CAPUT V. DE CULTU RELIQUIARUM. 116. Ex magna qua sanctos prosecuti sunt fideles veneratione, factum est, ut corporum reliquias, et alia qnæ aliquando sanctorum fuerant, speciali honore et cultu quodam afficerent. Piam hanc consuetudinem impugnavit quinto sæculo Vigilantius, vindicavit verò Hieronymus, tota plaudente Ecclesia, quæ hæreticum dogma damnavit. Novatores decimi sexti sæculi Vigilantii impietatem longe prætergressi sunt, magnis injuriis sancta corpora pluribus in locis afficientes. Tridentini patres ut majorum suorum fidem moresque tuerentur, præceperunt episcopis, ut fideles diligenter edocerent "sanctorum quoque martyrum, et aliorum cum Christo viventium sancta corpora, quæ viva membra fuerunt Christi, et templum Spiritus Sancti, ab ipso ad æternam vitam suscitanda et glorificanda, a fidelibus veneranda esse, per quæ multa beneficia a Deo hominibus præstantur: ita ut affirmantes, sanctorum reliquiis venerationem atque honorem non deberi: vel eas, aliaque sacra monumenta a fidelibus inutiliter honorari, atque eorum opis impetrandæ causa sanctorum memorias frustra frequentari, omnino damnandi sint, prout jam pridem eos damnavit, et nunc etiam damnat Ecclesia." PROPOSITIO. Sanctorum reliquiis veneratio atque honor debetur. 117. "Quidam autem sepelientes hominem, viderunt latrunculos, et projecerunt cadaver in sepulchro Elisæi. Quod cum tetigisset ossa Elisæi, revixit homo, et stetit super pedes suos."2 Ossium prophetæ contactu cadaveri restituta est vita, Deo ita testante famuli sui virtutem, eumque coram hominibus honorante. Licet igitur honorare corpora sanctorum. 118. "Ecce mulier quæ sanguinis fluxum patiebatur duodecim annis, accessit retro, et tetigit fimbriam vestimenti ejus. Dicebat enim intra se : Si tetigero tantum vestimentum ejus, salva ero. At Jesus conversus et (1) Sess. xxv. Decr. de invoc. Ven. et Rel. and treason Oxford idolatry. videns eam, dixit: Confide, filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora."1 Mulieri illi persuasuni est tactum vestimenti Jesu illi fore occasionem sanitatis recuperandæ : quod et eventu comprobatum est: vestimentum autem nihil habere poterat virtutis, nisi ob relationem ad Jesum: rebus igitur virtus quædam aliquando communicatur, ob hujusmodi relationem." 119. "Magis autem augebatur credentium in Domino multitudo virorum ac mulierum, ita ut in plateas ejicerent infirmos, et ponerent in lectulis ac grabatis, ut veniente Petro, saltem umbra illius obumbraret quemquam illorum et liberarentur ab infirmitatibus suis. Concurrebat autem et multitudo vicinarum civitatum Jerusalem, afferentes ægros, et vexatos a spiritibus immundis, qui curabantur omnes. Umbra Petri occasio erat illis liberationis a spiritibus immundis et a quibuslibet infirmitatibus: umbra autem nihil est, nulliusque virtutis, sed lucis est defectus ex corpore soli objecto. Tota illa virtus orta est ex umbræ ad Petrum relatione; unde patet Deum patrasse insignia prodigia vi illius relationis. 120. De Paulo refertur: "virtutesque non quaslibet faciebat Deus per manum Pauli: ita ut etiam super languidos deferrentur a corpore ejus sudaria et semicinctia, et recedebant ab eis languores, et spiritus nequam egrediebantur. Hæc linteola ob corporis Pauli contactum virtutem 995 (1) Matt. ix. 20. (2) In rem hanc gestam adnotant Oxonienses: "If a poor woman, ignorant and superstitious, as might be supposed, was received by our LORD by so instant a blessing for touching the border of his clothes, may it not have been the case that in times, which are now considered dark and lost to Gospel truth, there might have been many such? That there might have been many a helpless person, who knelt to a crucifix in a village church-yard, who might have done so under a more true sense of that faith which is unto life, than those who are able to express the most enlightened knowledge. And therefore, though such as would be now considered in a state of darkness, had more fully arrived at those treasures of wisdom which are in CHRIST." Vol. iv. Tract. 80. p. 18. London edition. (3) Furnesius, dum profitetur Evangelistarum sinceritatem et bonam fidem se vindicare, non veretur Marcum et Lucam arguere erroris, ne dicam mendacii aperti: "But, and here is the point to which I wish to direct the attention of the reader, he does not appear to have been understood by at least two of the narrators. For Mark says that Jesus discovered that some one had touched him, by the departure of a healing virtue from his person. And Luke represents Jesus as declaring in so many words that he had felt a miraculous virtue go out of him. That he really made any such declaration, his assurance to the woman that her faith made her whole, forbids me to believe." En præclarum Evangeliorum vindicem! Jesus and his Biographers, ch. iii. Cuique patet fidem mulieris fuisse dispositionem ad curationem impetrandam, vestimenti contactum esse occasionem seu instrumentum, Jesum ipsum fuisse causam, seu largitorem beneficii. (4) Act. v. 14. (5) Act. xix. 11. miram habebant, Deo per ea magna tribuente beneficia. Liquet igitur corpora sanctorum, et quæ ea contingunt, Deo donante magnam aliquando habuisse virtutem. Probatur II. ex Traditione. 121. De lignea sede S. Jacobi Apostoli refertur ab Eusebio: "Servatur cum ingenti studio, velut a majoribus tradita memoria sanctitatis, et cum magna veneratione habetur." 66 991 122. Ecclesia Smyrnensis, in epistola jam laudata, de Polycarpi reliquiis dicit: Nos demum ossa illius gemmis pretiosissimis chariora, et quovis auro puriora colligentes, ubi decebat, condidimus. Quo etiam in loco, nobis, si fieri poterit, convenientibus concedet Deus natalem illius martyrii diem cum gaudio celebrare." 123. Acta S. Ignatii genuina post relatam corporis ejus a feris absumptionem, hæc babent: "Solæ duriores sanctarum ejus reliquiarum partes relictæ sunt, quæ Antiochiam delatæ sunt, thesaurus sane inestimabilis ob martyris gratiam Ecclesiæ relictus." 192 124. S. HIERONYMUS ait: "Martyrum ubique sepulchra veneramur, et sanctam favillam oculis apponentes, si liceat etiam ore contingimus." Sic autem pungit Vigilantium: "Dolet martyrum reliquias pretioso operiri velamine, et non vel panno, vel cilicio colligari, vel projici in sterquilinium, ut solus Vigilantius ebrius et dormiens adoretur. Ergo sacrilegi sumus, quando Apostolorum basilicas ingredimur. Sacrilegus fuit Constantinus imperator, qui sanctas reliquias Andreæ, Lucæ, et Timothei transtulit Constantinopolim: apud quas dæmones rugiunt, et inhabitatores Vigilantii illorum se sentire præsentiam confitentur? Sacrilegus dicendus est nunc Augustus Arcadius, qui ossa beati Samuelis longo post tempore de Judæa transtulit in Thraciam? Omnes episcopi non solum sacrilegi, sed et fatui judicandi, qui rem vilissimam, et cineres dissolutos in serico et vase aureo deportaverunt? Stulti omnium ecclesiarum populi, qui occurrerunt sanctis reliquiis, et tanta lætitia, quasi præsentem, viventemque prophetam cernerent, susceperunt, ut de Palæstina usque Chalcedonem jungerentur populorum examina, et in Christi laudes una voce reson arent ?""8 125. S. AMBROSIUS: "Quod si dicas mihi : Quid honoras in carne jam resoluta atque consumpta? Honoro in carne martyris exceptas pro Christi nomine cicatrices: honoro viventis memoriam perennitate virtutis: honoro per confessionem Domini sacratos cineres: honoro in cineribus semina æternitatis: honoro corpus quod mihi Dominum ostendit diligere, quod me propter Dominum mortem docuit non timere. Cur autem non honorent corpus illud fideles quod reverentur et dæmones? (1) Euseb. 1. vii. hist. Eccl. c. xiv. (2) Ep. xvii. ad Marcellam. (3) Lib. contra Vigilantium. quod et afflix to not quoted erunt in supplicio, sed glorificant in sepulcho? Honoro itaque corpus quod Christum honoravit in gladio, quod cum Christo regnabit in cœlo." 126. S. AUGUSTINUS, de reliquiis S. Stephani protomartyris suo tempore repertis et in Africam deportatis, ait: "Exiguus pulvis tantum populum congregavit. Cinis latet, beneficia patent. Cogitate, charissimi, quæ nobis Deus servet in regione vivorum, qui tanta præstat de pulvere mortuorum."2 Et alias: "Portant sane reliquias beatissimi et gloriosissimi martyris Stephani, quas non ignorat Sanctitas Vestra, sicut et nos fecimus, quam convenienter honorare debeatis."s Probatur III. ex miraculis. 127. Plurima et insignia miracula per reliquias sanctorum patrata referunt probatissimi scriptores Augustinus, Orosius, et publicam plerumque appellant fidem. Equidem toto Oriente et in Africa palam patrata miracula per Stephani reliquias hi testantur. Insuper conservantur adhuc corpora integra plurium inter quæ illud B. Claræ de Monte Falcone sat est adnotasse, quod scilicet a sexcentis annis incorruptum hodie conspicitur. Neapoli servatur sanguis S. Januarii M. qui coram capite positus in festis, precibus simul a populo fusis, solet liquescere ac fervere. Accuratissimi rerum judices rem penitius inspicientes sæpissime fassi sunt nonnisi prodigio id contingere. 128. Accedunt rationes theologicæ, quæ et in natura humana fundamentum habent. Ita sumus natura comparati, ut magni faciamus quæ eorum erant qui nobis erant sanguine vel amicitia juncti. Ideo æstimantur minimæ quæque res a majoribus transmissæ. Æquum igitur est et rationi consonum ut sanctorum corpora veneremur, quum hi, utpote Dei famuli, sint nobis carissimi. Corpora illa erant etiam Spiritus Sancti templa, et organa, virtutum instrumenta, gloriosis persæpe pro Christo facinoribus vel ærumnis illustria; et in resurrectione futura sunt gloriæ cælestis consortia. Sunt igitur honore digna. OBJECTIONES SOLVUNTUR. 129. Obj. 1. Christus exprobravit Judæis studium quod ponebant in prophetarum monumentis extruendis, et ornandis: "Væ vobis, qui ædificatis monumenta prophetarum: patres autem vestri occiderunt illos. Profectò testificamini quod consentitis operibus patrum vestrorum: quoniam ipsi quidem eos occiderunt, vos autem ædificatis eorum sepulchra.” Resp. Non id Judæis exprobravit Christus, quod monumenta prophe (1) Serm. xciii. de SS. Nazar. et Celso in fine. 2) Serm. cccxvii. alias xcii. de diversis. (3) Ep. ccxii. alias ciii. ad Quintilian. 994 tarum ædificarent, sed quod majorum suorum, qui eos occiderunt, insisterent vestigiis, dum viderentur eorum deflere et expiare scelera. Optime Ambrosius: "6 Propheticorum ædificatione tumulorum sceleris eos qui occiderunt arguebant, et similium æmulatione factorum, se quoque declarabant paternæ iniquitatis hæredes: non igitur ædificatio sed æmulatio loco criminis æstimatur."1 130. Obj. 2. Deus ipse abscondit Moysis corpus, ne superstitioni daretur locus: " sepelivit eum in valle terræ Moab contra Phogor: et non cognovit homo sepulchrum ejus usque in præsentem diem."" Resp. Iis in rerum adjunctis periculum erat ne Moysis corpus divino cultu afficeretur, quum miraculorum quæ patraverat memoria adeo foret celebris, et gentes vicinæ idola passim colerent. Cæterum quo consilio Deus illud abscondendum curaverit, Scriptura non dicit. 131. Obj. 3. Apostolus damnat omnem cultum suo ingenio excogitatum: "quæ sunt rationem quidem habentia sapientiæ in superstitioneSoSproxía-et humilitate."s Resp. Judæos, vel Simonianos, vel alios proprii ingenii figmentis inhærentes, sapientiæ et humilitatis prætextu, Christo capite et doctore rejecto, arguit Apostolus, uti supra ostendimus. Reliquiarum autem cultus non est humani ingenii figmentum, sed divinitus commendatur miraculis quæ in Scripturis referuntur patrata, tum ossium Elisæi contactu, tum linteolis quæ Pauli contigerant corpus. 132. Obj. 4. Concilium Eliberitanum decrevit: "Cereos per diem placuit in cœmeteriis non incendi: inquietandi enim spiritus sanctorum non sunt. Qui hæc non observaverint, arceantur ab Ecclesiæ communione."4 Resp. Ex canonibus illius concilii, qui plerique respiciunt idololatriam, vel mores ea labe non immunes, satis patet consuetudinem illam ideo reprobari quia ex superstitione ethnicæ affini prodibat. Quæ fuerit mens eorum qui cereos incendebant non adeo certò dici potest. Cæterum meritò vetant Ecclesiæ præsules quidquid fit ex superstitione, vel secum affert superstitionis discrimen. Hieronymi ætate, qui sæculo integro posterior est concilio illo, consuetudo cereos accendendi juxta martyrum sepulchra non obtinuerat, quamvis a quibusdam cœperit induci, de quibus dicit: " quicumque accendunt cereos, secundum fidem suam habent mercedem."5 De peculiari illo more jam non agitur, sed de honore et cultu quocumque, cujus documenta plurima omni sæculo reperiuntur. Quod autem comparatio a quibusdam instituta sit inter hunc ritum, et ethnico (1) In c. xi. Luc. (2) Deut. xxxiv. 6. (3) Col. ii. 23. (4) Can. xxxiv. (5) L. contra Vigilantium. |