Page images
PDF
EPUB

INCIPIUNT DECRETA PONTIFICUM A SANCTO CLEMENTE

USQUE AD DAMASUM XXXTA SEX.

Capitula praefationis Ysidori.

I. Quod compellatur a multis episcopis et reliquis servis dei canonum sententias in unum colligere.

II. Quod concilia Greco edita stilo amplius quam tripliciter aut quadrupliciter interpretata sint. III. Quid canon, regula et synodus: quid concilium, caetus atque conventus interpretentur.

IV. Quod in principio qualiter concilium celebretur compositum sit, et quod ceteris conciliis praepositi sint canones apostolorum et deinde intermixta decreta epistolarum apostolorum et reliqua.

V. Quod multi pravitate et cupiditate depressi sacerdotum accusatores extiterint et oppresserint et quod iudicibus non credenda sunt nisi quae certis indiciis demonstrantur. VI. Quod nullus possit iuxta canonicam

institutionem accusari, vocari, iudicari aut damnari, donec suis est rebus expoliatus aut a sede propria pulsus vi aut terrore. VII. De accusatoribus seculi quos leges prohibent.

[blocks in formation]
[blocks in formation]

Ordo de celebrando concilio et de orationibus primi diei et secundi ac tertii.

Clementis papae.

Quod Clemens procidens ad pedes beati Petri rogaverit excusans se et declinaverit honorem cathedrae vel potestatem. Item exoratio Petri ad Clementem pro suscipiendo officio episcopatus.

Quod sacerdotes inreprehensibiliter oporteat vivere et omnes vitae huius occupationes abicere et non fide

2 Sic corr. sec. Paris. 4280 AA. Cod.:

1

iussores existere neque advocatos XXIV. Quod dei dilectio morti compalitum fieri.

V. Quod ad presbiteros ista sunt ut ante omnia pudicitiam studeant, adulescentes nuptiis iungant, sed ne in provectioribus quidem curam habere. huiusmodi neglegant, quoniam adulterium secundum in poenis obtinet locum.

VI. Quod plures sint species fornicationis et de prima specie adulterii. VII. De casto et amore fraterno et caritate. VIII. Ut negotia clericorum ecclesiastico iudicio terminentur.

IX. De fugienda avaritia et de ponderibus atque mensuris constituendis. X. Quod futurum dei iudicium semper

in corde et ante oculos ponendum sit. XI. Ut aecclesiastici viri discordias et simultates caveant.

XII. De ministerio diaconorum.
XIII. Quod oporteat eum qui docet ani-
mas rudes adprime debere esse eru-
ditum.

XIV. Quod omnis aecclesiae status si-
milis sit navi magnae portanti viros
diversis e locis et regionibus per
undosum pelagus ad unam potentis
regni urbem properare cupientes.
XV. Quod episcopus super omnes la-
boret.
XVI. Allocutio ad Clementem apostoli
Petri.

XVII. Precipit ac monet.
XVIII. Non loquendum his quibus Cle-

mens non loquitur neque amicum
esse debere quibus ipse non lo-
quitur.
XIX. Commonitorium postulationis ut
post obitum suum Iacobo fratri do-
mini descripta breviter omniaque
quam poterit compendio compre-
hensa Clementem destinare non
pigeat.

XX. Expositio fidei trinitatis.

XXI. De symbolo et quid symbolum dicitur.

XXII. Quid sit deus.

XXIII. De duobus mandatis ex quibus

per unum malitia compescitur et
per alterum benignitas propagatur.

retur.

XXV. De docibilibus quos oportet ut et ipsi docti sint.

XXVI. De sacerdotibus quos doctiores caeteris populis esse oportet. XXVII. De episcopis missis ad Clementem per singulas civitates et gentes quos apostolus Petrus non miserat. Monet et Iacobum hoc agere per suas dioceses.

XXVIII. De patriarchis et primatibus.
XXIX. De archiepiscopis atque episco-
pis.

XXX. Quod episcopi vicem apostolorum
et presbiteri reliquorum discipulo-
rum teneant vicem.
XXXI. Homicidas et cunctos crimina-
libus nexibus alligatos, omnes in-
fames et quos leges seculi damnant
sed et laicos non posse admitti ad
accusationem sanctorum et maiorum.
XXXII. De vita sacerdotum.
XXXIII. Maiores a minoribus nec accu-

sandos nec iudicandos et omnes le-
gum divinarum libenter violatores
sancta communione privandos.
XXXIV. Carnales spiritalibus non posse
resistere et de his qui cervices suas
contra magistros suos et seniores
erigebant.
XXXV. De ebrietate.
XXXVI. Quod nullus presbiter aliquid

agere debeat in alicuius episcopi parrochia absque eius permissu et quod cuncti presbiteri sint obedientes suis episcopis sine mora. XXXVII. Quod episcopi claves sint ecclesiae et habeant potestatem claudere caelum et aperire portas eius. XXXVIII. 3 XXXIX. Quod episcopos dominus ad se glorificandum elegerit et quod omnes principes terrae eis obedire oporteat et capita sua submittere. XL. De tribus generibus homicidiorum. XLI. De vera dilectione et pluribus do

cumentis spiritalibus apostoli Petri. XLII. Quod sacerdotes et reliqui ecclesiae ministri omnisque plebs episcopos suos tota animi virtute diligere

3 Numerus solus in codice, in Par. cit. rubrica ponitur: XXXVIII. Quod episcopi a solo deo sint iudicandi vel removendi et non ab aliis.

debeant et eorum preceptis obedire etiam si ipsi aliter quod absit agant. XLIII Apostolus praecatur Clementem ut doceat ordinem praedicationis suae et absolutionum dies. XLIV. Quod nemo praecepta apostoli

Petri possit absque sui periculo neglegere vel dissimulare. XLV. Item epistola praeceptorum sancti Clementis papae missa Iacobo fratri domini quod tribus gradibus commissa sint sacramenta divinorum secretorum et quod presbiteri, diaconi atque ministri sacramenta ecclesiastica sollicite absque neglegentia peragant. XLVI. Qui sint eligendi ad dominica

ministeria et quibus non sit accedendum ad tabernaculum feminae, nec ei adfabulandum. Item de munditia calicis. XLVII. Quales clerici ad ministerium eligantur.

XLVIII. Ut nemo clericorum quae de

sacramentis delegata sunt neglegere audeat et sacramenta divina nequaquam neglegenter contractet. XLIX. Ut nemo pauper causa paupertatis, non dives pro sollicitudine seculari, non senes qui in multi temporis consuetudine male praeventi sunt differant converti. L. Quod parum sit homini religioso non

exercere inimicitias aliorum male loquendo nisi eas studeat extinguere bene loquendo.

LI. Qualis maledictio eis immineat qui
in patres peccant.
LII. Insinuatio eorum quae principes
apostolorum familiarius docuit at-
que publiciter.
LIII Ecclesias per congrua et utilia loca
faciendas in quibus singuli sacer-
dotes deo dicati divinis orationibus
ponendi sunt.

LIV. Praecepta apostolica.
LV. Quod si quis principis apostolorum
Petri praecepta non custodierit in-
tegra, anathema sit.

LVI. Quod qui sacerdotio domini fruun

tur plus scire oporteat, ut sibi subditos pleniter docere possint. LVII. Qualiter episcopi docere debent

et subditi audire.

LVIII. De Aaron primo pontifice et de unguento quo perunctus est. LIX. De pontifice sacro chrismate peruncto scripturis sacris erudito. LX. Quod pontifex monita vitae a presbiteris debeat inquirere, a diaconibus vero ordinem disciplinae. LXI. Commonitorium plenum documentis.

LXII. Qualiter ei qui fidelis existere voluerit, baptismum sit tribuendum. LXIII. Ut nullus causa obprobrii senectutis vel nobilitate generis aut iuventutis neglegat inquirere a parvulis et minus eruditis, si quid forte est utilitatis aut salutis.

LXIV. De Adam et quod solus est homo rationabilis.

LXV. De pietate et inpietate et de fide et infidelitate.

LXVI. De ignorantia et neglegentia et quod ignorantia substantiam non habeat.

LXVII. De veritatis agnitione et libero L
arbitrio atque ignorantia.
LXVIII. De optimo consilio.
LXIX. De vero propheta id est Christo

et quid sit mammona. LXX. Ut presbiteri et diaconi ac reliqui clerici nihil absque episcopi proprii licentia agant in sua parrochia. Similiter et reliqui populi maiores et minores non sine eius permissu ad suam parrochiam accedant.

LXXI. Quod unaquaeque res suum tempus habeat et locum. LXXII. Quod a praedicatoribus pax

primo proponenda sit auditoribus. LXXIII. De his qui ydola colunt et videntur sectari (supra verbum ,,sectari" eadem manu scriptum: alias separari) virtutes et a criminibus sectari.

LXXIV. Ammonitio sancti Clementis qua monet discipulos suos sollicitu

4 Par. cit. addit antea: Item epistola sancti Clementis papae scripta discipulis suis qui maiorum hominum persuasionibus aliquatenus deviarant et his atque gentibus inter quas

habitabant directa.

dinem pro cunctis gerere: et quia in modico eos errasse contigit, praecepit redire ad viam veritatis et secum eos qui ipsos errare fecerunt assummere et ad viam rectam reducere. LXXV. De iusta et necessaria iracundia. LXXVI. Expositio sermonis domini dicentis: non veni pacem mittere in terram sed gladium. LXXVII. Quod parentes non auctores vitae nostrae, sed ministri sint. LXXVIII. De intellegendo deo. LXXIX. Neminem posse habere spem apud deum absque baptismo. Item quod conferat aquae baptismum et confirmatio episcopi.

LXXX. Quod post baptismum agnosci debeat honor dei.

LXXXI. De prima nostrae religionis observantia et quod castimoniae multae sunt species.

LXXXII. De communi vita. LXXXIII. Obaediendum esse doctrinis et exemplis apostolorum. LXXXIV. Observandum ut lex dei cum legitur non secundum propriam ingenii intellegentiam legatur vel do

ceatur.

LXXXV. Ut tam iuvenes quam senes sint valde solliciti de conversione et paenitentia.

II. Tituli decretorum Anacleti papae.

I. Exortatio patientiae inter adversa.
II. Quod ecclesia navi comparetur.
III. De his qui detrahunt et accusant
sacerdotes dei.

IV. Qui nominentur apostatae et quod

omnis apostata non possit recipi in
acusatione aut testimonio.

V. Ut qui offendit in uno factus sit om

nium reus.

VI. Quod multum praevalet derogatio, quando derogator creditur fide dignus.

VII. De data satanae potestate ut servos Christi cribret.

VIII. Nihil esse illo pastore miserius

qui luporum laudibus gloriatur. IX. Ut perfecte sacrificantes deo non vexentur nec ipsi soli hoc agant dum sacrificant.

X. Ut episcopus deo sacrificans plures testes habeat secum quam alii sacerdotes.

XI. Quod omnes ministri altaris commu

nicari debeant, si noluerint ecclesiasticis carere liminibus. XII. Quod omnes sacerdotes domini oporteat doceri, ut et caeteros instruant et sibi proficiant. XIII. Quod sicut deus creator hominis

est, caritas est, bonus et iustus, ita homo creatus est ad similitudinem eius, ut caritatem haberet, ut bonus esset et iustus et quod illum debet imitari ad cuius imaginem conditus

est.

XIV. De detractoribus et raptoribus et quod pater noster deus sit, mater vero aecclesia.

XV. De privilegiis aecclesiarum et sacerdotum et de legibus aecclesiae firmandis et unaquaeque provincia suos iustos habeat iudices et non externos.

XVI. De iudicio ecclesiastico et de saeculari et ut obpressus libere appellet sacerdotum iudicium.

XVII. De difficilibus causis aut maiori-
bus ortis negotiis.
XVIII. De ordinatione episcoporum at-
que sacerdotum.

XIX. De accusatione episcoporum.
XX. Ut facile non commoveantur aut

lacerentur vel accusentur episcopi. XXI. De accusatoribus episcoporum. XXII. Quales esse debeant sacerdotum

accusatores, et quod Abraham pri.mus sit appellatus presbiter et qua re presbiteri nominentur. XXIII. Quod primus Aaron sacerdotale nomen accepit in lege et summi sacerdotis id est episcopi demonstravit figuram, filii vero eius presbiterorum.

XXIV. Quod in novo testamento post

Christum dominum nostrum a Petro sacerdotalis ceperit ordo. XXV. A quo sit ordinandus episcopus. XXVI. De episcopis primatibus et patriarchis eorumque ministerio. XXVII. De his qui dicunt filium mino

« PreviousContinue »