secundum Christum, et quae Christi sunt sapiat, habet in se per sapientiam Spiritum Christi. Christus justitia est: si1) quis habeat in se justitiam Christi, per justitiam habet in se Spiritum Christi. Christus pax est: si quis habeat 2) in se pacem Christi, per Spiritum pacis habet in se Spiritum Christi. Sic et caritatem, sic 3) et sanctificationem, sic *) et singula quaeque, quae Christus esse dicitur, qui habet, hic Spiritum Christi in se habere credendus est, et sperare, quod mortale corpus suum vivificabitur propter inhabitantem in se Spiritum Christi.

14. „Ergo,3) fratres, debitores sumus non carnis, 6), ut secundum carnem vivamus. Si enim secundum carnem vixeritis, moriemini: si autem spiritu actus 7) carnis mortificaveritis, vivetis." Spiritum Christi habitare in nobis, et dona Spiritus nobis collata, superius docuit. Consequenter ergo nunc addit, quia „,debitores ) sumus," eorum sine dubio, quae a Spiritu Christi consecuti sumus. ,,Carnis 9) autem, inquit, debitores non sumus." Non enim propterea nos fecit Deus ad imaginem suam, ut carnis servitio essemus obnoxii, sed potius ut creatori suo anima deserviens, ipsa servitio ac ministerio carnis uteretur. Sed fortasse dicat aliquis: quomodo carnis 10) non

1) Editi (v. c. edd. M.):,,si quis habet in se justitiam, per justitiam Christi habet in se" etc. R.

2) Edd. Merlini: habet.

3) Deest,,sic" in edd. M.

4) Editi (v. c. edd. M.): „,et singula quaecunque (ed. M. I. quaeque) Christus esse dicitur, qui habet haec, spiritum Christi" etc. R.

5) Rom. VIII, 12. 13.

6) Edd. Merlini: carni. 7) Sic Mss. Editi vero (e. c. edd. M.): „facta carnis." R. Pro „mortificaveritis" edd. M. et R. hoc loco, cfr. p. 82. not. 8. ,,mortificetis."

8) Rom. VIII, 12.

9) Edd. M. et R. hoc loco, cfr. p. huj. not. 6. ,,Carnis."

10) Edd. M. h. loco, cfr. p. huj. not. 9. „carni.“ ORIGENIS OPERA. TOM. VII.

6

sumus debitores, cum ') et victum ei et indumentum providere naturae necessitate cogamur? Sed ut ostendat, non carni aliquid conferre, sed ipsam vitam carni mancipare culpabile haberi, ideo addit:,,si 2) enim secundum carnem vixeritis, moriemini." Quid 3) autem sit secundum carnem vivere, saepe jam dictum est. Hoc est carnis desideriis indulgere. In hoc ergo negat nos esse carnis 4) debitores, sicut et alibi dicit: „et") carnis curam ne ) feceritis in concupiscentiis:" non utique negans curam carnis habendam in necessariis, sed in concupiscentiis. Ita ergo et hic: „si”) enim, inquit, secundum carnem vixeritis, moriemini." Et addit:,,si autem spiritu actus carnis mortificaveritis,®) vivetis.“ Et de hoc jam supra dictum est, quomodo corpus quidem mortuum esse debeat propter peccata, spiritus vero vita") propter justificationem. Qui ergo secundum' spiritum agens mortificat actus carnis, vivet propter inhabitantem in se spiritum vitae. Mortificat autem quis actus carnis hoc modo. Fructus 10) Spiritus est caritas, odium carnis est actus:

1) Edd. Merlini: cum et victum et vestimentum providere etc.

2) Rom. VIII, 13.

3) Alias: „Quid enim sit“ etc. R. Edd. Merlini: Quid sit autem etc.

4) Deest,,carnis" in edd. M.
6) Editi (v. c. edd. M.): „ne

et in concupiscentiis." R.

7) Rom. VIII, 13.

5) Rom. XIII, 14. feceritis in desideriis

8) Editi: „mortificetis, vivetis. Sed de hoc" etc. R. Ed. M. I: „mortificetis, vivetis, et de hoc" etc., ed. M. II: „mortificeritis, vivetis. Et de hoc" etc. Cfr. P. 81.

not. 7.

9) Edd. Merlini: „vivat.“ Cfr. Rom. VIII, 10.

10) Ed. M. I: „fructus est autem spiritus caritas. Odium carnis est actus." Ed. M. II: „Fructus autem spiritus est caritas: odium est carnis actus." Ed. Ruaei: ,,fructus est Spiritus caritas, odium carnis est actus.“ Cfr. Galat. V, 22.

odium ergo per caritatem mortificatur et exstinguitur. Gaudium similiter fructus est Spiritus, tristitia1) vero hujus saeculi, quae mortem operatur, carnis est actus: haec 2) ergo exstinguitur, si sit in nobis gaudium Spiritus. Pax fructus est Spiritus: dissensio et discordia carnis est actus: sed certum est, discordiam mortificari 3) posse per pacem. Sic et patientia spiritus impatientiam) carnis exstinguit, et bonitas malitiam perimit, et mansuetudo ferociam, et continentia intemperantiam, 5) et castitas impudicitiam necat, talique ordine qui per Spiritum actus carnis mortificaverit, 6) vivet. Intuendum sane est, quod sicut mortem non istam communem, sed illam peccati dicit:,,si) enim secundum carnem vixeritis, moriemini:" ita 3) et vitam non hanc communem, sed illam dicit aeternam, ad quam perveniet omnis, qui secundum ea, quae supra exposuimus, perfectus Spiritu mortificaverit 9) actus carnis. Sed et illud scire debemus, quod ista mortificatio actuum carnis per patientiam fiat, et non ad subitum, sed 1o) paulatim. Primo languescere eos necesse in '') his qui incipiunt: tum deinde, cum ardentius proficere coeperint, et abundantiore spiritu repleri, actus car

1) II Cor. VII, 10.

2) Edd. Merlini: Hoc ergo etc.

3) Edd. Merlini: mortificari per pacem posse.
4) Editi (v. c. edd. M.): „violentiam carnis." R.

5) Alias:,,intemperantiam." R.

6) Editi (e. c. edd. M.): „,mortificat." R.

81. not. 7. coll. p. 82. not. 8.

7) Rom. VIII, 13.

8) Deest „ita" in ed. M. II.

9) Editi (v. c. edd. M.): „mortificet.“ R.

huj. not. 6.

est

Cfr. P.

Cfr. P.

10) Edd. Merlini: sed paulatim primo languesce

re etc.

11) Alias: „in his quae incipiunt." R,

nis non solum languescere, sed et tabescere incipient: ubi vero ad perfectum jam venerint, ita ut nulla in iis prorsus vel in facto, vel in dicto, vel in cogitatu peccati oriantur indicia, tunc') plane actus carnis mortificasse, et ad integrum morti tradidisse credendi sunt.

') Editi (v. c. edd. M.): „tandem actus carnis;" al. ,,tunc actus carnis;" al. „,tum plane actus carnis.“ R.

ORIGENIS COMMENTARIORUM

IN.

EPISTOLAM

BEATI PAULI APOST. AD ROMANOS

LIBER VII.

1. Sicut diversas commemorari leges in hac epistola a - Paulo sub uno vocabulo legis ostendimus, et diversas mortes sub una mortis appellatione nominari, ita et diversos spiritus nunc videmus sub uno nomine Spiritus indicari. Ait ergo in praesenti capitulo: „quicunque ') enim Spiritu Dei aguntur, hi2) filii sunt Dei:" in quo utique ipsum Dei Spiritum dicit. Et iterum in sequenti: „non3) enim accepistis, inquit, spiritum *) servitutis iterum in timore." In hoc ostendit, spiritum servitutis alium esse, quam illum, quem supra dixit Spiritum Dei. Et propterea subjungit: „,sed") accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus: Abba, Pater!" In hoc spiritum adoptionis ostendit ipsum esse, quem dixit supra Spiritum Dei, de quo et repetit: „ipse 6) enim Spiritus te

1) Rom. VIII, 14.
3) Rom. VIII, 15.

2) Edd. Merlini: ii filii etc.

4) Edd. Merlini: iterum servitutis spiritum in timore. 6) Rom. VIII, 16.

5) Rom. VIII, 15.