et administrandæ ritus antiquitatem suam produnt. Euchologia, Sacramentaria, et quotquot supersunt vetustatis monumenta rem faciunt exploratam.

76. Ratio aperte favet, quum enim ritus eo dirigantur ut sacramentorum vim explicent, et animi dispositiones quibus suscipienda sunt, et officia quæ suscipientibus imponuntur, insinuent, liquet eos utiliter et laudabiliter præscribi et peragi: subsidia quippe sunt hominum indoli, qui sensibus plurimum ducuntur, accommodata, et ad sanctos fines instituta.1

OBJECTIONES SOLVUNTUR.

77. Obj. 1. Impie adjiciuntur ritus iis quos instituit Christus veluti ac si ipse quid deceret ignorasset.

Resp. Nulla est impietas eam exercere auctoritatem quam Christus ipse demandavit, statuendi et componendi omnia quæ ad disciplinam pertinent. Instituendo sacramenta substantiam eorum definivit, in quam nihil potest Ecclesia; sed reliquit Apostolis et præsulibus futuris potestatem pro temporum et locorum varietate cætera disponendi, quam se exercituram Paulus ad Corinthios scribens, indicavit: "cætera cum venero disponam.a Id animadvertit olim Augustinus: "Ideo non præcepit quo deinceps ordine sumeretur (eucharistia), ut Apostolis, per quos ecclesias dispositurus erat, servaret hunc locum. Cum vero ait Apostolus de hoc sacramento loquens. 'Cætera autem cum venero, ordinabo.' Unde intelligi datur, (quia multum erat, ut in epistola totum illum agendi ordinem insinuaret, quem universa per orbem servat Ecclesia, ab ipso ordinatum esse quod nulla morum, diversitate variatur." Nihil latuit Christum; sed quum sacramenta hominibus per tot sæcula forent ministranda, in varietate adjunctorum infinita, sapienter qui minoris forent momenti ritus præsulum Ecclesiæ permisit æquo arbitrio.

78. Obj. 2. Sacramentorum substantia obscuratur tot adventitiis ritibus, qui simplici Christi instituto adjiciuntur, adeo ut jam disceptent theologi, et inutili labore quærant quinam ritus sit essentialis quorumdam sacra

mentorum.

Resp. Sacramentorum vis declaratur ritibus qui in solemni eorum administratione fiunt: omnes enim intelliguntur præcipuo ritui, qui est ipsum sacramentum, inservire. Quod autem de quorumdam rituum necessitate disputetur, contingit absque sacramenti injuria, quum alterutro ritu præcipuo

(1) Post plura de ritibus erudite disceptata concludunt Oxonienses: "The conclusion to be drawn from all that has been said in those pages is this: that rites and ordinances, far from being unmeaning, are in their nature capable of impressing our memories and imaginations with the great revealed verities; far from being'superstitious, are expressly sanctioned in Scripture as to their principle, and delivered to the Church in their form by tradition." Tract 34.

(2) I. Cor. xi. 34.

(2) Ep. ad Januar. liv. alias cxviii. i. ad Jan.

vim ejus contineri constet, quamvis dubitetur utrum uterque sit necessarius. Sic in confirmatione disceptatur de chrismatis necessitate; in ordinatione de instrumentorum porrectione; nec tamen dubitat aliquis utrumque sacramentum perfici, ritu Ecclesiæ peracto. Cæterum dubium ex rituum multitudine non est ortum, sed ex brevi narrandi ratione quam secutus est sacer scriptor; et ex monumentorum antiquorum defectu.

79. Obj. 3. Cæremoniæ in sacramentis adhibitæ judaismum sapiunt, potius quam simplicia Christi instituta. Plurima in baptismo fiunt ad instar ritus quo proselyti excipiebantur.

Resp. Nihil judaicum in cæremoniis his reperire est, quum christianis mysteriis innitantur, et officia insinuent christiana. Equidem in lege mosaica ritus fuerunt qui aliquatenus sunt nostris affines, sed si simul conferantur, patebit discrimen. Idem dicendum de ritibus quibus proselyti excipi solebant. Quod de simplicitate institutorum Christi dicitur, e præjudicio vulgari derivatur, et absque tabulis asseritur; non enim adeo simplicia fuerunt ut excluderentur cæremoniæ, uti patet ex vetutissimo usu ab Apostolis derivato, qui certe fuerunt optimi Christi voluntatis interpretes. 80. Obj. 4. Gratis referuntur cæremoniæ sacrameutorum ad ætatem Apostolicam.

Resp. Tertullianus sub finem sæculi secundi et initium tertii, plurimas commemoravit, veluti ab Apostolis traditione derivatas, et communi Ecclesiarum usu firmatas ; quod profecto testimonium antiquum est et magni momenti. Alia adduximus quamplurima dum de singulis sacramentis

ageremus.

81. Obj. 5. Risum movent et impietatem provocant pleræque cæremoniæ in sacramentorum adminstratione adhibitæ: v g: insufflationes, aurium nariumque saliva contactus, salis in os immissio etc.

Resp. Qui animo bene parantur ritus omnes in sacramentis adhibitos reverenter contemplantur, eas recolentes Christi Domini res gestas vel dicta quæ iis commemorantur. Inter probationes adduximus miracula a Christo patrata quæ in memoriam revocantur aurium tactu saliva, et insufflationis exemplum. Sal sapientiæ et incorrupti animi symbolum usurpatur ad gratiam evangelicam significandam, qua efficimur "sal terræ."

Hæc breviter: quæ desiderantur ex specialibus de sacramentis tractatibus colligi possunt. Jam de cultu universo religioso agendum est, ut pateat Ecclesiam Catholicam purum et integrum Deo deferre, qui proinde illi sit gratus, colentibus autem maximė utilis.

(1) L. de corona militis.

TRACTATUS XVIII..

DE CULTU RELIGIOSO.

PRENOTANDA.

1. "Ambigua est" inquit vir Protestanticus eruditissimus, "religiosi cultus appellatio: nam et religiosus est, honos qui soli Deo defertur, et religiosus est, qui ob Deum defertur Angelis et Apostolis: neque enim is honor ad communem civilemque vitam pertinet." Latria-λarpeca-a Theologis post Augustinum cultus supremus dictus est: Dulia-dova-inferior cultus famulis Dei præstitus: hyperdulia-redovna-eximia inferioris cultus species, quæ Virgini Mariæ tribuitur. Adorationis vox ad supremum cultum designandum sæpius sumitur; aliquando inferiorem cultum religiosum designat: sed latius, etiam pro civili cultu, quo homines aliis obsequium tes tantur, a vulgato interprete adhibitus est, sicut a veteribus plerisque. Apud profanos scriptores orandi, et concionandi sensu nonnumquam usurpata est. Veneratio e contra sæpe indicat apud antiquos cultum supremum, adeo ut vocum usus plurimum varietur. Ipsa Augustini distinctio superius indicata usu magis quam vi vocum nititur.

2. Vulgare est præjudicium Catholicos colere sanctos, imagines et reliquias, quod de cultu ejusdem generis, ac illius qui Deo redditur plerique intelligunt; ideoque in limine vocum explicationem præmittendam duximus, ut claritas dicendis accedat. Religiosi cultus nomine omnem intelligimus honorem qui Deo redditur, vel creaturis ob supernaturalia quibus ornantur dona. Supremum et absolutum cultum Deo deberi ob summam ejus perfectionem et majestatem exploratum est, quem in Ecclesia catholica dari juvat demonstrare, antequam vindicemus quem præstat rebus creatis propter Deum honorem.

CAPUT I.

DE CULTU DEI.

3. Deum colendum esse tum animi obsequio, tum corpore, in tractatu de Revelatione ostendimus. Sectarii omnes eum colere profitentur, purumque eorum cultum jactant, quem plerique in oratione præcipue reponunt, qua Deus omnium bonorum fons agnoscitur. Episcopaliani sacrificium, commemorativum tamen, se Deo offerre gloriantur, et statas preces fundunt. Methodistæ pro more eos imitantur. Presbyteriani sacrificii nomen respuentes et certas orandi formulas, preces pro arbitrio ministri, una cum hymnis et psalmis cultum habent. Baptista hos sequuntur duces. Quakeri meditabundi conveniunt, animoque Deum colentes, silentium non rumpunt, nisi ex Spiritus instinctu.1 Shakeri saltant, læta animi sensa corporis motu vocibusque prodentes."

PROPOSITIO.

Divinus cultus qualis in Ecclesia Catholica peragitur purus et perfectus est, Deo dignus et hominum indoli conveniens.

Probatur.

4. Deus supremo obsequio colitur in Ecclesia Catholica, oblato ei sacrificio, quod cultus summum est genus; agnoscitur omnium bonorum fons, quæ idcirco ab eo orando petuntur; supremus prædicatur rerum arbiter, cui totum mentis obsequium necessario præstandum est fide, et cujus leges necessario sunt servandæ. Cultus igitur Deo dignus plane

est.

5. Congruit autem et hominum naturæ, quum veritates proponantur credendæ, quæ cultus sunt fundamentum, in quibus contemplandis altissi

(1) "When assembled the great work of one and all ought to be to wait upon God; and returning out of their own thoughts and imaginations, to feel the Lord's presence, and know a gathering into his name indeed, where he is in the midst, according to his promise." Barclay's Apology, prop. xi. § vi.

(2) "The light, and truth, and revelation of God increased among them, until, by the special operation of his power, they were moved to go forth and worship God in the dance; which had been expressly signified by the law and the prophets, as the peculiar manner of worship to be established in the latter day." The testimony of Christ's second appearing, p. viii. ch. ix. n. 6.