatem. Quod autem ad continentiam vestrarum pertinet litterarum, oportuit quidem desideria plenius expedire. Quapropter scitote vos persecutionem 19 fratrum 20 et ab omni litigio abstinere debere, dicente scriptura: Servum dei non oportet litigare, nec quemquam nocere, sed persecutores ecclesie servorumque eius vestris redargutionibus corrigere, testante apostolo: argue, obsecra, increpa. III. Quecumque 22 ergo contentiones inter cristianos horte fuerint ad ecclesiam defe- [III. Ubi rantur et 23 ab ecclesiasticis viris terminentur. Maior24 autem non potest a minore debeant coniudicari, nec episcopi pontifici a quo consecrari probantur, praeiuditium inferre te inter chriullum possunt. Quod si presumptum fuisse cognoscitur, viribus carere non dubium stianos.] 21 est, nec posse inter ecclesiastica ullo modo statuta censeri; 25 clericus vero cuiuslibet ordinis absque pontificis sui permissu nullum presumat ad seculare iuditium adtrahere, nec laico 26 quemlibet clericum 27 liceat accusare, detractiones tamen et accusationes atque persecutiones inter christianos oppido vitandae sunt; quia licet pauci simus in comparatione aliorum, si tamen unanimes fuerimus facilius adversariis resistemus. Sanctus enim protomartyr Stephanus labidabatur, sed Iesus suscipiebat plagas, ideo unicuique providendum est, ne aliquem iniuste iudicet aut puniat, ne Iesum iudicet aut puniat 28. Et dominus in evangelio ait: Nolite iudicare, 3 Codd. cit. pace. 4 Dst. 1 Bb. Dst. Sg. innotescunt. 2 Sg. Bb. add. eos, Dst. eos ut. optare. 5 In Bb. deest: quicquid ortari poteram. 6 Sg. quid. 7 Sg. movere, post. manu corr. in: monere. 8 Deest in Bb. 9 Sg. Bb. Dst. operatus. 10 Sic corr. fatiendam sec. Sg. Bb. Dst. 11 Dst. Sg. istam boni pro his tam bonis. 12 Sic corr.; codd. reliqui: nuntii. 13 Sg. Bb. Dst. aptum. 14 Sg. Dst. nostra seditione. 15 In Sg. manu post. add. que. 16 In Sg. post. manu corr. in: fecimus. 17 Deest in Sg. Bb. Dst. 18 Bb. diligentes. 19 Sg. Bb. Dst. a persecutione. 20 Cod. et Dst. in marg.: fratres non persequendos litigio. 21 Sec. Par. 4280 AA et Dst. Rubrica et num. deest in Bb. 22 In marg.: de accusationibus. 23 Om. Sg. Dst. 24 In marg.: maiores a minoribus non iudicandos. 25 In marg.: clericus seculare iudicium non eat. Bb. rubricum ponit: ut clericus nullum nullus ad iuditium trahat sine permissu episcopi. 26 Sg. Dst. laicum. 27 Deest in Sg. Dst. 28 Om. Sg. ne Iesum iudicet aut puniat. terminari tentiones or 7 8 ut non iudicemini; in quo enim iuditio iudicaveritis, iudicabimini. Unde et doctor gentium loquitur dicens: Hoc igitur dico et testificor in domino, ut iam non ambuletis, sicut gentes ambulant, in vanitate sensus sui1 tenebris obscuratum habentes intellectum, alienati a vita dei per ignorantiam quae est in illis propter caecitatem cordis ipsorum, qui desperantes semetipsos tradiderunt inpudititiae in operationem inmunditiae omnisque 3 avaritie. Vos autem non ita didicistis Christum, si tamen illum audistis et in ipso edocti 5 estis, sicut est veritas in Iesu 6, deponere vos secundum pristinam conversationem veterem hominem qui corrumpitur secundum desideria erroris. Renovamini autem spiritu mentis vestrae et induite novum hominem qui secundum deum creatus est in iustitia et sanctitate veritatis. Propter quod deponentes mendatium loquimini veritatem unusquisque cum proximo suo, quoniam sumus invicem membra. Irascimini et nolite peccare. Sol non occidat super iracundiam vestram; nolite locum dare diabolo: qui furabatur, iam non furetur, magis autem laboret operando manibus suis & quod bonum est, ut habeat unde tribuat necessitatem patienti 9. Omnis sermo malus ex ore vestro non procedat, sed si quis bonus est ad aedificationem opportunitatis, ut det gratiam audientibus. Et nolite contristari 10 spiritum sanctum dei, in quo signati estis in diem redemptionis. Omnis amaritudo et ira et indignatio et clamor et blasphemia tollatur a vobis cum omni malitia. Estote autem invicem 11 benigni, misericordes donantes invicem, sicut et deus in Christo donavit vobis. Estote ergo imitatores dei sicut filii karissimi, et ambulate in dilectione sicut et Christus dilexit nos et tradidit semetipsum pro nobis oblationem et hostiam deo in odorem suavitatis. Fornicatio autem et omnis inmunditia aut avaritia nec notetur 12 in vobis, sicut decet sanctos, aut turpitudo aut stultiloquium aut scurrilitas quae ad rem non pertinet, sed magis gratiarum actio; hoc enim scitote intellegentes, quod omnis fornicator aut inmundus aut avarus, quod 13 est idolorum servitus, non habet haereditatem in regno Christi et dei. Nemo vos seducat inanibus verbis, propter haec enim venit ira dei in filios diffidentiae; nolite ergo 14 effici participes eorum. enim aliquando tenebre, nunc autem lux in domino, ut filii lucis ambulate. Fructus enim lucis est in omni bonitate et iustitia et veritate, probantes quid 15 sit beneplacitum deo. Et nolite communicare operibus infructuosis tenebrarum, magis autem redarguite. Quae enim in occulto fiunt ab ipsis, turpe est 16 dicere. Omnia autem quae arguuntur, a lumine manifestantur; omne enim quod manifestatur1 lumen est18, propter quod dicit: Surge qui dormis, et exsurge a mortuis, et inluminabit tibi Christus. Videte itaque, fratres, quomodo caute ambuletis, non quasi insipientes, sed ut sapientes 19, redimentes tempus, quoniam dies mali 20 Propterea nolite fieri inprudentes, sed intelligentes quae sit voluntas dei1. Et nolite inebriari vino in quo est luxuria, sed implemini spiritu 22 loquentes vobismetipsis in psalmis et hymnis et canticis spiritalibus, cantantes et psallentes in cordibus vestris, domino gratias agentes semper pro omnibus in nomine domini nostri Iesu Christi, deo 23 patri subiecti invicem in timore Christi. Omne enim quod in[IV. Quod reprehensibile 24 est, catholica 25 defendit ecclesia. IV. Non licet 27 ergo imperatori non liceat imperatori aliquid con tra mandata Hoc igitur dico deus in Christo donabit divina prae- vobis, Ephes. IV. 17-32. sumere et Estote imitatores ergo subiecti invicem in quod iniu- timore Christi, Ephes. V. 1-21. stum iudi tium et difi nitio iniusta regio metu vel iussu a 5 Omne enim quod — defendit ecclesia, c. 9. i. f. Eratis conc. Nicen. Cf. Calist. 5, Dam. 14, Symm. syn. 1 Deest in Sg. Dst. 2 Bb. via. Sic Sg. manu post, corr. 3 Sg. omnis et. 4 Sg. Bb. Dst. illo. iudicibus or- Sg. Dst. docti. 6 Bb. Dst. Iesum. 7 Om. Sg. Dst. 8 Deest in Sg. Dst. 9 Sg. Dst. patiendinata non tibus. 10 Sg. Dst. contristare. 11 Om. Dst. 12 Sg. Bb. Dst. nominetur. 13 Dst. que. 14 Om. valet.] 26 Sg. Dst. 15 Sg.quod. 16 Sg. Bb. Dst. add. et. 17 Bb.omnia enim quae manifestantur. 18 Om. Sg. omne enim - lumen est. 19 Desunt in Sg. Bb. Dst. non quasi-sapientes. 20 Bb. Dst. addunt: sunt. 21 Desunt in Sg. Dst. propterea — voluntas dei. 22 Bb. addit: sancto, Dst. sanctum. 23 Sg. Dst. add. et. 24 Bb. Dst. reprehensibile. 25 Dst. addit: non. 26 Sec. Par. 4280 AA et Dst. Sol. num. in Bb. 27 In marg.: nil ad imperium et iudicem contra legem agendum. 2 vel cuiquam pietatem custodienti aliquid contra mandata divina1 presumere nec quicquam quod evangelicis propheticisque et 3 apostolicis regulis obviatur agere. Iniustum enim iuditium et definitio iniusta regis metu vel iussu a iudicibus ordinata non valeat, nec quicquam quod contra evangelicae vel propheticae aut apostolicae doctrinae constitutionem successorum 6 patrum actum fuerit, stabit. Et quod ab infidelibus aut hereticis factum fuerit omnino cassabitur. Vos ergo state in fide, viriliter agite, et omnia vestra cum caritate fiant. Huius rei gratia, ut ait apostolus, flecto genua mea ad patrem domini nostri Iesu Christi, ex quo omnis paternitas in celis et in terra nominatur, ut det vobis secundum divitias gloriae suae virtutem corroborari per spiritum eius, 10 interiore homine11 habitare Christum per fidem in cordibus vestris in caritate radicati et fundati, ut possitis conprehendere cum omnibus sanctis quae sit latitudo et longitudo et profundum et altitudo, scire etiam supereminentem scientiae caritatem 12 Christi, ut impleamini in omnem plenitudinem dei. Ei autem qui potens est omnia facere superhabundanter quam paetimus aut intellegimus secundum virtutem14 quae operatur in nobis, ipsi gloria in saecula 15 et in Christo Iesu in omnibus generationibus seculi seculorum. Amen. Data V. Idus Decemb. Diocletiano VI. 16 et Maximo VIII. vv. cc. conss. 9 INCIPIUNT 17 DECRETA MARCELLI PAPAE. 18 13 I. Dilectissimis fratribus universis episcopis per 20 Antiocenam constitutis MAR- II. Admoni CELLUS. ut 27 tio ut que male pullulant absci aliud docendum to Petro apo lis et patriditum.] 19 Sollicitudinem omnium ecclesiarum iuxta apostolum circumferentes divinae dantur et circa nos gratiae memores esse debemus, qui21 nos per dignationis suae misericor- non diam ad hoc fastigium sacerdotale provexit, ut mandatis ipsius inhaerentes in quam a beaquadam 22 sacerdotum eius specula constituti 23 prohibeamus inlicita et sequenda stolo et relidoceamus. Unde 24 directis per Bonefatium diaconum nostrum litteris admonemus, quis apostoque male25 pululant abscidantur et mala facta corrigantur atque bona 26 secten- bus est tratur et patrum nostrorum exempla et statuta imitentur. Rogamus ergo Vos, fratres, ut non aliud doceatis neque sentiatis quam quod a beato Petro apostolo et a 28 reliquis apostolis et patribus accepistis. Ab illo enim primo instructi estis, ideo non oportet vos proprium derelinquere patrem et alteros sequi; ipse 29 enim caput est totius ecclesiae, cui ait dominus: Tu es Petrus, et super hanc petram edificabo ecclesiam meam, et reliqua. Eius enim sedes primitus apud vos fuit que postea iubente domino Romam translata est, cui nos adminiculante gratia divina hodierna praesidemus die. Nec ab eius dispositione vos deviare oportet, ad 1 Sg. Bb. Dst. divinitatis. 2 Dst. add. in. 3 Sg. Dst. ac. 4 Sg. Bb. Dst. obviatur. 5 Sg. Dst. et vi. 6 Sg. Bb. Dst. sive sanctorum. 7 Sg. non stabit, manu post. corr. in: non constabit. 8 Sic corr. ergo exhibitum in cod. et Dst. sec. Sg.; Bb. ergo rei. 9 Sg. Dst. virtute. 10 Bb. Dst. addit: in. 11 Sg. Bb. interiorem hominem, Dst. interiori homine. 12 Dst. claritatem. 13 Bb. Dst. quod. 14 Sic corr. virtute sec. Sg. Dst.; Bb. virtute. 15 Bb. Dst. ecclesia. 16 Deest in Sg. Bb. Dst. 17 Deest in Dst. 18 Sg. Epistola sancti Marcelli papae. 19 Sec. Par. 4280 AA et Dst. Sol. num. in Bb. 20 In Sg. post. manu add. partem. Sg. Dst. quae. 22 Sg. qua deus, post. manu corr. in: quo nos deus in. 23 Deest in Dst. 24 Sic corr. ut de sec. Sg. Bb. Dst. in Sg. Dst. 26 Dst. ut quae bona sunt. Sg. ut quae bona, post. manu corr. in: et quae bona sunt. 27 Öm. Sg. Dst. 28 Deest in Sg. Bb. Dst. 29 In marg.: de primatu Romane sedis. 21 25 Deest [II. cellentia Ro manae dis.] 2 7 quam cuncta maiora ecclesiastica negotia divina disponente gratia iussa1 sunt reDe ex ferenda, ut ab ea regulariter disponantur a qua sumpsere principia. II. Si vestra se- vero Antiochena, quae olim prima erat, Romanae cessit sedi, nulla3 est quae eius non subiecta sit dictioni, ad quam omnes quasi ad capud iuxta apostolorum eorumque successorum sanctiones episcopi qui voluerint vel quibus necesse fuerit suffugere eamque apellare debent, ut inde accipiant tuitionem et liberationem unde acceperunt informationem atque consecrationem. Quod omnibus minime convenit denegare episcopis, sed absque ulla custodia aut excommunicatione vel dampnatione vel expoliatione libere eis 9 irae concedatur. Simulque idem inspirante domino constituerunt ut nulla fieret sinodus praeter eiusdem sedis auctoritate 10, nec nullus episcopus, nisi in legitima sinodo suo tempore apostolica auctoritate 11 convocata 12 super quibuslibet criminibus pulsatus, audiatur vel iudicetur episcopus 13, quia, ut paulo superius praelibatum 14 est, episcoporum iudicia et summarum causarum negotia sive cuncta dubia apostolicae sedis auctoritate sunt agenda et finienda, et omnia conprovincialia 15 negotia per huius sanctae universalis et 16 apostolicae ecclesiae sunt auctoritatem 17 retractanda, si18 huius ecclesiae pontifex praeceperit. Nec cui 19 liceat sine praeiuditio Romanae ecclesiae quae 20 in omnibus causis debetur reverentia custodire 21 relictis his sacerdotibus 22 qui in cadem provintia dei ecclesias nutu divino gubernant, ad alias convolare provintias vel aliarum24 provintiarum episcoporum iuditium expeti 25 vel pati, sed omnibus eiusdem provintiae episcopis congregatis iuditium auctoritate huius sedis terminetur; quod tamen, ut praefatum est, per eius vicarios, si libuerit, erit tractandum 26 et quicquid iniuste actum est reformandum. Pastoralis ergo cura offitii nos admonet et 27 destitutis succurrere et cuncta neglecta vel male acta reformare, ut ignis ille, quem dominus veniens misit in terram, motu crebrae meditationis agitatus sic calescat ut ferveat, et sic inflammetur ut luceat. Sepe enim dicendum et agendum est quia mala 28 pullulantia fraterna caritate oportet resecari, ut 29 bona crescendi et aucmentandi amplissimum locum inveniant. sit dictioni, Greg. M. ep. IX. ad quam omnes quasi ad caput, Innoc. I. ep. ad Fel. Nucer. pr. (H. no. 9.) Cf. Anacl. 34, Evar. 1, Sixt. I. pp. 5, Iul. 6, Dam. de corep., Anast. I. pp. ep. 1, Fel. IV. pp. ep. 1. - Simulque idem sedis auctoritate, Cass. hist. trip. IV. 9. aut Ben. II. 381. Cf. infr. c. 10, Iul. 6, 11, 13, Fel. II. pp. 2, Dam. 9, Pelag. II. pp. ep. 1. nec ullus episcopus vel audiatur, Ben. II. 381. aut c. 2. Angilr. (confl. ex c. 15. conc. Antioch, Cassiod. 1. c., Ebbonis Rhem. apologet...,, compulsus ad tribunal palatinum non ad synodalem sanctorum patrum conventum, quo violenter non licet trahi, sed magis libe rum canonice convocari episcopum"). Cf. infr. c. 10, Iul. 5, Dam. 9. quia ut paulo agenda et finienda sec. Innoc. I. ep. ad Vict. Rothom. c. 3. (H. no. 7.), Ben. II. 381. III. 109. Cf. Anacl. 17, 34, Zeph. 6, Gai. 7, Iul. 5, Vigil. 7, Pelag. II. pp. ep. 1. et omnia conprovincialia pontifex praeceperit, ep. Hadriani c. 7. conc. Sard. aut Ben. III. 349. aut 39. Angilr. Cf. Iul. 12. Nec cui liceat sedis terminetur sec. Inn. ep. cit. (version. Cod. Quesnell. in ed. op. Leon. M. fratr. Ballerin. III. p. 206.) Cf. Dam. 19. quod tamen erit tractandum sec. c. 7. tit. conc. Sard. D. (Cf. Vict. 5, Sixt. II. pp. 2, Iul. 12.) Pastoralis ergo cura – male acta reformare, 12 Bb. 15 Bb. 1 Dst. visa. 2 Sec. Par. 4280 AA et Dst., in quo m. s. XII. additur: et ut nulla synodus fiat praeter eiusdem sedis auctoritatem. 3 Bb.sed in nulla. 4 Sg. Bb. Dst. dicioni. 5 Bb. suffragari. 6 Deest in Sg. Dst. 7 Sic. corr. sec. Sg. Bb. Dst. dampnationem. 8 Sg. aut. 9 Deest in Bb. Dst. 10 Codd. cit. auctoritatem. 11 Deest in Sg. Bb. Dst. nec nullus-apostolica auctoritate. Dst. convocatus. In Sg. manu post. add. vel. 13 Deest in Bb. 14 Sg. Dst. praelatum. conprovincialium. 16 Om. Sg. Dst. 17 Addidi auctoritatem ex Bb. Dst., deest quoque in Sg. 18 In Sg. post. manu corr. in: sicut. 19 Sg. Bb. Dst. alicui. 20 Codd. cit. cui. 21 Sg. Bb. custodiri. 22 Sg.omnibus, quod postea delet. 23 Sic corr.quae sec. Sg. Bb. Dst. 24 Bb. Dst. aliorum. 25 Dst. experiri. 26 Bb. Dst. retractandum. Sg. et tractandum. 27 Deest in codd. cit. 28 Sg. Bb. male. 29 Bb. et. |