u jaħsbu fy qlubhom füq Guân, jŷk hu yn-nyf- cogitantibus omnibus in cordibus

su kŷnų euuyllæ yl Krystu:

16. Guân uygeb, jaid lyl kollhad: Jŷna tabylhaqq naammydkom b'ylmæ: ymmæ nandu jŷgi uŷhed aqua mynni, li ma jysthoqqlių nhollēlu yl qaflæ ta zrâbnu: hua jnammydkom b' Rûh yl qdusiæ, u byn-nâr:

17. Hu b'mydyrtu fidu, u jnaddaf qŷntu, u jygman yl qamħ f'matmurtu, yzdæ jahraq yttyben b' nâr li ma jyntafâų.

18. U uyzq huejjeg ohrä ukyl kŷn jjandar lyn-nŷs, bylli juyddybhom.

suis de Joanne, ne fortè ipse esset Christus:

16. Respondit Joannes, dicens omnibus: Ego quidem aqua baptizo vos: veniet autem fortior me, cujus non sum dignus solvere co

rigiam calceamentorum ejus: ipse vos baptizavit in Spiritu sancto, et igni:

17. Cujus ventilabrum in manu

ejus, et purgabit aream suam, et

congregabit triticum in horreum suum, paleas autem comburet igni

inextinguibili.

18. Multa quidem, et alia exhortans, evangelizabat populo.

19. Herodes autem tetrarcha cùm

19. Ymmæ Hyrôdi yt-tetrarka bylli Guân kŷn jrŷnqu füq Hyrodia mart huh, u füq koll corriperetur ab illo de Herodiade

deni li kŷn janmel Hyrôdi,

20. Zŷd fuq kollow dân yd-deni ukyl, u nalaq yl Guân fyl habs.

21. U yl haga kŷnet ylli hŭma u yn-nŷs kollhä qyndin jytnammdu, Gesu kŷn tnammed ukyl, u fylli kŷn talbân, nfetah ys-semæ :

22. U nyzlet füqu Ruh yl qdusiæ taht wbŷhæ mgyssmæ ta hamymë: u staman lehen myssemæ: Ynt ybni yl naziz, bik jŷn thay waqt.

uxore fratris sui, et de omnibus malis, quæ fecit Herodes,

20. Adjecit et hoc super omnia, et inclusit Joannem in carcere.

23. Et ipse Jesus erat incipiens quasi annorum triginta, ut putaba

23. U Gesu yn-nyfsu kŷn qŷned jybda yttlytin senæ, kif kŷn jynhaseb yben ta Gusep, tur, filius Joseph, qui fuit Heli, qui

li kŷn byn Hŷli, li kŷn byn Matât,

24. Li kŷn byn Lyui, li kŷn byn Malki, li

kŷn byn Janne, li kŷn byn Gusep,

25. Li kŷn byn Matatia, li kŷn byn Namos,

fuit Mathat,

25. Qui fuit Mathathiæ, qui fuit

Amos, qui fuit Nahum, qui fuit

li kŷn byn Nahŭm, li kŷn byn Hysli, li kyn Hesli, qui fuit Nagge,

byn Naggæ,

26. Li kŷn byn Mahât, li kŷn byn Matatia,

26. Qui fuit Mahath, qui fuit Ma

thathiæ, qui fuit Semei, qui fuit

li kŷn byn Iemni, li kŷn byn Gusep, li kyn Joseph, qui fuit Juda,

byn Jehuda,

27. Li kŷn byn Johanna, li kŷn byn Risa, li

27. Qui fuit Joanna, qui fuit Resa,

qui fuit Zorobabel, qui fuit Sala

kŷn byn Zorobabel, li kŷn byn Salatjŷl, li kŷn thiel, qui fuit Neri, byn Nŷri,

28. Li kŷn byn Malki, li kŷn byn Addi, li kŷn byn Qusâm, li kŷn byn Ylmodân, li kŷn byn Nir,

28. Qui fuit Melchi, qui fuit Addi,

qui fuit Cosan, qui fuit Elmadam, qui fuit Her,

29. Qui fuit Jesu, qui fuit Eliezer,

qui fuit Jorim, qui fuit Mathat, qui

29. Li kŷn byn Jôsa, li kŷn byn Elinâzar, li kŷn byn Jurâm, li kŷn byn Matât, li kŷn byn fuit Levi, Lyui,

30. Li kŷn byn Symnun, li kŷn byn Jehuda,

30. Qui fuit Simeon, qui fuit Juda,

qui fuit Juda, qui fuit Joseph, qui

li kŷn byn Gusep, li kŷn byn Jonâz, li kŷn byn fuit Jona, qui fuit Eliakim,

Eljaqim,

31. Li kŷn byn Mylja, li kŷn byn Mennon, li kŷn byn Matâta, li kŷn byn Natan, li kŷn byn David,

32. Li kŷn byn Jessæ, li kŷn byn Nobejd, li

31. Qui fuit Melea, qui fuit Menna, qui fuit Mathatha, qui fuit Nathan, qui fuit David,

kŷn byn Bonaz, li kŷn byn Salmŭn, li kŷn byn qui fuit Booz, qui fuit Salmon, qui Nahsun,

33. Li kŷn byn Naminadab, li kŷn byn Arâm, li kŷn byn Hesrún, li kŷn byn Fâres, li kŷn byn Jehuda,

fuit Naasson,

33. Qui fuit Aminadab, qui fuit Aram, qui fuit Esron, qui fuit Phares, qui fuit Judæ,

34. Qui fuit Jacob, qui fuit Isaac,

qui fuit Abrahæ, qui fuit Thare, qui

34. Li kŷn byn Gakôb, li kŷn byn Ishak, li kŷn byn Abrâm, li kŷn byn Târeh, li kyn byn fuit Nachor, Nhur,

35. Qui fuit Sarug, qui fuit Ragau,

qui fuit Phaleg, qui fuit Heber, qui

35. Li kŷn byn Sarôn, li kŷn byn Râņu, li kŷn byn Fâlen, li kŷn byn Naber, li kyn byn fuit Sale, Sâleh,

36. Li kŷn byn Qajnân, li kŷn byn Arfahuwad,

36. Qui fuit Cainan, qui fuit Ar

phaxad, qui fuit Sem, qui fuit Noë,

li kŷn byn Sĩm, li kŷn byn Nŭhæ, li kyn byn qui rat Lamech,

Lamek,

37. Li kŷn byn Matusaleh, li kŷn byn Yh

37. Qui fuit Mathusale, qui fuit

Henoch, qui fuit Jared, qui fuit

noh, li kŷn byn Jâred, li kŷn byn Mahlalajjyl, Malace, qui fuit Cainan,

li kŷn byn Qajnân,

38. Li kŷn byn Enŭs, li kŷn byn Sejt, li kŷn

byn Adâm, li kŷn t' Alla.

CAPUT QUARTUM.

MBANAD Gesu, mymli b' Rûh yl qdusiæ, ragan myl Gordân: u kŷn mohûd myr-Rûh fyw

wanra

2. Nal erbain jûm, u kŷn mgarrab myn blis. U wejn ma kŷl f' dauk yl jym: mbanad fylli dauka naddeu, hâdu yl gûn.

3. U blis qallu: Jŷk ynt byn Alla, nid lyl din yl hagra ylli yssır hobz.

4. U Gesu uŷgbu: Nkyteb: Ylli le byl bobz vahdu jai yl bnŷdem, yzdæ b'koll kelma t' Alla.

38. Qui fuit Henos, qui fuit Seth,

qui fuit Adam, qui fuit Dei.

5. Et duxit illum diabolus in montem excelsum, et ostendit illi omnia regna orbis terræ in momento temporis,

5. U blis hâdu füq gybel nâli, u f' fhin bla vaqt urŷh ys-saltnât kollhä tad-dynjæ tal art, 6. U qallu: Jŷn natīk din yl kysbæ kollha, u kburithem, nalyų nnatauli: unatihem lyl min hanc universam, et gloriam illorum:

6. Et ait illi: Tibi dabo potestatem

12. U Gesu uŷgeb, qallu: Naâd: La yggar- Dictum est. Non tentabis Domi

13. U uara ylli ntemm yt-tygrib kollu, blis tbŷned mynnu, sa zmŷn.

13. Et consummata omni tentatione, diabolus recessit ab illo, usque ad tempus.

14. Et regressus est Jesus in virtute

14. Mbanad Gesu b'gybdæ tar-Ruh ragan nal Talilia, u barget hbâru man dik l'art kollha. Spiritus in Galilæam, et fama exiit

15. U hủa kŷn jaallem fys-synatorijŷt tan

hom, u mfahhar myn kollhad.

16. U gŷ f Nasara, fejn kŷn trabba, u dahal fys-synatôĩa kif kŷn mdorri nhâr ta sybt, u qôm jaqra.

per universam regionem de illo.

15. Et ipse docebat in synagogis eorum, et magnificabatur ab omnibus.

16. Et venit Nazareth, ubi erat nutritus, et intravit secundùm consuetudinem suam die sabbati in synagogam, et surrexit legere. 17. Et traditus est illi Liber Isaisæ

17. U nnatâlu yl Ktŷb ta Isaía yl profŷta. U hekkif fetah yl ktŷb, sâb hemm fejn kŷn prophetse. Et ut revolvit librum,

myktûb:

18. Rûh Mulej fuqi: nal dâna dehynni, banatni by nbaar lyl foqra, byų nfejjaq yn-nydmin byl qalb,

19. Byuų ynnŷdi yl fyduæ lyl Isŷræ, u yl uyri lyl nomi, byų nâti yr-ryhu lylly mnakksın, byw ynnŷdi ys-senæ tal laqua ta Mulejna, u yn-nhâr tal blâs.

20. U melli kŷn tyuæ yl ktŷb, raddu lyl haddým, u qanad byl qŷndæ. U yl najnejn tal koll min kŷn fys-synatôта kŷnu jybru fíh.

21. U qabad jaidylhom: Ylli yllûm sahhet din yl kytbæ f uydnejkom.

22. U yl köll kŷnu jatuh yu-whŷdæ tanhom: u jystangbu byl kelmŷt tajjbin, li kŷnu johorgu myn fommu, u kŷnu jaidu: Jaqau dâna ma huyų byn Gusep?

23. U hua qolylhom: Yntom sejjrin taidûli din yt-tyubihæ: Ja tabib qauvi lilek ynnyfsek: kemm huejjeg smajna, li sâru mynnek f Kafarnahŭm, anmylhem ukyl haun f beltek. 24. Ymmæ húa qol: Tahaqq naidylkom, ylli ebdæ profŷta ma hu mylqûn f beltu.

invenit locum ubi scriptum erat:

18. Spiritus Domini super me: propter quod unxit me, evangelizare pauperibus misit me, sanare contritos corde,

19. Prædicare captivis remissionem, et cæcis visum, dimittere confractos in remissionem, prædicare annum Domini acceptum, et diem retributionis.

20. Et cùm plicuisset librum, reddidit ministro, et sedit. Et omnium in synagoga oculi erant intendentes in eum.

21. Cœpit autem dicere ad illos: Quia hodie impleta est hæc scriptura in auribus vestris.

22. Et omnes testimonium illi dabant: et mirabantur in verbis gratiæ, quæ procedebant de ore ipsius, et dicebant: Nonne hic est filius Joseph ?

23. Et ait illis: Utique dicetis mihi hanc similitudinem: Medice cura

teipsum quanta audivimus facta in Capharnaum, fac et hic in patria

tua.

24. Ait autem: Amen dico vobis, quia nemo propheta acceptus est in patria sua.

25. In veritate dico vobis, multæ viduæ erant in diebus Eliæ in Israel, quando clausum est cœlum annis

25. Fys-seuuæ nnidylkom: Bosta romöl fy zmŷn Elía kŷnu hemmæ f Israjŷl, metæ ntebaq ys-semæ nal tlyt snin u sytt húr, metæ kŷn tribus, et mensibus sex: cum facta

sâr gûn kbir fl'art kollha:

26. U Elia ma kŷn mybaut nand ebdæ vahdæ mynnhom, najr f Sarepta belt ta Sajdún, nand mara ormla.

27. U fy zmŷn Eliseu yl profŷta kŷnu hemmæ uyzq mgyddmin f Israjýl: u had mynnhom ma ndaf najr Nanmân ys-Suri.

28. U dauk kollhä li kŷnu fys-synaлота, fylli semau daun yl huejjeg, fôru.

29. U qômu aalih, u kecceuh barra myl belt: u baqnu sejjrin bih sa fuq râs yl gybel, li füqu kŷnet mybniæ yl belt tanhom bŷų myn hemma jgarrfüh.

30. Yzdæ hŭa u naddej myn qalbhom, stylet.

esset fames magna in omni terra:

26. Et ad nullam illarum missus est Elias, nisi in Sarepta Sidoniæ, ad mulierem viduam.

27. Et multi leprosi erant in Israel sub Elisæo propheta: et nemo eorum mundatus est nisi Naaman Syrus.

28. Et repleti sunt omnes in synagoga ira, hæc audientes.

29. Et surrexerunt, et ejecerunt illum extra civitatem: et duxerunt illum usque ad supercilium montis, super quem civitas illorum erat ædificata ut præcipitarent eum. 30. Ipse autem transiens per medium illorum, ibat.

31. U nyzel nal Kafarnahŭm belt tal Talilia, u hemmæ kŷn jnallem fys-sybtijŷt.

32. U kŷnujystangbu b' tanlimu, bylli klýmu kŷn byl jedd.

33. U kŷn hemmæ fys-synatóra bnŷdem li kellu witân mnygges, u najjat b' lehen nâli,

34. Bylli qôl: Hallina, y' nandna naqsmu minak ja Gesu Nasari? ynti gejt tyqrydna? jŷn nâf ynt min ynt, Qaddis t' Alla.

31. Et descendit in Capharnaum civitatem Galilæse, ibique docebat illos sabbatis.

32. Et stupebant in doctrina ejus, quia in potestate erat sermo ipsius,

33. Et in synagoga erat homo habens dæmonium immundum, et exclamavit voce magna,

34. Dicens: Sine, quid nobis, et tibi Jesu Nazarene? venisti perdere nos? scio te qui sis, Sanctus Dei.

35. Et increpavit illum Jesus, dicens: Obmutesce, et exi ab eo. Et cùm projecisset illum dæmonium in

35. U Gesu canfru, bylli qallu: Ysket, u obrog mynnu. U uara ylli yu-witân kŷn sabbtu fyn-nofs, hareg mynnu, u ma namyllu medium, exiit ab illo, nihilque illum

ebdæ deni.

36. U vaqaň byzan fuq kollhad, u kŷnu jytkellmu man wylin, joidu: Iy klým hùa

nocuit.

36. Et factus est pavor in omnibus, et colloquebantur ad invicem, dicentes: Quod est hoc verbum, quia mundis spiritibus, et exeunt ?

dâna, ylli b' jedd u b'hilæ jganal lylly ruŷh in potestate et virtute imperat immnyggsin ylli johorgu, u johorgu?

37. U kŷnet tytyred bbâru man kollmkŷn f' dik l'art.

38. Mbanad Gesu melli qôm, hareg myssynanôta, u dahal fyd-dâr ta Imun. Uhmŷt Imŭn kŷnet myzmŭma myn deni kbir: u talbuh naliha.

39. U fylli kŷn jŷqaf manha, ganal lyd-deni jhalliha: u hallyha. U fylli qômet dik yssýna, qabdet yddur bihom.

37. Et divulgabatur fama de illo in omnem locum regionis.

38. Surgens autem Jesus de syna

goga, introïvit in domum Simonis. magnis febribus: et rogaverunt

autem Simonis tenebatur

illum pro ea.

39. Et stans super illam imperavit febri: et dimisit illam. Et continuò surgens, ministrabat illis.

40. Cùm autem sol occidisset: qui habebant infirmos variis

languoribus, ducebant illos ad eum. At ille singulis manus imponens,

curabat eos.

40. Mbanad melli yu-wemų kŷnet nôbet: dauk kollhä, li kellhom morda b'i alejjel, kŷnu jgibuhomlu. U hŭa fylli kyn jqŷned idejh füqhom uŷhed-uŷhed, kŷn jqauuihom. 41. U myn uyzq uhûd kynu johorgu yuujâten jnajjtu, u jaidu: Ylli ynti ynt byn Alla: u bylli kŷn jcanfarhom ma kynų jhallihom sinebat ea loqui: quia sciebant ip

jytkellmu: nalŷų kŷnu jâfu ylli hŭa yl Krystu.

42. Mbanad whìn sâr by nhâr, hareg telaq

sejjer nal naha muarrba, u ly mgaman tan-nŷs

a

41. Exibant autem dæmonia multis clamantia, et dicentia: Quia tu es filius Dei: et increpans non

sum esse Christum.

42. Facta autem die egressus ibat in desertum locum, et turbæ requirebant eum, et venerunt usque ad

cederet ab eis.

kŷnu jfyttûh, u vaslu sa fejnu: u kynujzom- ipsum: et detinebant illum ne dis

můh byų ma jytbynedų mynnhom.

43. Hua qolylhom: Naw jahtygli nbawwar ukyl ys-saltna t'Alla fy blyt ohrä: bylli jŷn mybnût nal dâna.

44. U kŷn jnŷdi fys-synatôti tal Talilia.

CAPUT QUINTUM.

U MELLI yl kotra tan-nŷs kŷnet tyrtass nal minu, byų tysman yl kelma t' Alla, u hua kŷn qŷned fuwatt yl bhajjar ta Genesar, gara,

2. U râ dnajstajn qyndin nal genb yl bhajjar:
u ys-sajjŷdë kŷnu nyzlu, u qyadın janslu yuu- scenderant, et lavabant retia.
wbyk.

3. Ascendens autem in unam navim, quæ erat Simonis, rogavit eum a terra reducere pusillum. Et se

3. U hủa u tŷlan fuq dnajsa mynnhem, li kŷnet ta Imun, talbu býųjynqalan daqsjejn myll' art. U fylli qanad byl qŷndæ kŷn jaal- dens docebat de navicula turbas. lem lyl gminât tan-nŷs myn fuq yd-dnajsa.

4. Mbanad vara ylli hydæ myl klým, qôl lyl Imŭn: Suq Ibarra, u yrhi wbykek nal qbid.

5. U Imún fylli uŷgeb, qallu: Ja Maallem, ahna quadna nahdmu yl lejl kollu, wejn ma qbadna: ymm' yssa nyrhi yщ-щувкæ füq kelmtek.

6. U melli kynu namlu dâna, hauknu kotra ta huŷt kbiræ, u y-wybkæ kŷnet sejjræ tyn

qasam.

7. И щеjjги Лущ-wyrkæ, li kýnu fyd-dnajsa l'obra, bŷų jŷgu, u jainŭhom. U davka geu, u mleu yz-zeug dnajjes, ylli kemkemm kýnu ma jynyrqûų.

4. Ut cessavit autem loqui, dixit ad Simonem: Duc in altum, et laxate retia vestra in capturam.

5. Et respondens Simon, dixit illi: Præceptor, per totam noctem laborantes, nihil cepimus: in verbo autem tuo laxabo rete.

6. Et cùm hoc fecissent, concluserunt piscium multitudinem copiosam, rumpebatur autem rete eorum

7. Et annuerunt sociis, qui erant in alia navi, ut venirent, et adjuvarent eos. Et venerunt, et impleverunt ambas naviculas, ita ut penè mergerentur.

8. Quod cùm videret Simon Pe

8. Melli râ dâna Imŭn Pŷtru, tehet f ryglejn Gesu, jaidlu: Mulejjæ, obrog myn nandi, trus, procidit ad genua Jesu, di

naų jŷn bnŷdem mydneb.

9. Nalyų kŷnet dôret bih yl hydlæ, u dauk kollha, li kŷnu mínu, fyl qabda tal hût li kŷnu qabdu.

10. U hekkukyl gara lyl Gâkbu, u lyl Guân, ulŷd Zebedeu, li kynu wyrkæ ta Imun. Ymmæ Gesu qôl lyl Imun: La tybzâuų: mnyssa lqoddým tkun qabbâd tal bnydmin.

11. Mbanad fylli gybdu yd-dnajjes fl'art, halleu kollow, marru urâh.

12. U gŷt, ylli kŷn fuahda myl blŷt, u gŷ râgel mymli byl gdým, u fylli râ yl Gesu, u wtehet nal uyccu fl' art, talbu, bylli qallu: Mulejjæ, jŷk trid, tystan tnaddafni.

13. U fylli Gesu medd idu, messu, qôl: Yrrid: Yndaf. U fyl vaqt yl gdým môr

mynnu.

14. U hua uyssŷh ylli ma jaid lyl had: yzdæ, qallu, Mŭr, ŭri rûhek lyl qassis, u hib nal tyndifek, kif rŷd Mose, natu-whŷdæ lilhom.

15. Yzd' aktar kŷn jygri yl klým fuqu: u bosta qtajjan ta nŷs kŷnu jyngemau bŷų jysymnŭh, u byų jytqauuau myn mardijŷthom. 16. Ymmæ hua kŷn joqnod fly muarrab, u jytlob l' Alla.

17. U darba vahdæ gara, u hua kŷn qŷned byl qŷndæ jnallem. U kŷnu hemmæ qyndin Farisejjë, u maallmin tal ligi, li kynu geu myn koll rahal tal Talilia, u tal Lhudia, u ta Gerusalým: u yl qauua t' Alla kŷnet sejjræ byuų tfejjaqhom.

18. U trâkhom geu rgŷl by bnŷdem f sodda,

cens: Exi a me, quia homo peccator sum, Domine.

9. Stupor enim circumdederat eum, et omnes, qui cum illo erant, in captura piscium, quam ceperant:

10. Similiter autem Jacobum, et

Joannem, filios Zebedei, qui erant
Jesus: Noli timere: ex hoc jam

homines eris capiens.

11. Et subductis ad terram navibus, relictis omnibus secuti sunt eum.

12. Et factum est, cùm esset in una civitatum, et ecce vir plenus lepra, et videns Jesum, et procidens in faciem, rogavit eum, di

cens: Domine, si vis, potes me mundare.

13. Et extendens manum, tetigit eum dicens: Volo: Mundare. Et confestim lepra discessit ab illo.

14. Et ipse præcepit illi ut nemini diceret: sed, Vade, ostende te sa

cerdoti, et offer pro emundatione tua, sicut præcepit Moyses, in testimonium illis.

15. Perambulabat autem magis sermo de illo: et conveniebant turbæ multæ ut audirent, et curarentur ab infirmitatibus suis.

16. Ipse autem secedebat in desertum, et orabat.

17. Et factum est in una dierum, et ipse sedebat docens. Et erant

Pharisæi sedentes, et legis doctores, qui venerant ex omni castello Galilæse, et Judææ, et Jerusalem et

virtus Domini erat ad sanandum

eos.