oblivione fepultam de Deo rebusque divinis doctrinam revocarent, atque humani generis per Christum crucifixum redemtionem annuntiarent: „Nam, pergit Apostolus, quia in Dei fapientia non cognovit mundus per fapientiam Deum : placuit Deo per ftultitiam prædicationis falvos facere credentes: quoniam et Judæi figna petunt, et Græci fapientiam quærunt a). "

Utrisque equidem fatisfactum fuisset, si recte fapere voluissent. Ab exordio ftatim prædicationis fuæ innumera Christus apud Judæos patravit miracula; fed illi offensi Christi humili ftatu ipsum non agnoverunt, cum Messiam regem expostularent, qui eos in libertatem vindicaret, e Romanorum potestate ereptos; cumque Christus se e cœlo missum diceret, e cœlo petebant miraculum tunc adhuc cum in cruce penderet, male intellectis verbis illis, Eli, Eli, lamma fabacthani, Eliam eum vocare e cœlo putarunt, qui liberaret eum. At Christo in cruce mortuo fpe frustrati funt; Græci etiam, qui nil nisi humana fapiebant, copíav, ftul tum reputarunt, in crucifixum credere, quem illis prædicabant apostoli:,, Nos autem prædicamus Christum crucifixum: Judæis quidem fcandalum, gentibus autem ftultitiam; ipsis autem vocatis Judæis, atque Græcis Christum Dei virtutem, Dei fapientiam b). " S. Justinus philosophus et martyr in oratione ad Græcos n. 5. eos, ut se huius

1. Cor. 1. 21. b) Ib. 23.

incomparabilis fapientiæ participes reddant, hortatus, quippe, ait,

دو

دو

vis cum per Verbum quædam in animam pervadat (o gravium affectuum fugatorium instrumentum! o ignis animæ insiti extinctorium magisterium!) quæ nos non efficiat poetas, non philosophos reddit, neque oratores excellentes, fed docens, ex morti obnoxiis immortales, et deos ex mortalibus facit: accedite Græci, docemini, estote ut ego, quoniam et ego eram ut vos. Hæc me ceperunt, et doctrinæ vis enthea, et verbi efficacia." Est hæc divina Evangelii Christi œconomia per verbum divinum carofactum: Ex ipso autem vos estis in Christo Jesu, qui factus est nobis fapientia a Deo, et iustitia et fanctificatio et redemptio a), " quam a Christo pro nobis crucifixo fumus consecuti admirabili fimplicitate fermonis, procul omni eloquentiæ apparatu, ab evangelistis manifestata, et ab Apostolis in universo mundo denunciata, non in fapientia humana aut virtute, viribusque humanis, Christo et eius Apostolis in hoc mundo abiectis et infirmis, vi omni ac robore destitutis, ab omnibus despec tis et usque ad mortem persecutiones fustinentibus, dum Christum crucifixum prædicant:,, Non enim ut de se prosequitur Apostolus b), iudicavi me fcire aliquid inter vos, nisi Jesum Christum, et hunc crucifixum. Et ego in infirmitate, et timore, et tremore multo fui apud vos: et fermo meus, et prædicatio mea non in persuasibilibus humanæ fapientiæ verbis, fed in ostensione fpiritus, et vira) I. Cor. 1. 30. h) lb. II. 2. etc.

tutis." Est hæc virtus omni credenti evangelium Christi. Sic Sic,, virtute magna reddebant apostoli testimonium resurrectionis Jesu Christi Domini nostri, et gratia magna erat in omnibus illis a). "

Gentiles, qui Christum in carne non viderant, quæve miracula patraverat, nec audierunt ex ore eius divinam doctrinam, persuadendi erant ac convincendi fignis, quæ eos fecutura, ille promiserat, qui Evangelium essent prædicaturi, atque edocendi ante omnia de eo, quod est caput divinæ Evangelii Christi Verbi incarnati œconomiæ, fcilicet resurrectio Christi ex mortuis, quam et in se credentibus gloriosam aliquando in resurrectione carnis promisit in gloria æterna in cœlis. ,, Loquimur, ait Apostolus b), Dei fapientiam in mysterio, quæ abscondita est, quam prædestinavit Deus ante fæcula in gloriam nostram. Sic idem Athenis in Areopago occasionem arripit ex inscriptione fimulacri: IGNOTO DEO: quod ergo, ait c), ignorantes colitis, hoc ego annuntio vobis. Finem illis creati a Deo humani generis ob oculos ponit, Quærere Deum, si forte attrectent eum, aut inveniant, quamvis non longe fit ab unoquoque nostrûm. In ipso enim vivimus, et movemur, et fumus: ficut et quidam vestrorum poetarum dixerunt: ipsius enim et genus fumus. " Sic a fimulacrorum cultu avertens eos, ad Christum, diemque resurrectionis universæ convertit, quo Deus iudicaturus est orbem in æquitate,

دو

in

وو

a) Act. IV. 33. b) I. Cor. II. 7. c) Act. XVII. 23.

in viro, in quo ftatuit, fidem præbens omnibus fuscitans eum a mortuis." Persuaserant fibi Topo Athenienses, novorum dæmoniorum feu deorum annuntiatorem esse Paulum: quia Jesum, et resurrectionem annunciabat eis a). Hæc nempe erat eorum theologia, qua humana divinis, poetarum fabulis miscebant, ut de Homero Cicero loquens non longo adeo ante Christum tempore opportunum pandebat desiderium: Humana Homerus ad deos transtulit, divina mallem ad nos. " Sic Paulus Ignotum Deum annuntiat Atheniensibus, qui cultu veri Dei oblivione dato, cultum deorum, fabulis poetarum celebratorum funt fecuti. Sic D. Petrus: „, Non enim, ait, doctas fabulas fecuti, notam fecimus vobis Domini nostri Jesu Christi virtutem et præsentiam, fed fpeculatores facti illius magnitudinis b). " Est hoc fublime in Evangelio Christi: divina Evangelii Christi Verbi incarnati, œconomia, propositum hic nobis argumentum.

دو

VERBUM DEI INCARNATUM.

II. Respicit modo citato loco D. Petrus transfi

gurationem Christi in monte, qua cum eo Moyses et Elias funt visi in maiestate præsentibus Petro, Jacobo et Joanne c), qui cæteris evangelistis posterior Evangelium conscribens omnium fubli

a) Act. XVII. 18. b) II. Petr. I. 16. c) Luc. IX. 31.

missime veluti aquila evolavit, ita ut, funt S. Augustini verba a), hos videas quodammodo in terris cum Christo homine conversari; illum autem transscendisse nebulam, qua tegitur omnis terra, et pervenisse ad liquidum cœlum, unde acie mentis acutissima atque firmissima videret in principio verbum apud Deum, per quod facta funt omnia, et ipsum agnosceret carnem factum, ut habitaret in nobis: et quod acceperit carnem, non quod fuerit mutatus in carnem." Sicut igitur Moyses mundi creationem in tempore factam enarraturus infit; In principio creavit Deus etc. Sic S. Joannes generationem Verbi divini ante omnia tempora, æternam adeo fine principio, pandens : In principio, ait, erat verbum, Infinito transscendit S. Joannis & dex v Moysis

Hoc enim ens contingens, existens ab בראשית ברא

او

alio, a Deo creatum; illud increatum Ens a se, id est prout LXXII. intt. illud Exodi III. 14. Ego fum, qui fum: Eyw &i & w interpretantur.

دو

Scribendi Evangelii, iuxta S. Hilarium b), non aliam fanctus Joannes prætulit causam, quam ut omnes crederent Jesum esse Christum Filium Dei." Scripsit nempe S. Joannes Evangelium fuum postquam iam variæ hæreses, atque Gnosticorum catervæ exortæ essent, quas S. Irenæus lib. V. contra hæreses persequitur. Is lib. III. recapitulans ea potissimum, quæ ad demon

a) De consensu Evang. 1. 1. c. 4.

b) Lib. VL de Trinit. n. 41.