Page images
PDF
EPUB

..

✓ retur, vel ut altare super illud erigere liceret: sed processus quem dicunt canonizationis non erat adhuc institutus, nec privilegium sanciendi cultum summo Pontifici reservatum. "Primus quem perhibent antiqua documenta," ait Morinus, "solemniter a Pontificibus canonizatum fuisse, est Hugo Carthusianus, et Gratianopolitanus Episcopus." " Ante Innocentium II. et Alexandrum III. simplex admodum erat canonizationis ritus, ut ex Petro Damiano constat in fine vitæ Sancti Romualdi, testaturque Cardinalis Baronius ad annum Christi mxxvii. Obtinebatur ab iis quibus curæ erat illa canonizatio, a Sede Apostolica facultas altare supra corpus defuncti erigendi."

[ocr errors]

19. Cultus quem Ecclesia tribuit Sanctis in eo præcipue positus est, quod eorum virtutes, et quæ passi sunt Religionis causa recolat, offerendo Deo sacrificium. Preces ad ipsos in Liturgia non consuevit dirigere, quamvis Deum exoret ut eorum precibus et intercessione adjuvetur. In Litaniis quæ Sabbato Sancto recitantur, post Dei imploratam misericordiam, sanctorum expetit preces; sicut et Beatissimæ Virginis Litaniis Lauretanis, quæ tamen ad Liturgiam non pertinent. Cæteræ quæcumque preces ad Sanctos directæ ex devotione et affectu privatorum hominum prodeunt, nulla plerumque publica sancitæ auctoritate. Cultus specimina haberi etiam possunt quæ imaginibus sanctorum tribuuntur venerationis indicia, scilicet quod in Ecclesiis publice exponantur; et pro aliquarum regionum consuetudine deferantur aliquoties per vicos honorifice. Sed qui reliquiis eorum præstatur honor, ad ipsos præsertim dirigitur.

20. Moderate admodum concilium Tridentinum hac in re se gessit, jubens episcopis, "ut juxta Catholicæ et Apostolicæ Ecclesiæ usum, a primævis christianæ Religionis temporibus receptum, sanctorumque Patrum consensionem, et sacrorum conciliorum decreta, in primis de Sanctorum intercessione, invocatione, Reliquiarum honore, et legitimo imaginum usu fideles diligenter instruant, docentes eos, sanctos una cum Christo regnantes, orationes suas pro hominibus Deo offerre; bonum atque utile esse suppliciter eos invocare, et ob beneficia impetranda a Deo per filium ejus Jesum Christum, Dominum nostrum, qui solus noster Redemptor, et Salvator est, ad eorum orationes, opem, auxiliumque confugere, illos verò, qui negant, Sanctos æterna felicitate in cælo fruentes invocandos esse; aut qui asserunt, vel illos pro hominibus non orare; vel eorum, ut pro nobis etiam singulis orent, invocationem esse idololatriam, vel pugnare cum verbo Dei, adversarique honori unius mediatoris Dei et hominum Jesu Christi; vel stultum esse, in cælo regnantibus voce, vel mente supplicare, impie sentire."2

(1) Morinus, Comment. de adm. Sacr. Pœn. l. x. c. xx. Vide etiam vol. i. p. 197. hujus operis.

(2) Conc. Trid. Sess. xxv. Decr. de invocatione, &c.

PROPOSITIO.

Licet Angelos, sanctosque cum Christo regnantes, religioso quodam

cultu, ut Dei famulos prosequi.

Probatur I. ex Scripturis.

21. "Cum autem esset Josue in agro urbis Jericho, levavit oculos, et vidit virum stantem contra se, evaginatum tenentem gladium, perrexitque ad eum, et ait: Noster es, an adversariorum ? Qui respondit: Nequaquam: sed sum princeps exercitus Domini, et nunc venio. Cecidit Josue pronus in terram. Et adorans, ait: Quid Dominus meus loquitur ad servum suum? Solve, inquit, calceamentum tuum de pedibus tuis: locus enim in quo stas, sanctus est. Fecitque Josue, ut sibi fuerat imperatum." Liquet Josuen angelum adesse intellexisse, quem non vocat Deum, sed Dominum, אדני eum tamen utpote exercitui Domini præfectum שׂר־צְבָא יְהוָה veneratum esse, se in terram prosternendo. Civilis non fuit cultus hic, sed religiosus, utpote cælesti dignitate Angeli innixus: quem tamen probavit ipse, jubens ut in majoris reverentiæ testimonium Josue calceos deponeret; sicut alias Mosi e rubo ardente jussum est. Quod autem nonnulli patres Verbum divinum apparuisse censuerint, sicut et Protestantes ad vim probationis declinandam, non obstat: nec enim huic opinationi est robur aliquod. Præterea Josue de Verbo divino nil suspicari poterat, sed angelum principem cælestis exercitus, vel populo Isrælitico invigilantem intelligere. Ergo Josue persuasum est oportere insignia honoris erga angelum indicia præbere, quæ et ei probata sunt.

Probatur II. patrum testimoniis.

22. JUSTINUS M. “Eum (Deum Patrem) et Filium qui ab eo venit ac nos ista docuit, et cæterorum qui illum assectantur, eique assimilati sunt, bonorum Angelorum exercitum, et Spiritum propheticum colimus et adoramus, ratione et veritate venerantes." -ἐκεινον τε, και τον παῤ ἀντε ὑιον ελθοντα και διδαξαντα ἡμας ταυτα, και τον των άλλων ἑπομενων και ἐξομοισμενων ἀγαθων ἀγγελων ςρατον, πνευμα τε το προφητικον σεβομεθα, και προσκυνομεν, λογῳ και ἀληθειᾳ τιμωντες. Licet sanctus martyr non innuat eodem cultus genere angelorum exercitum, quo Filius, affici, eos tamen coli, tamquam Filii asseclas, ei cælestibus donis quodammodo adsimilatos, affirmat. Quod autem discrimen cultus expressius non declaraverit, contigit quod Ethnicos alloquens, qui Atheos Christianos vocabant, impietatis crimen satis refelleret, cultum tribus personis divinis et angelis præstitum allegando: nec enim agebatur de instituendo homine christiano fidei doctrina, sed ut calumnia rejiceretur. Frustra autem se torquet Bullus, hoc testimonium post Scultetum, conviciis potius quam ratione interpretans, contra manifestum verborum nexum et vim, vult enim Christum illa quæ retulerat Justinus docuisse, simul etiam

(1) Josue v. 13.
(2) Apol. i. 6.

(3) Defensio fidei Nicænæ c. iv. § ii. n. 8.

existere angelorum bonorum Christum sequentium exercitum; quum cuique obvium sit juxta Justinum, Patrem, Christum, et angelorum exereitum eum sequentium, et Spiritum propheticum coli et adorari.1

23. ECCLESIA SMYRNENSIS in celeberrima epistola de Polycarpi martyrio, refert quo studio Judæi caverint ne Polycarpi corporis reliquiæ in Christianorum manus venirent, prætexentes hos Christo relicto Polycarpum adoraturos. "Ignari quod nec Christum umquam derelinquere poterimus, qui pro salute omnium qui in toto mundo salvi fient, passus est; inculpatus, pro peccatoribus; nec alium quemquam colere. Illum siquidem, utpote Filium Dei adoramus; martyres verò tamquam Domini discipulos et imitatores, merito diligimus, propter illorum erga suum regem ac magistrum benevolentiam eximiam, quorum utinam et nos fiamus consortes ac condiscipuli.”-τοῦτον μὲν γὰρ ὑιὸν ὄντα τοῦ θεοῦ προσκυνοῦμεν· τοὺς δὲ μάρτυρας, ὡς μαθητὰς καὶ μιμητὰς τοῦ κυρίου, ἀγαπῶμεν ἀξίως. Repositis quas exusti corporis colligere poterant reliquiis, die anniversario proponunt martyrium ejus celebrare, ejusque recolere memoriam: "Quo etiam loci nobis ut fieri poterit congregatis, in exultatione ac gaudio, præbebit Dominus natalem martyrii ejus diem celebrare, tum in memoriam eorum qui certamina pertulerunt, tum in venturorum hominum exercitationem et alacritatem."ἓνθα ὡς δυνατὸν ἡμῖν συναγομένοις, ἐν ἀγαλλιασει καὶ χαρᾷ, παρέξει ὁ κύριος ἐπιτελεῖν, τὴν τοῦ μαρτυρίου αὐτοῦ ἡμέραν γενέθλιον, ἔις τε τὴν τῶν ἠθληκότων μνήμην, καὶ τῶν ἄσκησίν τε καὶ ἑτοιμασίαν. * Præclarum documentum est honoris quo martyres Dei, et sanctos omnes prosequitur Ecclesia. Non eos adorat, qua ratione Filium Dei, sed dilectione sancta eos amplectitur, utpote discipulos ejus et imitatores. Quæ patrarunt egregia facinora, quæque passi sunt fortiter, recolit anniversariis festivitatibus, gaudens spiritu, tanta prole beata: eorumque exempla posteris exhibet, quibus ad omne virtutis exercitium accendantur.

24. S. CYPRIANUS eandem Ecclesiæ consuetudinem testatur, jubens, ut vigente persecutione, martyrum nomina ad eum referantur: “Dies eorum quibus excedunt, annotate, ut commemorationes eorum inter memorias martyrum celebrare possimus." Dicit Tertullum quemdam illi consuevisse significare " dies quibus in carne beati fratres nostri ad immortalitatem gloriosæ mortis exitu transeunt; et celebrantur hic a nobis oblationes, et sacrificia ob commemorationes eorum: quæ cito vobiscum, Domino protegente, celebrabimus."4

(1) Divinitas D. N. J. C. a Marano l. iv. c. iv. n. ii.
(2) § xvii. vol. ii. Pat. Apost. p. 202. ed. Amstelodami.

(3) Adnotant Oxonienses : "The Church always celebrated the day of martyrdom as that on which the Saint was truly born, and not what we call the birth-day." Leibnitzius dicit: "Certum est, secundo christianæ Ecclesiæ sæculo jam natalitia martyrum celebrata, et apud monumenta eorum sacros conventus fuisse institutos." Syst. theol. p. 170. (4) Ep. 37. XII in the expend hauss iam It has nothing to do witn

L

25. S. BASILIUs, ad Ponticæ diœcesis episcopos scribens, ait: "Martyrum honores cum summo studio procurantur ab iis qui in Domino sperant: tum imprimis a vobis qui virtuti operam datis." "Ecclesia per hoc quod eos honorat qui præcesserunt, præsentes impellit."2 "Honor quem bonis conservis exhibemus, benevolentiæ erga communem Dominum significationem de se præbet."s

26. S. GREGORIUS NYSSENUS de S. Theodoro martyre disserens, dicit: " Cui regum talis honor habetur? Quis ex iis qui supra modum inter homines excellere visi sunt, tali memoria celebratur? Quis imperatorum qui urbes munitas ceperunt, nationes innumeras subegerunt, adeo decansatus et fama celebratus est, ut hic miles pauper modo conscriptus et tyro, quem Paulus armavit, quem Angeli ad certamen unxerunt, quem victorem Christus coronavit?" Deinceps martyrem ipsum alloquitur: "Acnos quidem, O Beate! anniversariam circuli vicissitudinem assequuti benignitate Creatoris, tibi publicum conventum coegimus, sacrum, inquam, martyribus addictum, et communem Dominum adorantes, et tuorum certaminum victoriæ commemorationem peragentes.'"4

27. S. GREGORIUS NAZIANZENUus, in Julianum Apostatam invectus, ait "martyres Juliani munera, et templum quod in eorum honorem volebat erigere, cum christianam adhuc religionem profiteretur, respuisse, et terram excussisse fundamenta ædificii sacri, quod extruere conabatur. Ο! insignem martyrum inter se charitatem! Honorem illius qui multos martyres ignominia et dedecore affecturus erat, recusarunt."5

28. S. JOANNES CHRYSOSTOMUs, ad populum Antiochenum de sanctis martyribus Juventino et Maximino concionans, ait: "Non aliter priscos, aliter recentiores colitis sanctos, sed eadem alacritate, eodem amore, eodem affectu colitis omnes et commendatis. Non enim exploratis tempus, sed exquiritis animi fortitudtnem, pietatem, fidem invictam, zelum fervidum, et eas virtutes quas præseferunt sancti, ob quorum honorem hodie convenimus."6

29. S. CYRILLUS ALEXANDRINUS: "Sanctos porro martyres neque Deos esse dicimus, neque divino cultu illos adorare solemus, sed affectus et honoris. Quin potius summis honoribus illos ornamus, puta quod pro veritate strenue certaverint, sinceritatemque fidei eousque servaverint, ut animam ipsam contempserint, repudiatisque mortis terroribus, periculum

(1) Ep. 291.

(2) Orat. in S. Mamantem M.

(3) Orat. in 40 Martyres. Vide alias plures in martyres orationes.

(4) Orat. de S. Theodoro.

(5) Orat. III., quæ i. in Julian invect.

(6) Hom. in SS. M. M. Juventin. et Maxim. Vide etiam plurimas alias ejusdem in martyres homilias.

omne vicerint. Quare nihil est absurdi: imo verò necesse erat eos qui tam claris facinoribus excelluerunt, ornari perpetuis honoribus."1

30. S. HIERONYMUS: "Honoramus servos, ut honor servorum redundet ad Dominum."

....

31. S. AUGUSTINUS Fausti Manichæi calumniam sic diluit: "Nam quod etiam hinc nobis calumniatur Faustus, quod martyrum nemorias honoramus, in hoc dicens, nos idola convertisse; non tam me movet ut huic calumniæ respondeam, quam ut ipsum Faustum ostendam studio calumniandi, etiam ab ipsius Manichæi vanitatibus exorbitare voluisse. Populus autem christianus memorias martyrum religiosa solemnitate concelebrat, et ad excitandam imitationem, et ut meritis eorum consocietur, atque orationibus eorum adjuvetur: ita tamen ut nulli martyrum, sed ipsi Deo martyrum, quamvis in memorias martyrum, constituamus altaria. Quis enim antistitum in locis sanctorum corporum assistens altari, aliquando dixit: Offerimus tibi, Petre, aut Paule, aut Cypriane; sed quod offertur, offertur Deo, qui martyres coronavit, apud memorias eorum quos coronavit: ut ex ipsorum locorum admonitione major affectus exurgat ad acuendam charitatem, et in illos quos imitari possumus, et in illum quo adjuvante possumus. Colimus ergo martyres eo cultu dilectionis et societatis, quo et in hac vita coluntur sancti homines Dei."s

32. Accedit ratio quæ suadet honorem quem Deo debemus, exigere ut quælibet persona honoretur pro relatione quam habet ad Deum. Sic sacerdotes et prophetæ semper consueverunt speciali honore affici, etiam a regibus, qui certe civilem cultum non iis tribuebant, sed honorabant in iis divinam potestatem quam exhibebant. Equidem pro ratione dotum quibus quis ornatur, honor varius est: civilis quippe cultus tribuitur iis qui rerum potiuntur: ille igitur qui personis sacris tribuitur, religiosus habendus est. "Videntes autem filii prophetarum qui erant in Jericho e contra, dixerunt: Requievit Spiritus Eliæ super Elisæum. Et venientes in occursum ejus, adoraverunt eum proni in terram." Abdias dispensator domus regiæ Eliæ obviam factus : "cum cognovisset eum, cecidit super faciem suam. Ejusdem speciei censendus est cultus hic, sive tribuatur iis qui in terris versantur, sive iis qui cum Christo regnant, quamvis solemnior hic sit, ob sanctitatis perfectionem quam amittere nequeunt.

(1) L. 6. in Julian.

(2) Ep. ad Riparium.

995

(3) L. xx. contra Faustum c. xxi. Vide plura testimonia apud Natalem Alexandrum hist. Eccl. Sæc. v. Diss. xxv. Vol. ix.

(4) IV. Reg. ii. 15.

(5) III. Reg. xviii. 7.

« PreviousContinue »