Page images
PDF
EPUB

exaltationem sanctae dei ecclesiae et quod ad curamque dirigimus ut custodiam et profectum pertinet sacerdotum, quod ad unitatem concornulla dissensione violetur, nulla desidia diae et quod ad custodiam negligatur.

pertinet disciplinae, nulla
dissensione violetur, nulla
desidia negligatur.

Super quibus si quis nos arguere volue- Leon. ep. cit. (l.c. p. 692):
rit aut extra auctoritatem facere conten- et rursus quidam in maio-
derit, veniat ad sedem apostolicam quo omnia ribus urbibus constituti sol-
ecclesiastica negotia de quibus quaestio habe- licitudinem susciperent am-
tur, confluere iussum est, ut ibi ante confes- pliorem, per quos ad unam
sionem sancti Petri nobiscum iuste decer- Petri sedem universalis ec-
tet, quatinus inibi unus ex nobis senten- clesiae cura conflueret.
tiam suscipiat suam.
Leon. ep. cit. (1. c. p.
Vos fratres hortamur et monemus ut quae 690. 691) .. hortor et mo-
a nobis pie vobis circa praedictum fratrem neo, ut quae pie sunt or-
mandata sunt eiusque pro simplicitatis de- dinata salubriterque dis-
fensione salubriter ordinata atque iniuncta posita, nulla concerta-
nulla concertatione turbentur: quoniam tione turbentur. Nemo
non intervenit temeritas praesumptionis ubi quod suum est quaerat
est diligentia pietatis. Nemo vestrum quod sed quod alterius, sicut
suum est quaerat sed quod alterius, et apostolus ait: unusquis-
quod apostolus inquit: unusquisque pro- que vestrum proximo suo
ximo suo placeat in bonum, et reliqua. placeat in bonum ad aedi-
Praeceptis ergo apostolicis non dura su- ficationem.
perbia resistatur, sed per obedientiam quae

à sancta Romana et apostolica auctoritate
iussa sunt, salutifere impleantur, si eiusdem
sanctae ecclesiae quae est caput vestrum
communionem habere desideratis. Qui Ep. cit. (1. c. p. 692): Qui
autem se sciunt quibusdam esse praepo- ergo scit se quibusdam
sitos, non moleste ferant aliquem sibi esse esse praepositum, non
praelatum: sed obedientiam quam exigunt, moleste ferat, aliquem sibi
etiam ipsi dependunt.
esse praelatum; sed obe-
dientiam quam exigit,
etiam ipse dependat.
Ep. 12 eiusd. c. 9 (1. c. p.
Unde liquet quod omni studio devotionis 666): ut concorditer salu-
unanimes divinis et apostolicis praeceptio- bres suscipiatis hortatus et
nibus parere debeatis et in nullo inobedien- nihil per contentionem
tes (quod absit) effici.

agentes sed ad omne stu-
dium devotionis unanimes
divinis et apostolicis con-
stitutionibus pareatis.

Nam licet pleraque accidant sacerdotibus Ep. 14 cit. c. 1 (l. c. p. 684): quae sunt reprehendenda, plus tamen erga ut licet nonnunquam accicorrigendos agat benevolentia quam seve- dant quae in sacerdotaliritas, plus cohortatio quam comminatio, bus sunt reprehendenda plus caritas quam potestas, cum nemo personis, plus tamen erga nostrorun sine reprehensione aut sine pec- corrigendos agat benevocato vivat. Nam si dominus statim post lentia quam severitas, trinam negationem beatum praeceptorein plus cohortatio quam nostrum apostolum Petrum iudicasset, commotio, plus caritas non tantum ex eo fructum sicut fecit, rece- quam potestas. pisset. Expectandi ergo magis sunt atque

corrigendi rectores quam statim et absque

nostro consultu iudicandi: cum maiora ne- Ep. cit. (1. c. p. 683): nam gotia et difficiliores causarum exitus san- cum maiora negotia et ctorum patrum canones spiritu dei conditi et difficiliores causarum extotius mundi reverentia consecrati iubeant, itus liberum tibi esset sub sub nostrae sententiae expectatione sus- nostrae sententiac expependere nostroque moderamine finire. ctatione suspendere. Unde necesse est haec et alia ecclesiastica Ibid. (p. 686): Et necesse quaeque negotia post multarum experimenta est post multarum experi

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

causarum sollicitius prospici et diligentius praecaveri: quatinus per spiritum caritatis et pacis omnis materies scandalorum et praesumptio inridorum atque oppressio simplicium fratrum de ecclesiis dei auferantur. Et sicut non vult quisquam fratrum se aliorum iudicio praegravari, ita non audeat inferre quod sibi non vult fieri, reminiscens praecepti domini salvatoris quo ait: Nolite iudicare et non iudicabimini, in quo enim iudicio iudicaveritis iudicabimini.

Nihil ergo per nostram facilitatem tribunalis excelsi iudicio derogare debemus, cui illa sunt rata quae pia, quae vera, quae iusta sunt, et aliter necessitatis tractanda est ratio, aliter voluntatis. Nullum enim intentatum reliquit inimicus, idcirco succurrendum est irretitis, conterendus est ergo venantis laqueus ut fugatis lamentationibus tam iustitiae moderamine quain compunctione pietatis apostolica auctoritate sol laetitiae in oculis splendeat corruentium. Nec pigeat forsitan aut pudeat nostris obedire mandatis aut apostolicae sedis obsecundare praeceptis, quia humilibus datur gratia, non superbis. Nam nulli fas est vel velle vel posse transgredi apostolicae sedis praecepta nec nostrae dispensationis ministerium quod vestram sequi oportet caritatem.

Sit ergo ruinae suae dolore prostratus quisquis apostolicis voluerit contraire decretis nec locum deinceps inter sacerdotes habeat, sed extorris a sancto fiat ministerio, non de eius iudicio quisquam postea curam habeat, quoniam iam damnatus a sancta et apostolica ecclesia hac auctoritate suaque inobedientia atque praesumptione a quoquam esse non dubitatur: quia maioris excommunicationis deiectione est exigendus cui sanctae ecclesiae commissa fuerat disciplina qui non solum praelatae sanctae ecclesiae iussionibus parere debuit, sed etiam aliis ne praeterirent insinuare, sitque alienus a divinis et pontificalibus officiis, qui noluit praeceptis obtemperare apostolicis.

Maneat itaque memoratus Aldricus hac apostolica auctoritate usque ad praesentiam sedis apostolicae semper episcopus nec antequam huc veniat, talium aut aliorum verborum curet nocivis, neque eorum succumbat iudicio aut ullam saevam suscipiat sententiam nec nobis sicut illi quod minime arbitramur inobediens existat, praedictaeque apostolicae si voluerit sanctae sedis et necesse fuerit, appellet antistitem et ad eum libere absque ullo pergat impedimento nec conligari nec iudicari vel damnari a quibusdam possit episcopis qui apostolicis fuerit fultus auctoritate: quanto magis ab illis qui eorum inobedientia atque protervia praefata iam sunt damnati auctoritate? Quia non aliter persecutores fratrum neque sanctae sedis iussionibus cui omnis orbis caput inclinat inobedientes corrigere

iudicabimini.

menta causarum sollicitius prospici et diligentius praecaveri, quatenus per spiritum caritatis et pacis omnis materia scandalorum de ecclesiis domini quos tibi commendavimus auferatur. Nolite Matth. VII. 1. 2. Fel. III. ep. ad episc. per Siciliam c. (H. no. 79): nihilque per nostram facilitatem tribunalis excelsi iudicio derogari, cui illa sunt rata quae pia, quae vera, quae iusta sunt, et aliter necessitatis, aliter tractanda est ratio voluntatis. Deterior autem est causa illius qui forte pretio sollicitatus est, ut periret. Nihil enim intentatum reliquit inimicus, cui ne de sua liceat gaudere captura, succurrendum est irretitis, et conterendus est venantis laqueus, ut, infucatum lamentationibus lapsum tam iustitiae moderatione quam compunctione pietatis ad aulam quam reliquerat sit regressus.

Nec pudeat forsitan aut pigeat, indictis ieiuniorum gemituumque temporibus obedire, quia humilibus datur gratia, non superbis.

Sit ergo ruina sua prostratus, si quis in Christo fieri quaerit erectus, et per dispositionis nostrae ministerium quod vestram sequi oportet caritatem, nec alicui fas est velle vel posse transcendere causas...

Leon. ep. 7 c. 2 (l. c. p. 625): aliter enim nobis commissos regere non possumus, nisi hos qui sunt perditores et

nec regere iuxta praecedentium patrum ex- perditi zelo fidei dominicae
empla possumus, nisi eos zelo fidei dominicae persequamur et a sanis men-
persequamur et a sanis mentibus, ne pestis tibus, ne pestis hace latius
haec latius divulgetur, severitate qua possumus divulgetur, severitate qua
abscindamus. Quisquis namque conatus fuerit possumus abscindamus.
tentare prohibita, sentiet censuram sedis aposto-
licae minime defuturam: et qui monitis noluerit
obedire apostolicis necesse est ut severitatis re-
gula vindicetur, ne aliquis aut faciat aut fieri
sinat, unde alium capiat vel capiendo decipiat
sibique causas generet quibus reus decretalibus
constitutis fiat. Cavete fratres negligere prae-
fata, cavete temerare prohibita, ne praedictis
involvamini reticulis.

Nolite saepedictum fratrem absque nostra, ut
dictum est, praesentia aut auctoritate iudicare
vel condemnare aut gravare, sed sicut aposto-
licis est munitus praesidiis ita vestris fulciatur
auxiliis sicque ab omni sacerdotalis cartologi
laqueo aut oppressione vel iudicio humano in-
tactus et liber usque ad nostrum, ut praefatum
est, iudicium, qui beati principis apostolorum
Petri meruit adipisci auxilium. Contra caput
ergo nolite vos extollere, nolite beati clavigeri
Petri cuius vice pro Christo legatione fungimur,
sedem eiusque sedis auctoritatem spernere nec
eius patiamini offensionem aut scandalum ec-
clesiae generetis: sed magis solliciti pro fratrum
salute et liberatione estote et pro sanctae dei
ecclesiae salute summopere laborate. Arma-
mini caritate, non severitate. Omnibus vobis
ac singulatim occurrat caritas et vinculis quae
mille modis a Christo solvuntur vobiscum pariter
in perpetuum connexa laetetur in domino. Ce-
terum insectatores fratrum ecclesiastica disci-
plina comprimere et erudire debetis qui statuta
maiorum non tenentes dei sacerdotes atque
sanctam ecclesiam quae
in sacerdotibus maxime
constat, principum et populorum favorem se- ecclesia in sacerdotibus con-
quentes et dei iudicium non timentes sua per- stat."
saepe violare nituntur praesumptione. His ergo
nec factis nec consiliis nec manifesto nec silentio

Ben. II. 99: sancta vero

[ocr errors]
[blocks in formation]

vos oportet praebere consensum, dicente do-
nino: Videbas furem et currebas cum eo, et non
cautum qui faciunt sed qui facientibus consen- Ps. XLIX. 18.
tiunt, rei tenentur. Illud ergo duntaxat vestram non tantum
debet mentem vehementius excitare ut ab omni tur. Ben. III. 386.
labe saeculi istius immunes ante dei conspectum

et securi inveniamini: ut caritatem non amit-
tentes adiutores et sustentatores fratrum exista-
tis: quatinus iuxta apostolum unanimes unum

unanimes-gloriam. Phi

sentientes permanentes in Christo nihil per con- lipp. II. 2. 3.
tentionem neque per inanem gloriam iudicantes,
non hominibus sed deo salutari nostro per omnia
placentes. Haec ergo caritatis conglutinatione
compescite, quaeso, a memorato fratre. Si quo-
rumcumque cognoveritis animi insidias ac aemu-
lationes, eisque dare quoquomodo nolite con-
sensum, quod omnibus duris rebus durius arbi-
tramur. Si quo pacto conversationes non habet

amabiles, habendus tamen pro reverentia sancti Innoc. I. ep. ad Victor. Dam. 22 : non Petri cuius munitur auctoritate dilectus. Non Rot. pr. (H. no. 7): non quod quod novinunc novum aliquid praesenti iussione praecipimus, sed nova praecepta aliqua impe- aliquid impeilla quae olim videntur indulta firmamus: cum rentur, sed ea quae per desi- retur, sed ilnulli dubium sit quod non solum pontificalis diam aliquorum neglecta sunt. lud quod per causatio, sed omnis sanctae religionis relatio ad Eiusd. ep. ad Fel. Noc. (H. desidiam alisedem apostolicum quasi ad caput ecclesiarum no. 9): omniaque quae pos- quorum

aut

debet referri et inde normam sumere unde sunt aliquam recipere dubitatio- scienter aut nesumpsit exordium, ne caput institutio- nem, ad nos quasi ad caput atque glegenter transnis videatur omittere, cuius auctoritate ad apicem episcopatus referre1. greditur. sanctificationem omnes tenent sacerdotes Eiusd. ep. cit. ad Victor. pr. (H. qui nolunt ab apostolicae petrae, supra no. 7) ... et sancto Petro apostolo, quam Christus universalem fundavit ec- per quem et apostolatus et episcopaclesiam, soliditate divelli. Si quis haec tus in Christo coepit exordium2. apostolicae sedis praecepta non observaverit, percepti honoris hostis esse non dubitetur.

Dam. 18: A taliEp. Siric. ad Eum. c. 2 i. f.: nunc bus deinceps omnes praefatam regulam omnes iam te- se abstineant saneant sacerdotes qui nolunt ab cerdotes qui noapostolicae petrae soliditate di- luerint ab apostovelli, super quam Christus univer- lice petre, super salem construxit ecclesiam. quam Christus (ut Sed forte vos vestrique praeceptores Conc. Afric. (D.) c. 22: ... sed praedictum est) in hodierno non reluctati sunt: et ne forte in hodierno non reluctati universalem conquando contingat ut reluctentur, id- sunt et ne quando contingat, ut struxit ecclesiam circo denuo repetentes saepius admone- reluctentur. mus, ut vitentur qui huiusmodi fratres Celest. ep. ad Vener. c. 1 (H. no. que sacerdotali turbare nituntur et prohibeantur aliud 33): nunc tamen repetentes sae- honore secludi. quam ille noster iussit agricola semi- pius admonemus, ut vetentur (al. vitentur) huiusmodi laborare per terras aliud, quam ille noster iussit agricola seminare.

nare.

...

soliditate at

Mele. 1

[blocks in formation]

Nam qualiter nos qui neminem vo- Ep. cit. pr. Nam qualiter nos lumus perire, hi contristent qui electo- qui neminem perire volumus, ista Celest. rum percellunt animos, dominicus in contristent, quae auctoribus chrievangelio sermo testetur; ait enim sal- stianis percellunt animos christiavator ipse: quod expediat scandalizanti nos, dominicus in evangelio sermo unum de pusillis istis in maris profunda testatur; ait enim ipse salvator: demergi, et cetera quae ad hunc sensum quod expediat scandalizanti unum pertinent. de pusillis in maris profundum de

A quibus non solum sacerdotes sed mergi. omnes christiani se cavere omnino de

bent: quoniam sacerdotes qui throni C. 5 conc. XI. Tolet.: indignum dei vocantur quieti ab hominum per- est, ut qui thronus dei vocantur turbationibus esse debent. Nec abs se levi motione turbentur.

Deus stetit

[ocr errors]

diiudieat Ps.

ipse salvator vendentes columbas et
nummulariorum mensas proprio flagello
evertit et proiecit e templo. Unde liquet
summos sacerdotes ipsius expectare iudi-
cium ad cuius rei confirmationem pluri-
mum valet quod alibi inquit: Deus stetit
in synagoga deorum, in medio autem LXXXI. 1.
deos diiudicat. Et reliqua talia quae
in suis inveniuntur actoribus. Illi ergo Leon. M. ep.4 pr.(1,612.): Illi qui
qui nos speculatores esse voluit, excu- nos speculatores esse voluit, ex-
sari non possumus, si fratres quos tueri cusare non possemus, permittentes
et adiuvare pro viribus debemus, improba sincerum corpus ecclesiae, quod ab
foedari contagione permittimus. Unde omni maculo purum custodire debe-
hortamur dilectionem vestram, obtesta- mus, ambientium improba conta-
mur et monemus ut qua debetis et po- gione foedari.
testis sollicitudine super his vigiletis,

quia in specula esse debetis, ne qua

infestantium prorumpat audacia. His Celest. ep. ad Ven. cit. c. 2: unde ergo pro viribus resistite, quia nefas est, resistatur talibus quos male crescere praedicta religiosos pati fratres quorum videmus. Nefas est hoc pati reliafflictione, quia membra sunt nostra, giosas animas, quarum afflictione nos quoque convenit, macerari crucem- quia membra nostra sunt, nos quoque iuxta domini salvatoris vocem ferre que convenit macerari, quamvis qui ait: Qui vult venire post me abneget maneat hos beatitudo promissa semetipsum et tollat crucem suam et se- quicumque probantur persequatur me. Quamquam maneat his bea- quutionem pro iustitia sustinere: titudo promissa quicumque probantur quibus quid promittat domipersecutionem propter iustitiam susti- nus in futurum sequens sermo de

1 & 2 Quibus locis etiam Pseudo-Isidorus, sed ita diverse usus est, ut loci, quorum fontes hae epistolae sunt (cf. tabula in §. 15 prolata), cum epistola Gregorii IV. non cohaereant. 3 Matth. XVI. 24.

Decretales Pseudo-Isidor.

n

nere. Quibus quid promittat ipse sal- clarat. ... Intelligamus haec ipsa vator in futurum sequens sermo decla- vobis quae nobis non placent, disrat. Intelligamus haec ipsa vobis quae plicere.

nobis non placent, displicere.

Quod ita demum probare poterimus, Quod ita demum probare potesi quibus manum porrigimus vos nobiscum rimus, si imposito improbis silentio porrigitis: ut cui et vos manum porrigetis, de tali re in posterum querela cesvobiscum porrigamus, quia non aliter surit.

unus grex et unus pastor sumus, nisi Leon. M. ep. 16 c. 2 (1, 718): Dam. de corep.
quemadmodum apostolus docet dicens, quia non aliter unus grex et unus quia non etc.
id ipsum dicamus omnes simusque per- pastor sumus, nisi quemadmodum Leo. 1. c.
fecti in eodem sensu et in eadem sen- apostolus docet, id ipsum dica-

tentia. Deus vos incolumes memores mus omnes, simus autem perfecti
nostri custodiat fratres carissimi.
in eodem sensu et in eadem sen-

Data Cohlambur VIII. Id. Iulii in- tentia. dict. XI, feliciter in domino. Amen. 1

Quibus ex fontibus indicatis epistolam falsam i. e. a Gregorio IV. papa scriptam non fuisse apparet. Sed dicat quispiam, hoc loco Gregorium decretalibus Pseudo-Isidori aut schedis materiisque ad eas componendas congestis in his litteris conscribendis usum esse ideoque epistolam, etiamsi ex multarum decretalium priorum paparum locis consutam, tamen Gregorium auctorem habere.

Quae opinio in totum refelleretur, si probari posset, quo tempore epistola secundum diem adiectam scripta est et antea Aldricum pacifice sedem episcopalem Cenomannensem tenuisse. Attamen quamquam de vita Aldrici pauca nobis tradita sunt, tamen vel inde deduci potest, a. 833 Gregorio Aldricum non notum aut Gregorius si eum cognovisset, illum non restituturum fuisse.

I.

Legitur enim in vita Aldrici a Baluzio 1. c. edita (p. 109): „Praefatus igitur Aldricus episcopus tantae fuit dignitatis et honoris amorisque ut usque ad Romanam sedem eius rumor pervenerit eique domnus Gregorius Romanae sedis ecclesiae venerabilis apostolicus Roma in pago Cenomannico suum vestimentum sacerdotale miserit, illud scilicet vestimentum quo in pascha indutus fuerat. Misit etiam ei baculum pastorale quod ferula nuncupatur, una cum sua epistola vocans eum, ut si possibile foret usque ad eum perveniret eique concessit, ut qualemcumque petitionem et benedictionem a sede sancti Petri accipere vellet aut per se ipsum aut per suum missum ei voluntarie et libenti animo mitteret atque concederet." Jaffé no. 1956 hoc initio a. 833 factum fuisse dicit. Sed in vita ipsa haec res refertur inter chartulam anni 838 et instrumentum a. 840 prolatum. Accedit, quod Aldricus die XXII. m. Decembr. a. 832 episcopus Cenomannensis consecratus est (cf. vita cit.

1 Cui epistolae 1. c. subiiciuntur:,,Quodsi David regum iustissimus in Saul quem constabat iam a domino reprobatum et abiectum esse, manum mittere non praesumpsit, multo magis cavendum est, ne manum detractionis aut vituperationis seu indiscretionis aut dehonorationis quidam mittant in unctum domini vel in praedicatores sanctae dei ecclesiae. Quod omnibus fidelibus omnibusque dei ordinibus summopere cavendum sit, ne clanculo aut publice unctum domini detractionibus aut vituperationibus dilanient: perpendentes illud exemplum Mariae quae pro eo quod Moysi famulo domini propter Aethiopissam detraxit, immunditia leprae multata sit. Et illud psalmistae: nolite tangere christos meos et in prophetis meis nolite malignari. In exodo cap. LXIX.: diis non detrahes et principi populi tui non maledices." (Ea etiam leguntur in epistola Gregorii M. ad Felic. Sicil. et Ben. II. 402: quae ibi proferuntur verba magis cum Bened. quam cum Pseudo-Isidoro concordant, sed ut apud Pseudo-Isidorum hic primo legitur:,,Quodsi David - ecclesiae", cum haec omnia apud Benedictum post verba „,quod omnibus fidelibus maledices" habeantur). ,,In eodem capitulo LXXIII.: Non suscipies vocem mendacii“. (Exod. XXIII. 1.),,In eodem capitulo LXXIV.: Nec iunges manum tuam ut pro imperio dicas falsum testimonium" (ibid.). „, In eodem capitulo LXXV.: Non sequeris turbas ad faciendum malum" (ibid. v. 2).,,In eodem capitulo LXXVI.: Nec in iudicio plurimorum acquiesces sententiae ut a vero devies" (1. c.).,,In eodem capitulo LXXVII.: Pauperi quoque non misereberis in negotio" (ibid. v. 3).,,In eodem capitulo LXXX.: Non declinabis in iudicium pauperis" (ibid. v.6.).,,Beda in apocalypsim: Si quis apposuerit ad haec, apponet deus super illum plagas scriptas in libro isto. Haec propter falsatores dixit, non propter eos qui simpliciter quod sentiunt dicunt". Postea sequuntur quae iam supra allegavimus:,, Domnus igitur Aldricus accepta" etc.

« PreviousContinue »