Page images
PDF
EPUB

CAPUT I.

VERBI DIVINITAS.

In principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum. Hoc erat in principio apud Deum, omnia per ipsum facta funt. Joan. I. 1.

Suapte

uapte se manifestat fublime illud, atque CAPUT distantia infinita et diversitas, quæ est inter

I.

rantur

verba

Moysis verba Gen. I. 1: In principio creavit Deus cælum, et terram, et hæc S. Joan- Compa nis: In principio erat Verbum, quibus æternitatem, atque adeo divinitatem Verbi uno Moysis verbo declarat. Hoc est, ut rem nobis ob oculos ponit S. Ambrosius a): Cœlum nondum erat, quando in principio erat Verbum. Nam etsi cœlum habet princi

دو

a) L. De Incarnat. Dom. Sacramento C. III, n. 16; T. 11. p. 707.

TOM. I.

N

Gen. I:

CAPUT pium, Deus non habet. Denique in prin I. cipio creavit Deus cœlum, et terram. Aliud

ο λόγος

est, fecit: Aliud est, erat. Quod fit, inci-
pit: Quod erat, principium non accipit,
fed prævenit. Remaneant etiam tempora,
quia post cœlum tempora. Remaneant
etiam Angeli, et Archangeli; etsi princi-
pium eorum non invenio, erat tamen,
quando non erant." Et alibi a), quæ mox
fequuntur apud Joannem, idem S. Pater
complexus, hæreticos Christi Divinitatem
negantes incessens, Erat, erat, erat, erat,
ait, Ecce quater erat! ubi impius invenit,
quod non erat." S. Hilarius b), „, Trans-
euntur tempora, inquit, transscenduntur
fæcula, tolluntur ætates: pone aliquid, quod
voles tuæ opinionis principium, verbum iam
erat, unde tractatur. Respice ad mundum,
intellige, quid de eo fcriptum est: In prin-
cipio creavit Deus cælum et terram.
Fit ergo
in principio, quod creatur, et ætate conti-
nes, quod in principio continetur, ut fieret.
Meus autem piscator illiteratus, indoctus,
liber a tempore, folutus a fæculis, vicit
omne principium, erat enim, quod est."

دو

Multo amplior est græcæ vocis, qua verbum usus cst S. Evangelista, notio, Aoyos, qua Filius Deietiam antiquissimi fophi in divinis funt usi:

divinum

per quem

omnia fac ta funt.

a) L. I. de file c. 5.

b) L. II. de Trinit. n. 13. P. 795.

I.

„Melius, inquit Lactantius a), Græci λoyoy CAPUT dicunt, quam nos verbum, five fermonem: Ayos enim et fermonem fignificat, et rationem, quia ille est et vox, et fapientia Dei. Hunc fermonem divinum nec Philosophi ignorarunt etc. "Platonicos indigitat, quos hodieque funt, qui infuscasse theologiam christianam antiquissimis Ecclesiæ temporibus demonstrandum fibi fumpserunt. Hos inter Laur. Moshemium, de turbata per Platonicos Ecclesia disserentem perstringit monachus ex Congr. S. Mauri P. II. præfat. in Opera S. Justini M. cui ostendit perperam affingi Platonicam notionem 78 λoys. Quod etiam de Athenagora valet, qui Justinum fequitur in hac re in fua apologia ex S. Joanne uti etiam Clemens Alex. et Origenes, et ex latinis apologistis primus Tertullianus funt usi hac voce, quam aliis visus est S. Joannes Gnosticis ex disciplina Simonis magi (qui se magnam Dei virtutem ἐνεργειαν dicebat, λόγον ἀνυπόςατον) extricavisse, ut ex S. Irenæo b) iam notavimus, innuitque S. Hilarius c): Res, inquit, existit in verbo, verbi res enuntiatur in nomine. Verbi enim appellatio in Dei

a) Instit. div. lib. IV. cap. 9.

כג

b) Lib. III. contra hæreses cap. 11. p. 188. ut fupra in divina Evangelii Christi Verbi incarnati Oeconomia n. 11. retulimus.

c) L. c. L. VII. n. 11. p. 921.

CAPUT Filio de Sacramento nativitatis est, ficut

I.

fapientiæ, et virtutis est nomen. " S. Irenæus vero, postquam ex tribus Evangelistis Patrem et Filium verum Deum demonstras. set, eundem ex S. Joanne ostensurus, », quoniam, infit a), unus Deus, qui omnia fecit per verbum fuum, et non quemadmodum illi dicunt, alterum quidem fabricatorem, alium autem Patrem Domini etc. fecundum autem quosdam Gnosticorum ab angelis factus est mundus, et non per verbum Dei:" Verbum nimirum hypostaticum fubstantiale, quale nobis fistit S. Irenæus b) In principio verbum existens apud Deum: ubique habet textus græcus λόγος.

Quandoque, ob vim nominis, græco vocabulo Ayos primi SS. Patres etiam latini usi fuere; putat tamen S. Thomas c) in hunc locum, quo per ipsum facta esse omnia dicuntur, melius dici verbum, „,quod importat, ut ait, respectum ad exteriora, quam ratio, quæ tantum conceptum mentis insinuat; fed utrumque fignificat d λόγος. Aoyos. Nec videtur Jo. Lightfoto in horis Thalmudicis in h. 1. curiosius inquirendum, unde Evangelista petierit hunc titulum, quo unigenitus Dei Filius Verbum appellatur, cum toties repetatur in historia creationis " et dixit Deus. Rem ad

4) 1. c. b) p. 209. c) T. III. opp. p. 397

[ocr errors]

captum, conceptumque humanum paucis CAPUT explicat S. Theophilus Antioch. Episc. Sæc. II. ad Autolicum a) quoad generationem Verbi æternam, et rerum per Verbum creationem. In principio erat Verbum. » Quibus verbis, inquit, ostendit initio folum fuisse Deum, et in eo Verbum, tum addit: Et Deus erat Verbum, omnia per ipsum facta funt, et fine ipso factum est nihil. Verbum igitur

دو

cum Deus fit, et ex Deo genitum, illud
Pater universorum, cum ita visum fuerit,
mittit in aliquem locum, quo cum venerit,
auditur, et videtur missum ab eo, et in
loco invenitur. " Et S. Irenæus b): „, Si
autem credat quis unum Deum, et qui
verbo omnia fecit, quemadmodum et Moy-
ses ait: Dixit Deus, fiat lux, et facta est lux,
in Evangelio legimus: omnia per ipsum facta
Sunt :
et apostolus Paulus fimiliter: Unus
Dominus, una fides etc. ,, Post deinde et om-
nis fermo ei constabit, si et fcripturas dili-
genter legerit apud eos, qui in Ecclesia
funt presbyteri, apud quos est apostolica
doctrina, quemadmodum demonstravimus."
Hanc apostolicæ doctrinæ firmitatem in Ec-
clesia (,, cui, ut L. I. c. 4. n. 1. loquitur,
apostoli, quasi in depositorium dives, ple-
nissime in eam contulerint omnia, quæ
funt veritatis: ut omnis, quicunque velit,
fumat ex ea potum vitæ ") constanter con-

دو

a) L. II. n. 22. p. 365. b) L. IV. contra hæres. c. 35.

« PreviousContinue »