ORIGENIS COMMENTARIORUM

IN

EPISTOLAM

BEATI PAULI APOST. AD ROMANOS

LIBER VI.

1.

Non') ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore, ad 2) obediendum desideriis ejus, neque exhibeatis membra vestra arma iniquitatis peccato: sed exhibete vos Deo tanquam ex mortuis viventes, et membra vestra arma justitiae Deo. Peccatum enim vobis non dominabitur: non enim sub lege estis, sed sub gratia.“ In superioribus ait: „,sicut 3) regnavit peccatum in morte.“ Nunc autem non dixit: non ergo regnet peccatum in morte; sed ait: „non) ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore, ad ") obediendum desideriis ejus:" docens per 6) hoc, sedem quandam et regnum peccatum habere in cor

1) Rom. VI, 12. 13. 14.

2) Sic Mss. Editi vero (e. c. edd. M.): „,ut obediatis concupiscentiis ejus." R. Cfr. pag. huj. not. 5.

3) Rom. V, 21.

4) Rom. VI, 12.

5) Edd. M. hoc loco, cfr. pag. huj. 2. „ad obedien

dum desideriis ejus."

6) Editi (v. c. edd. M.): „,per haec sedem quandam regnum peccati habere" etc. R.

ORIGENIS OPERA. TOM. VII.

1

pore. Hoc est, quod et alibi dixit: „prudentia ') carnis inimica est Deo:" et iterum: „prudentia 2) carnis mors est." Sed et omnia peccata Apostolus opera carnis esse pronuntiat, 3) quae dicit esse fornicationem, immunditiam, passionem, concupiscentiam malam, impudicitiam, idololatriam, maleficia, inimicitias, 4) certamina, zelum, furorem, contentiones, dissensiones, haereses, invidiam, cbrietates, 3) comessationes, et his similia. Sed si requiras, quomodo etiam haereses inter carnis opera numerentur, 6) invenies eas de sensu carnis procedere. Sic enim dicit Apostolus de quodam: „,frustra, 7) inquit, inflatus a sensu carnis suae, et non tenens caput." Haec autem diximus, ut, manifestior fieret intellectus, quomodo peccatum regnet in corpore, Omnia namque illa, quae superius opera carnis) esse enumeravimus, velut exercitus quidam armatus 9) est sub hoc rege peccati militans, et legi ejus parens, quae in membris carnis inscripta est. Certum est enim,

quia ex eo, quod desideriis peccati caro obedientiam praebet, concupiscat1o) „caro adversus spiritum, et spiritus adet haec sibi invicem adversentur."11) Illud tamen adverte, quod ostendens in nostra potestate positum, ut non regnet in nostro mortali corpore pecca

versus carnem,

1) Rom. VIII, 7.

2) Rom. VIII, 6.
3) Galat. V, 19—21.

4) Edd. Merlini: inimicitiam.

5) Edd. Merlini: ebrietatem.

6) Edd. Merlini numerantur.

7) Editi (v. c. edd. M.):,,frustra quod inflatus de

(edd. M. a) sensu" etc. R.

Cfr. Coloss. II, 18. 19.

8) Edd. Merlini: esse carnis.

9) Alias (v. c. in edd. M.): „,damnatus est;" al. „clamatus est." Male. R.

10) Editi (v. c. edd. M.): „,concupiscit." R. Galat. V, 17.

'') Editi (e. c, edd. M.): „adversantur.“ R.

tum,') praeceptum dat Apostolus, dicens: „non 2) ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore, ad obediendum desideriis ejus." Nisi enim esset in nostra potestate, ut non regnaret in nobis peccatum, praeceptum utique non dedisset. Quomodo ergo possibile est, ut peccatum in carne nostra non regnet? Si faciamus illud, quod idem Apostolus dicit: „mortificate 3) membra vestra, quae sunt super terram" et si semper mortem Christi in corpore nostro circumferamus. 4) Certum namque est, quia, ubi mors Christi circumfertur, non potest regnare peccatum. Est enim tanta vis crucis Christi, ut, si ante oculos ponatur, et in mente fideliter retineatur, ita ut in ipsam mortem Christi intentus) oculus mentis adspiciat, nulla concupiscentia, nulla libido, nullus furor, nulla superare possit invidia, sed continuo ad ejus praesentiam totus ille, quem supra enumeravimus, peccati et carnis fugatur exercitus: ipsum vero peccatum nec subsistit, quippe ") cum nec substantia ejus usquam sit nisi in opere et gestis. Est ergo in nobis et concupiscentia peccati, quae regnum habet in carne: est et concupiscentia spiritus, quae regnum habet in mente, secundum id, quod supra diximus, quia ,,caro) concupiscit adversus spiritum, spiritus autem adversus carnem." Cum ergo concupiscimus quod nọn licet, vel quod non decet, vel quod non expedit, concupiscentia carnis) est. Cum vero concupiscit 9) et deficit

1) In ed. Genebrardi pro „peccatum" legitur: „ad obediendum." R.

5) Edd. Merlini: intentis oculis mentis adspiciatur. 6) Edd. Merlini: quippe cum substantia ejus nusquam sit etc.

7) Galat. V, 17.

8) Edd. Merlini: est carnis.

9) Psalm. LXXXIV, 2. (LXXXIII.)

anima nostra, quando ') videat salutare Dei, ista concupiscentia spiritus est. Unde apparet, mediam quodammodo esse animam inter carnem et spiritum: et si quidem junxerit 2) se carni ad obediendum desideriis peccati, efficitur 3) cum ea unum corpus; si vero junxerit se Deo, efficitur cum eo unus spiritus, secundum illud, 4) quod dictum est:,,qui 5) enim jungit se meretrici, unum corpus est; qui autem jungit se Domino, 6) unus spiritus est." Nec mireris, si carnem meretricem vocet, quae illis omnibus, quae supra enumeravimus,7) vitiis atque peccatis, tanquam turpissimis amatoribus subjacet. Requiro autem, cur addiderit: „in) corpore vestro mortali:" cum utique suffecisset dicere: „non ergo regnet peccatum in vestro corpore." Ut) quid additur et „mortali," quasi dubitaret aliquis corpus esse mortale? Sed mihi videtur, quod non sine causa etiam hoc addiderit. Admonuit enim per hoc, quomodo 1o) possit in corpore non regnare peccatum, secundum quod et11) alibi ipse dixerat:,,corpus 12) quidem mortuum est 13) propter peccatum, spiritus vero vita 14) est propter justitiam." Si

1) Alias: quomodo videat;" alias (v. c. in edd. M.): „quando viderit.“ R.

2) Editi (v. c. ed. M. I.): „junxit se.“ R,

3) Edd. Merlini: efficitur unum corpus cum ea.
*) Deest,,illud" in ed. M. II.

5) I Cor. VI, 16. 17.

6) Edd. Merlini: Deo, unus spiritus efficitur.
7) Edd. Merlini: enunciavimus.

8) Rom. VI, 12.

9) Editi (v. c. edd. M.): „,Cur igitur additur mortali" etc. Sed Mss. ut in nostro textu. R.

10) Editi (e. c. edd. M.): „,quod.“ R.

11) Desideratur „et“ in edd. M.

12) Rom. VIII, 10.

13) Desideratur „est" in edd. M.

14) Editi (v. c. edd. M.) „vivit" pro: „vita est." R.

ergo sciamus, quia corpus nostrum mortificari potest, et mortuum esse peccato, potest fieri, ut non regnet in co peccatum. Secundum hoc namque, quod') mortuum est, justificatum dicitur a peccato. Neque enim mortuus concupiscit, aut irascitur, aut 2) furit, aut diripit aliena. Si ergo ab his omnibus concupiscentiis corpus reprimamus, mortuum peccato dicitur esse corpus. Et hoc est, quod in 3) praesenti loco ista Apostoli commonere videtur adjectio, dicentis: „,in 4) corpore vestro mortali.“ Alius fortasse dicet, quia ad distinctionem alterius corporis, quod immortale est, hoc') corpus, in quo nunc sumus, mortale 6) nominavit. Quid sit autem corpus immortale, idem Apostolus docet 7) in aliis, ubi ait: „,necesse ) est enim, ut corruptibile hoc induat incorruptionem, et mortale hoc induat immortalitatem:" et dubium non est, quin demta 9) mortalitate hoc ipsum, quod nunc mortale est, immortale efficiatur corpus. Post haec sequitur: „neque 10) exhibeatis membra vestra arma iniquitatis pecca

1) Editi (v. c. edd. M.):,,quod (ed. M. II: quod quis) mortuus est, justificatus dicitur" etc. Mss. quidam, et Rabanus: „qui mortuus est, justificatus dicitur" etc. Sed rectius Msc. unus ut in nostro textu. R. Rom. VI, 7.

2) Alias:,,aut furatur." R.

Cfr.

3) Msc. unus:,,in praesenti capitulo Apostolus commonere videtur adjicions" etc. Editi (v. c. edd. M.):,,in praesenti loco ita (ed. M. I. male: ista) Apostolus videtur commonere dicens: in corpore vestro mortuo. Alius fortasse diceret, quod“ (ed. M. I. ut nos in textu: quia) etc. Sed potiores Mss. ut in nostro textu. R.

4) Rom. VI, 12. 5) Edd. Merlini: corpus hoc. 6) Editi (v. c. edd. M.): „mortuum nominavit." Sed potiores Mss. ut in nostro textu. R.

7) Edd. Merlini: dicit. 8) I Cor. XV, 53.

9) Editi (v. c. edd. M.): „,adepta immortalitate.“ Mss. quidam male:,,indepta immortalitate." Sed recte Msc. unus ut in nostro textu. R.

10) Rom. VI, 13.