simum serenitatis tuæ pectus agnoscat, quod nullum de his, vel quos baptizavit Acacius, vel quos sacerdotes sive Levitas secundum canones ordinavit, ulla eos ex nomine Acacii, portio læsionis attingat, quo forsitan per iniquum tradita SACRAMENTI gratia minus firma videatur."1

Probatur III. conciliorum auctoritate.

11. Concilium Chalcedonense decrevit. "Si quis episcopus propter pecunias ordinationem fecerit, et non venalem gratiam vendiderit,—sis πpáσιν καταγάγῃ τὴν ἀπίρατον χάριν proprii gradus periculo subjacebit.”3 Gratiam igitur, quæ vendi non potest, ordinatione tribui, illis patribus persuasum est: ritus autem externus quo gratia tribuitur est sacramentum. Idem liquet ex Nicæno Concilio II., et ex Constantinopolitano anno 459,* ex Bracarensi I.5 et Toletano II.6

Probatur IV. orientalium sectarum, Græcorum imprimis consen

sione.

12. Euchologia omnia fidem faciunt quo loco semper habita sit ordinatio. Synodi Constantinopolitana et Hierosolymitana, occasione errorum Cyrilli Lucaris habitæ eam sacramentum agnoscunt. Syri quoque Maronitæ et cæteri Orientales in eandem conveniunt sententiam.7

Probatur V. præscriptione.

13. Consuevit ordinatio in tota Ecclesia fieri, magno cum sacrorum rituum apparatu; et firma ubique obtinuit sententia sacram potestatem cum gratia ea conferri. Hujus persuasionis origo ætate Apostolica posterior ostendi nequit. Attamen si pristina fides ordinationem sacramentum haud agnovisset, qui primus vim ejus et sanctitatem fidelibus proposuerit credendam, historia referente, innotesceret, et quos habuerit adversarios, quibus vicerit armis, et cætera quæ novæ alicujus sententiæ originem et propagationem semper indicant.

OBJECTIONES SOLVUNTUR.

14. Obj. 1. Ordinatio nulla Apostolorum a Christo legitur facta: nec illis injunctum est ut alios ritu aliquo speciali in sacrorum ministrorum numerum adsciscerent: Ergo nullo modo potest sacramentis accenseri, divina deficiente institutione.

Resp. Christus nullo externo ritu indiguit ut potestatem aliis communicaret, quæ tota ex ejus voluntate pendebat. Dedit tamen Apostolis sacerdotii munus in ultima cœna, jubendo ut facerent ipsi quod fecerat: addidit facultatem remittendi peccata, iis insufflando, et Spiritum Sanctum imper

(1) Ep. i. ad Anastas. c. vii.

(2) Act. xv. Can. ii. apud. Harduinum col. conc. t. ii. col. 602.
(3) Can. v.

(4) Tom. ii. col. 783.

(5) Can. iii. t. iii. col. 386.

(6) Cap. iii. t. iii. col. 961.

(7) Vide Naironum, Euoplia p. 218. et seq.

tiendo. Misit eos, sicut ipse a Patre missus fuerat, fecitque consortes potestatis quam in cœlis terraque acceperat, ut docerent, baptizarent, et cætera omnia munia obirent, quæ in hominum salutem cedunt. Amplissima fuit hæc ordinatio, qua etiam continebatur facultas alios in suorum munerum consortium adsciscendi; nam ad mundi usque finem potestas illis demandata exercenda erat, Christo semper præsente. Quod non referatur mandasse quo ritu eam communicarent potestatem, nil obstat, nec enim omnia quæ illis in jussis dedit, scripto sunt consignata; et ex rebus eorum gestis optime colligimus ejus voluntatem et jussionem. Impositione manuum contulerunt Apostoli sacram potestatem, una cum gratia qua rite exerceri possit: ea igitur fuit ratio a Christo præscripta qua potestas illa et gratia communicarentur: et proinde habetur divina institutio, et tota sacramenti essentia.

15. Obj. 2. Potuerunt Apostoli alios sibi in sacrorum munerum consortium adsciscere, ut Christi mandatum de omnibus gentibus docendis exequerentur: usi sunt eum in finem manuum impositione, utpote ritu Hebræis familiari, quo victimas Deo sacrabant, vel divinam implorabant in aliquos benedictionem. At non ideo sacramentum habendus est ille ritus, quamvis signum potestatis communicatæ: nec enim Apostoli vim gratiæ conferendæ ritui illi adnectere valuerunt.

Resp. Haud suo arbitrio, sed Christi mandato Apostoli censendi sunt in rebus præcipuis egisse, Spiritu Sancto eorum illustrante mentem. Utebantur quidem Hebræi manuum impositione plurimis in rerum adjunctis; sed longe a consuetis ritibus distabat illa manuum impositio, qua, Paulo testante, donum divinum, ad sacra obeunda munia, conferebatur. Est igitur sacramentum, quia effectum in anima producit, quem Apostoli ipsi haud valentes ei adnectere, ad Christum auctorem referre necesse est.

16. Obj. 3. Manuum impositio ab Apostolis ipsis passim fiebat ad ægrotos curandos, juxta Christi mandatum, ad neophytos in fide firmandos, invocato Spiritu Sancto, et alios in fines. Ergo non fuit sacramentum, ritus scilicet ad sacram potestatem communicandam Christi voluntate definitus.

Resp. Utique fiebat manuum impositio ab Apostolis plures in fines; sed non ideo vagus et incertus ritus ordinationis est, ea enim manuum impositio quæ in ea fit, ex adjunctis et verbis quæ simul proferuntur, determinatur ad potestatis communicationem significandam. Ex eo quod alias adhiberetur, recte infertur haud quamlibet manuum impositionem a Christo ad sacrum munus communicandum destinari; sed eam tantum quæ ad hunc finem specialem habet relationem.

17. Obj. 4. Manuum impositio Paulo et Barnabæ facta3 non potest ordinatio haberi, multo minus sacramentum: Paulus enim a Deo electus

(1) Marc. xvi. 18.

(2) Act. xiii. 3.

Apostolus, antea sacro ministerio functus erat, concionando, et sacra munia obeundo; Barnabas etiam inter prophetas et doctores Antiochiæ recensebatur, quibus sacro munere fungentibus Spiritus Sancti voluntas de Pauli et Barnabæ futuris laboribus revelata est.

Resp. Omnia suadent de vera ordinatione agi, nam Spiritus Sancti jussu Paulus et Barnabas in munus assumpti sunt, jejunio, oratione, et manuum impositione. Nec obstat Pauli divina vocatio; Deus enim eum baptismum suscipere jussit; et proinde non potest censeri eum potestate Apostolica, nisi consueto servato ritu, auxisse. Prædicaverat quidem antea Paulus Damasci et Antiochiæ, et Barnabas egregiam operam præstiterat in fidelibus edocendis, et dilatanda Ecclesia: quod argumentum est utrumque jam sacram accepisse presbyteratus potestatem, quæ nonnisi ordinatione conferebatur. Silentium Scripturæ ea de re non obstat, quum plurima prætermissa noscantur, paucis quæ ad historiam pertinebant relatis. Cæterum non ante impositionem illam manuum, quam narrat Lucas, censendi sunt episcopali et apostolica potestate induti.1 Hinc nonnisi postea leguntur constituisse per singulas Ecclesias presbyteros."

18. Obj. 6. De gratia qua anima fit Deo cara, Xapis, non agit Apostolus, sed de dono quodam fortitudinis : “ Χάρισμα hoc loco idem est quod πνεῦμα, quod in tali contextu usurpatur de potestate, cuidam, tamquam evangelicæ doctrinæ magistro, conferendi locum (cf. Act. xiii. 1.-3.) et de animi fortitudine qua opus erat iis, qui lccum doctoris recte tueri vellent." Rosenmüller.3

Resp. Agit Apostolus de dono Dei-rò xáρioμa roй sou-ad fungendum sacris muneribus dato; quod si rite suscipiatur anima procul dubio fit Deo acceptior. Constat autem ordinationi sacramenti ratio, quum vi ejus donum illud potestasque concedatur, quamvis contingere possit suscipientis culpa ut gratia qua anima sanctitate augetur, simul non recipiatur. Profecto spiritus in ordinatione datus dicitur non tantum fortitudinis, sed et dilectionis et prudentiæν γὰρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ θεὸς πνευμα δειλίας, αλλά δυνάμεως καὶ ἀγάπης καὶ σωφρονισμού. "Non enim dedit nobis Deus Spiritum timoris, sed virtutis, et dilectionis, et sobrietatis,5

19. Obj. 6." Hanc dotem Timotheo datam esse ait Apostolus, dia Aponteias, per vaticinationem, sive denunciationem prophetarum, i. e. eorum doctorum, qui eum collocabant in ministri evangelici loco, ad eamque rem inflammabant promissione, fore, ut ei necessaria ad locum cum dignitate sustinendum facultas, scilicet strenuus animus concederetur, I. Tim. i. 18." Rosenmuller.

(1) Vide et Oxoniensium hac de re animadversionem cit. vol. iii. p. 19.

(2) Act. xiv. 22.

(3) In I. Tim. iv. 14.

(4) II. Tim. i. 6. Eadem vox adhibetur Rom. vi. 23. "Gratia Dei vita æterna." Vide et Rom. v. 15. et 1 Cor. vii. 7.

(5) Ibidem. 7.

Resp. Apostoli mens patet collatis ejus testimoniis. Prophetia cujus meminit præcessisse videtur ordinationi, quæ ideo facta est, quia prædixerant aliqui Timotheum fore præsulem ;1 vel certe a ritu illo omnino distinguebatur; nam ea prætermissa, dicit simpliciter alio loco gratiam data m fuisse impositione manuum suarum. Perabsurdum est de votis doctorum, et felicis successus auguriis, prophetiæ vocem interpretari; et ad donum verosimiliter futurum referre quod de dono Timotheo jam dato, et in eo manente, dicit Apostolus. Cum Apostolo manifeste pugnat Rosenmüller, subjungens: "Intelligitur præterea, datum Timotheo zápisua non tam collatum esse, quam ejus concedendi spem factam, (veluti 1. Joan. v. 11.) nec verba μɛTà ênidéoews twv xeip tam significare id, quo ei hoc donum tribueretur, quam opportunitatem, scilicet solemnem inaugurationem, in qua significatio hujus expectandi beneficii facta esset, quasi tu diceres : non eo quod, sed quum tibi manus imponerentur." Ita pro arbitrio detorquentur verba Apostoli, quæ munus jam datum, et in eo manens plane denotant,—τοῦ ἐν σοὶ χαρίσματος, ὃ ἐδόθη :—illudque cum impositione manuum et per eam datum affirmant—μετὰ ἐπιθέσεως των χειρῶν τοῦ πρεσβυτερίου.το χαρισμα τοῦ θεοὺς ὅ ἐστιν ἐν σοὶ διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν μου.

20. Obj. 7. Apostolus loquitur de impositione manuum presbyterii, seniorum scilicet cœtus: qui ritus longe distat ab ordinatione quæ a solo episcopo perficitur.

Resp. Calvinus audiatur: "Paulus ipse alibi se, non alios complures, Timotheo manus imposuisse commemorat, (1 Tim. 1. 5.) Admoneo te (inquit) ut gratiam suscites quæ in te est per impositionem manuum mea

Nam quod in altera epistola de impositione manuum presbyterii dicitur (II Tim. 4. 14,) non ita accipio quasi Paulus de seniorum collegio loquatur: sed hoc nomine ordinationem ipsam intelligo, quasi diceret: Fac ut gratia, quam per manuum impositionem recepisti, quum te presbyterum crearem, non sit irrita.' Cæterum in ritu ordinationis, presbyteri qui adsunt manus imponunt, et in consecratione episcopi, tres episcopi semper imponunt manus, nisi dispensetur ab Apostolica sede. Quum Timotheus episcopus fuerit, ei plures episcopos una cum Paulo imposuisse manus haud inverosimile est ; eos autem presbyterorum nomine designari plus semel a sacris scriptoribus, in confesso est.

(1) Calvinus sic explicat, haud infeliciter: "Dicit gratiam illi datam esse per prophetiam. Quomodo? quia scilicet Spiritus Sanctus oraculo Timotheum destinaverat, ut in ordinem pastorum cooptaretur. Neque enim delectus tantum fuerat hominum judicio, ut fieri solet: sed præcesserat Spiritus nuncupatio. Dicit collatam esse cum impositione manuum, quo significat, una cum ministerio necessariis etiam dotibus ornatum fuisse. . . . Itaque sensus est Timotheum, quum prophetarum voce ascitus fuit in ministerium, et deinde solemni ritu ordinatus, simul gratia Spiritus Sancti instructum fuisse ad functionem suam exequendam." Comm. in I. Tim. iv. 14.

(2) Inst. 1. iv. c. iii. n. 16. In commentario in locum Calvinus alteram amplectitur interpretationem, sed et hanc satis in verba Apostoli quadrare fatetur.

21. Obj. 8. Si ordinationis ritus a Christo præscriptus fuisset, et sacramenti dignitate insignitus, ubique et semper idem foret: at vero magna est diversitas Græcos inter et Latinos, tum in ritibus ordinationis, tum in ordinum numero: et apud Latinos variæ circumferuntur sententiæ de ordinationis essentia. Nequit igitur sacramentis accenseri.

Resp. Satis est Christum potestatem fecisse Apostolis alios in ordinem sacrum adsciscendi, manuum impositione et oratione in eum finem directis, quin singula definierit quæ ea occasione forent servanda. Jam vero ex rebus gestis Apostolorum novimus eo ritu potestatem sacram communicari; quod nonnisi Christo auctore contingere potuit. Nulla est Græcos inter et Latinos ea in re diversitas, nam ubique fit manuum impositio in ordinibus conferendis : et episcopatus, presbyteratus, diaconatus agnoscuntur, subdiaconatus etiam; de minoribus ordinibus, qui a plurimis sacra tantum officia habentur, aliqua varietate, quæ nihil affert incommodi, admissa. Nil igitur obstat, quin sacramentum habeatur. Quæ autem inter theologos reperitur sententiarum diversitas de ritibus necessariis ad potestatem ordinis conferendam, cum summa omnium consensione de rei summa conjungitur: omnes quippe conveniunt in ritibus præscriptis totam reperiri essentiam, quamvis de quorumdam rituum necessitate disputetur. Mirum autem non est, in solemniori ritu, in quo plurima ad decorem usurpantur, dubium oriri de quodam speciali ritu, utrum necessario adhibendus sit.

22. Obj. 9. Quum ordo habeatur sacramentum, et septem a Latinis recenseantur ordines, præter episcopatum, septem vel octo agnoscenda erunt minora sacramenta, illa generali nuncupatione inclusa: vel incertum erit quinam ex ordinibus sacramentum sit.

Resp. Nihil est incommodi si plures ordines sacramenta agnoscantur, generali nuncupatione inclusa: vel si sacerdotium sacramentum habeatur, ordinibus eo inferioribus ad sacramenti dignitatem haud pertingentibus, episcopatu verò, utpote sacerdotii tantum perfectione et explicatione, non novum sacramentum constituente. De his nihil impræsentiarum proferre volumus, satis ducentes fidei dogma de ordinatione ipsa imprimis tueri, sententiam tamen nostram deinceps aperturi.

COROLLARIA.

23. I. Quum ritus sacer, ab Apostolis adhibitus sit, Christo auctore, ad potestatem qua sacris muneribus quis fungatur, communicandam, liquet hanc rationem potestatem transmittendi necessariò et perpetuò servandam esse. Id alte prædicant Oxonienses.1

24. II. Quum xapioua donum scilicet Dei, Spiritus dilectionis et virtutis, detur manuum impositione, haud frustra episcopi in ordinatione dicunt:

(1) "We must necessarily consider none to be really ordained who have not thus been ordained. For if ordination is a divine ordinance, it must be necessary." Tract 1.