66

attulit, duo loca insignia adjiciam ipse ex antiquissimis ecclesiæ scriptoribus; auctore nempe Epistolæ, quæ Barnabæ dicitur, et Ignatio. Prior in Epistolæ suæ cap. 7. [p. 21.] de Christo sic loquitur: AUTÒS ὑπὲρ τῶν ἡμετέρων ἁμαρτιῶν ἤμελλε σκεῦος τοῦ Πνεύματος πрoopéρe Ovσíav. i. e. "Ipse pro peccatis nostris incipiebat vas Spiritus offerre hostiam." Ubi vas Spiritus est humana Christi natura, in qua ejus divinitas, quæ Spiritus dicitur, tanquam in vase recepta fuerit. Nam vas illud mox diserte exponit auctor de carne Christi. Unde (ut obiter id notem) facile colligitur, si aliunde non pateret, mens auctoris Epistolæ ad Hebræos ix. 14. ubi dicitur Christus obtulisse se inculpatum Deo διά Πνεύματος αἰωνίου, per Spiritum æternum. Scilicet sensus verborum est, æternam Christi divinitatem, sive divinam Filii Dei personam, sibi personaliter, ut loquuntur, unitam humanam naturam in ara crucis Deo obtulisse. Ignatius autem in ipsa inscriptione Epistolæ ad Smyrnæosh optat ipsis ἐν ἀμώμῳ πνεύματι, λόγῳ Θεοῦ, πλεῖστα xaípew. i. e. "In immaculo Spiritu, Verbo Dei, plu"rimum gaudere;" ubi λóyos, qui est Filius Dei, aperte dicitur immaculatus, sive sanctus, Spiritusi.

6. Sed quid multis opus est in re manifesta? quisquis perversissimo hoc anonymi scrupulo commotus adhuc dubitat, quid in citato loco per Filium Dei, qui omni creatura antiquior est, Hermas voluerit, consulat ille locum ipsum, prout in similitudine ista nona integre habetur, dubitationem omnem, ni fallor, illico depositurus. Sub initium similitudinis repræsentaverat Hermæ Pastor suus campum latissimum duodecim montibus circumdatum; in medio vero campo petram ingentem et pervetustam, duoh [Pag. 33.] i [Vid. infra II. 10. 2.]

66

decim istis montibus altiorem, cui nova erat porta, quæ nuper videbatur exculpta, et solem splendore superabat. Postquam autem similitudinem totam absolvisset Pastor ille, tandem Hermas quærit interpretationem similitudinis, ac de petra et porta primum interrogatk: "Primum omnium Domine," inquit, "hoc mihi demonstra, petra hæc et porta "quid sunt?" respondet Pastor: "Petra hæc et porta Filius Dei est." Pergit interrogando Hermas: "Quonam pacto," inquit, "Domine, petra ve“tus est, porta autem nova?" cui Pastor, "Audi,” inquit, "insipiens, et intellige. Filius quidem Dei "_omni creatura antiquior est, ita ut in consilio Patri "suo adfuerit ad condendam creaturam. Porta au"tem propterea nova est, quia in consummatione in "novissimis diebus apparuit, ut qui assecuturi sunt "salutem, per eam intrent in regnum Dei." Tum in illustrationem similitudinis de porta exemplum proponit civitatis muro cinctæ, unamque tantummodo portam habentis, subjungens, "Sicut ergo in "illam urbem non potest intrari, quam per portam ejus; ita nec in regnum Dei potest aliter intrari, "nisi per nomen Filii ejus; qui est ei carissimus :" et paulo post; "Porta vero Filius Dei est, qui solus "est accessus ad Deum; aliter ergo nemo intrabit ❝ ad Deum, nisi per Filium ejus." Deum immortalem! fierine potest, ut quis in tam clara luce non videat? ecquis Christianus est, qui nescit, quis sit Filius ille Dei Patri carissimus, qui in novissimis diebus apparuit, qui porta est unica, per quam ad Deum Patrem nobis peccatoribus accessus pateat, atque in regnum cœlorum introitus? et tamen plura alia in eadem similitudine mox sequuntur, quæ etk [§. 12. p. 118.]

iam manifestissime doceant, quis sit Filius ille Dei, de quo Pastor loquitur. Ostendit enim Pastor, su20 per petram, Dei Filium, turrim, quæ est ecclesia, ædificatam esse. Ac de variis donis gratiisque Spiritus Sancti (quas in similitudine per virgines adumbraverat) locutus ait, "Ii, qui crediderunt Deo "per Filium ejus, induti sunt Spiritum hunc;" ubi etiam Filium a Spiritu Dei, nempe tertia divinitatis persona, manifeste distinguit. Tum aliquanto post apostolos commemorat et doctores (per lapides in similitudine repræsentatos) qui prædicaverunt adventum Filii Dei. Denique de gentibus, ad fidem Filii Dei conversis, (quas in similitudine per montes significaverat,) his verbis loquitur m: "Universæ na❝tiones, quæ sub cœlo sunt, audierunt et crediderunt, et uno nomine filii Dei vocati sunt." Ecquis rursus adeo cœcus est, ut non statim videat, hæc omnia ad Filium Dei, qui est Christus, pertinere? certe nemo pius est, qui anonymi non ex animo detestetur extremam impudentiam, asserentis, "Prorsus incertum esse, utrum Hermas, dum ait in "similitudine nona, Filium Dei omni creatura antiquiorem esse, per Filium Dei Christum intelligat." Ac de Herma hactenus.

66

66

66

7. Hermæ succedat Ignatius, qui per ipsos apostolos constitutus fuit Antiochiæ episcopus". Ejus genuinas esse Epistolas septem Eusebio memoratas, ab reverendissimo Usserio Latine primum ex duobus MSS. in Anglia nostra repertis, dein ab eruditissimo Isaaco Vossio e Medicæo codice (excepta tantum ad Romanos Epistola) Græce editas, contra Blondellum satis probarunt Vossius ille et HamI [§. 13. p. 118.] m [§. 17. p. 120, 121.] n Circa an. 67. Cave in Ignat. BOWYER.

mondus; adversus Dallæum vero ita copiosissime et evidentissime demonstravit, quem superius commemoravi, episcopus Cestriensis, ut apud æquos arbitros lis illa de Ignatianis et controversia tota jam definita videatur. Neque enim quenquam pλaλnoñ, qui in hoc literarum genere vel mediocriter versatus sit, de Epistolis illis tantillum dubitare facient sophistica Observationes, quas in Pearsonum auctor anonymus P anno 1674. Rothomagi edidit. Frustra omnino vir ille dispersos ac profligatos Dallæi sui ordines restituere atque instaurare nititur. Is igitur Ignatius in Epistola ad Magnesios, prius de Christo locutus, hæc subjicit; ὃς πρὸ αἰώνων παρὰ Πατρὶ ἦν, kaì év téλei épám. i. e. "Qui ante sæcula apud Patrem "erat, et in fine apparuit." Sed ex Ignatio inferius plura et illustriora proferemus.

8. Justinus philosophus aliquot annis ante finitam apostolorum primam dadox et vixit et scripsit ', et Martyrio coronatus fuit. Nam prima apostolorum successio, ut recte observavit præstantissimus Henricus Valesius', usque ad tempora Marci Antonini producitur; siquidem eo imperante Polycarpus Joannis apostoli discipulus jam centenario major

P [Libri titulus est, Observationes in Ignatianas Pearsonii Vindicias, et in Annotationes Beveregii in Canones S. Apostolorum. Rothomagi, 1674. Auctor anonymus primum latebat; deinde D. Alix in suspicionem venit, ut videtur ex exemplari in Bibl. Bodl. asservato. Verum autem auctorem fuisse Matthæum Larroquanum satis probavit Placcius. I. p. 149.]

4 Pag. 33. [§. 6. p. 19.]

'Apologiam primam Antonino Pio obtulit circa an. 140. Cave in Just. Mart. BOWYER.

* Circa an. 164. Bowyer.

t In Annot. ad Euseb. pag. 34. [II. 23.]

coronam martyrii reportavit, nempe, juxta Martyrologium Romanum, die 26. Januarii anno Christi 167. At Justinus Antonino Pio, qui decessit anno æræ Christianæ 161. utramque Apologiam scripsit "; eodemque imperante pro Christiana religione sanguinem suum effudit, quemadmodum idem Valesius ▾ contendit. Omnes vero consentiunt, virum sanctum ante an. 167. pro Christi fide mortem oppetiisse. Hinc ipse Justinus se ἀποστόλων μαθητήν, apostolorum discipulum appellat in Epistola ad Diognetum. Jam antiquissimus ille Pater et martyr gloriosissimus doctrinam de Filii рováρes ante conditum mundum, et de hujus universi per ipsum creatione, idque ut communem et receptam ecclesiæ sui temporis sententiam, contra Judæos, contra gentes libere passim in scriptis suis professus est ac strenue propugnavit. Duo hic loca attulisse sufficiat ; in Apologia, quæ in editionibus prima dicitur, prius de Deo Patre locutus, hæc de Filio subjungit: 'O dè υἱὸς ἐκείνου, ὁ μόνος λεγόμενος κυρίως υἱὸς, ὁ λόγος πρὸ τῶν ποιημάτων καὶ συνὼν, καὶ γεννώμενος, ὅτε τὴν ἀρχὴν δι' αὐτοῦ πάντα ἔκτισε καὶ ἐκόσμησε, κ. λ. "Porro Filius ejus, ❝ qui solus proprie dicitur Filius, Verbum simul cum "illo ante creaturas existens et nascens, quoniam primitus per eum cuncta condidit et ornavit, &c." In Dialogo cum Tryphones: ̓Αλλὰ τοῦτο τὸ τῷ ὄντι ἀπὸ τοῦ Πατρὸς προβληθὲν γέννημα πρὸ πάντων τῶν ποιημά των συνῆν τῷ Πατρὶ, καὶ τούτῳ ὁ Πατὴρ προσομιλεῖ. i. e. "Verum hæc ipsa a Patre revera edita progenies

" [Prima Apologia Antonino Pio, A. D. 140, secunda post aliquot annos M. Antonino oblata est. LARDNER.]

▾ In Annot. ad Euseb. pag. 66, 67. [IV. 16.]