1. Oratio de sacra synaxi, ex qua nonnulla allegantur 3. Disputationes III adv. Judaeos 4. Orationes quinque de rectis veritatis dogmatibus - Refutatur Oudini Adduntur pauca de monte PRÆFATIO. Quis fuerit Anastasius Sinaita, quandonam vixerit quaeque scripserit, in diversas scriptores maximeque distantes abeunt sententias. Atque alii quidem patriarcham eum fuisse Antiochenum affirmant '), alii negant 2). Praesertim Oudinus, saeculi elapsi scriptor, qui hac de re proprias dissertationes elaboravit3), quatuor Anastasios Sinaitas distinguit, quos eosdem facit etiam patriarchas Antiochenos. Quorum duos priores eos ponit, qui sub finem saeculi sexti et saeculi septimi initio patriarchatum Antiochenum tenuerunt, Gregorio Magno tempore aequales, tertium vero cum Caveo) ad annum 685. p. Chr. n. assignat 5), quartum denique ad saeculi undecimi initium circa annum 1010. vel 1020. collocat, 1) Nicephorus, Histor. Eccl. lib. XVIII. cap. 44; Martyrol. Rom. 21. April. aliique recentiores quam plurimi. 2) Vide notitiam ex Fabricii Biblioth. Graec. ed. Harless, tom. X. pàg. 571 in Patrol. Graec. tom. 89. Editionis Mignianae col. 11 et 12. Accedit Damberger in annotationibus criticis ad Historiae suae medii aevi synchron. tomum I. pag. 169 et 170. 3) Vide Casimiri Oudini commentarium de scriptoribus ecclesiae antiquis. Lipsiae. 1722: Dissertatio de diversis Anastasiis Sinaitis et Antiochenis episcopis in tom. I. col. 1481 seqq.; Dissert. de Anastasio episcopo Antiocheno & Sinaita nominis quarto in tom. II. col. 544-586. 4) V. Guilielmi Cavi scriptorum ecclesiasticorum historiam literariam, ed. Genevae 1720. p. 392 ad ann. 685. 5) Oudin. tom. I. col. 1663 sequ. 1 vel potius, ut ejus ipsius voce utar, detrudit. Huic suo quarto Anastasio omnia paene scripta, quae sub Anastasii sive Sinaitae sive Antiocheni nomine exstant, attribuit. Hinc operae pretium mihi visum est, quid de Anastasio Sinaita sentiendum sit, ex ipsis operibus eruere. Sed id inprimis benevolum lectorem attendere volo, me hic non agere de codicibus manuscriptis, qui in variis bibliothecis ubicunque locorum exstent'), sed ea potissimum ac fere solum respicere, quae impressa habentur in edit. Migniana Patrol. Graec. tom. 89., ad quam semper amicus lector revocari se sciat, quotiescumque columnas solum citaverimus, nullius operis mentione facta. Caeterum ab hac quaestione exclusos esse monuerim imprimis duos illos Anastasios, S. Maximi monachi et martyris discipulos.,,Quorum unus Anastasius, primum monachus, deinde abbas, natus a. 618, S. Maximi magistri itinerum, calamitatum, exiliorum per integrum decennium comes individuus, claruit a. 655, quo una cum S. Maximo Imperatoris jussu Roma Constantinopolim asportatus est, ibi in judicium tractus, diris modis exagitatus ac demum Perberim relegatus. A. 662. Lazica cum B. Maximo deportatus est, ubi tam ex tormentorum et verberum quae Byzantii sustinuerat copia quam ex afflictionibus et angustiis hoc in loco ipsi illatis vix adhuc semivivus die 24. Julii a. 644. in Domino obdor 1) Solius mihi copia fuit Bavarici cod. Graeci 53, ex humanitate et opera spectatissimi viri ac domini A. Ruland, S. Theol. Doctoris ac summi Praefecti Bibliothecae almae Universitatis Herbipolensis. Eum igitur codicem accuratius cum Quaestionibus impressis in Patrol. Gr. tom. 89. Ed. Mign. col. 311 seqq. contuli. Qui licet optimo fructu in nova Quaestionum editione instituenda colligeretur, utpote qui plerasque lectiones contineat, quae in impressis desiderantur, vel ex quibus impressae optime corrigi possint, atque ab omnibus hucusque collectis codicibus aliquid differre videatur, tamen in eo nihil inveni, ex quo judicium meum, ex impressis quaestionibus petitum, reformari posse existimem. mivit" ). Huic Oudinus 2) cum Caveo 3) ascribit epistolam ad commune monachorum apud Calarim constitutorum collegium 1). Alter vero „Anastasius, Ecclesiae Romanae presbyter et apocrysiarius, B. Maximi et ipse discipulus, claruit a. 655, quo ob Maximi praeceptoris causam et orthodoxae veritatis confessionem Mesembriam Thraciae urbem in exilium missus est; postea Trapezuntem relegatus, a. 662. una cum B. Maximo in Lazorum regionem deportatur, ubi a Maximo et Anastasio cognomine exilii sociis divulsus et in varia deinde loca relegatus demum obiit a. 666, die 11. Octobris " 5). 66 His duobus Anastasiis addo tertium Anastasium, monasterii S. Ethymii in Palaestina abbatem, qui claruit a. 741. atque demum 749, cum de Trisagio male sentire inciperet, totum id ad Filium referens, occasionem dedit Joanni Damasceno, epistolam de Trisagio ad Jordanem coenobiarcham contra errorem ejus scribendi“). Ab hoc Oudinus) et Caveus scriptum esse volunt, sed perperam ), librum contra Judaeos, qui habetur col. 1203 seqq. Quartus denique accedit Anastasius, S. Rom. Eccl. Bibliothecarius circa a. 880, quem Oudino teste nonnulli ad a. 886. vitam prorogasse volunt. De his itaque aliisque Anastasiis sive prioribus sive recentioribus hic disserere non intendo, sed de solis duobus Anastasiis Antiochenis episcopis et Gregorio M. tempore aequalibus, quippe qui saepius cum Sinaita confundantur, atque de Sinaita ipso. - 1) Cave, 1. c. pag. 385. 2) Oudin. tom. I. col. 1481. 3) Cave, loc. cit. 4) Citatur in Patr. Gr. tom. 89. col. 1409, exstat vero ejusd. Patrol. Gr. Edit. Mign. tom. 90 col. 734, Patrol. lat. tom. 129 col. 623. 5) Cave, pag. 386. ad a. 660. 6) Cave, p. 414. 7) Oudin. tom. I. ecl. 1797 ad a. 750. ) cf. infra cap. VI. 3. CAPUT I. DE DUOBUS ANASTASIIS PATRIARCHIS ANTIOCHENIS. Duo fuerunt circa saeculi sexti finem et septimi initium Anastasii patriarchae Antiocheni, qui se in patriarchali solio excepere, ambo deinde inter Sanctos relati. 1. Ac prior quidem Anastasius a. 559 1) post Domninum 2) in Antiochenam sedem evectus est. Quam quiete tenuisse videtur usque dum Justinianus Imperator (regn. ab a. 527 usque ad a. 565), teste Evagrio 3), a recta catholicorum dogmatum via deflectens, et tramitem ingressus, quem nec Apostoli nec Patres vestigiis suis triverant, in spinas ac tribulos delapsus est. Quibus cum Ecclesiam quoque replere voluisset, voti sui compos fieri nunquam potuit, cum Dominus regiam viam firmissimis septis muniisset, ne sicarii ac latrones in eam insilire possent, tanquam pariete inclinata et maceria depulsa.... Scripsit igitur Justinianus id quod Romani edictum vocant. In quo corpus Domini incorruptibile appellat, et naturalium atque inculpabilium affectionum capax fuisse negat: Dominum ante passionem eodem modo comedisse dicens quo post passionem comedit, cum sacrosanctum ejus Corpus jam inde ex quo in utero formatum est, nullam conversionem aut mutationem nec in voluntariis et naturalibus perpessionibus nec post resurrectionem acceperit. Porro Justinianus omnes ubique episcopos per vim cogere instituit, ut huic opinioni assentirentur. Sed cum universi sententiam Anastasii Antiochensis Episcopi exspectare se respondissent, primum Imperatoris impetum declinarunt". Porro iste Anastasius vir fuit tum in divinis litteris admodum eruditus, 1) Pagi ad a. 561 § 2; Lequien. Or. Christ. tom. II. p. 734. 2) Evagrius, Hist. eccl. 1. 4, cap. 39. 3) Evagr., eod. cap. 39 lib. 4. |