Page images
PDF
EPUB

terra?" Iis responsum est expectandum donec numerus martyrum impleatur.

19. Obj. 2. Apostolus de sanctis veteribus loquens, dicit: "Hi omnes testimonio fidei probati, non acceperunt repromissionem: Deo pro nobis melius aliquid providente ut non sine nobis consummarentur."

Resp. Veteres illi sancti non acceperunt promissa, nisi adveniente Christo, qui ea implevit, et cœli aditum patefecit. Sine nobis consummati non sunt, ætas silicet nostra habetur totum illud tempus a Christi adventu. Mens Apostoli patet ex tota epistola: "Hoc significante Spiritu Sancto, nondum propalatam esse sanctorum viam, adhuc priore tabernaculo habente statum."s "Habentes itaque, fratres, fiduciam in introitu sanctorum in sanguine Christi, quam initiavit nobis viam."4

20. Obj. 3. Nonnisi in die judicii invitandi sunt sancti in regnum : "Venite, benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi.''5 Consonat parabola, merces enim soluta dicitur omnibus simul sub vesperam."

Resp. Invitatio illa omnibus electis simul fit, judicio peracto, quorum tamen quotquot ante finem mundi justitia perfecti obierant jam cœli gaudia possederant; nam domo terrena morte diruta, induuntur cœlesti gloria. Profecto et peccatores tunc in ignem æternum amandandi sunt, quem tamen eos post mortem statim experiri, Christo docente, novimus, dives quippe in locum tormentorum mox decessit, in flamma cruciandus. Dicendum igitur Christum voluisse supremi judicii et æternæ hominum conditionis exponere æquitatem, quin de priori animarum statu tunc loqueretur.

21. Obj. 3. S. Ambrosius dicit: "Scriptura habitacula illa animarum promptuaria nuncupavit: quæ occurrens querelæ humanæ, eo quod justi qui præcesserunt videantur usque ad judicii diem, per plurimum scilicet temporis, debita sibi remuneratione fraudari, mirabiliter ait coronæ esse similem illum judicii diem, in quo sicut non novissimorum tarditas, sic nec priorum velocitas. Coronæ enim dies expectatur ab omnibus, ut intra eum diem et victi erubescant, et victores palmam adipiscantur victoriæ."7 Lætitiam animarum sanctarum ex spe conceptam describens dicit: "incipiunt intelligere requiem suam, et futuram sui gloriam prævidere, eaque se consolatione mulcentes, in habitaculis suis, cum magna tranquillitate requiescent, stipatæ præsidiis angelorum."s

Resp. Apocryphi quarti libri Esdræ eo loci Ambrosius secutus est auc

[blocks in formation]

toritatem, ideoque minus accurate locutus dicendus est; nisi placeat verba ejus referre ad beatitudinem perfectam animæ simul et corporis.1 Certe post verba ultimò objecta statim ait: "Quintus autem ordo, exultationis uberrimæ habet suavitatem, quod ex hoc corruptibilis corporis carcere in lucem libertatemque pervenerint, et repromissam sibi possideant hæreditatem." Et in Oratione de obitu Theodosii : "Regio illa vivorum est, ubi anima est, quæ ad imaginem et similitudinem Dei facta est, non caro figurata de limo. Ideo in terram revertitur, anima ad requiem festinat supernam, cui dicitur: 'Convertere anima mea in requiem tuam.' In quam festinavit intrare Theodosius, atque ingredi civitatem Hierusalem, de qua dictum est: 'Et reges terræ ferent gloriam suam in illam.' Illa est vera gloria quæ ibi sumitur; illud regnum beatissimum quod ibi possidetur, ad quod festinabat Apostolus, dicens: 'Audemus ergo et consentimus magis peregrinari de corpore, et adesse ad Dominum: et ideo connitimur sive absentes sive præsentes placere illi.' Absolutus igitur dubio certamine, fruitur nunc augustæ memoriæ Theodosius luce perpetua, tranquillitate diuturna, et pro iis quæ in hoc gessit corpore, munerationis divinæ fructibus gratulatur." Hæc quidem conveniunt homini, cui persuasum sit Sanctos post mortem statim Domino adesse, eoque frui. Quæ autem obscurius dicta sunt ab hoc, vel alio Ecclesiæ patre, juxta ea quæ alias clarius protulerunt sunt explicanda: et paucorum sententia, Tertulliani, scilicet, Lactantii, aliorumque, cæterorum patrum et Ecclesiæ totius fide et judicio corrigenda.

(1) Vide Tournely Tract. de Deo. qu. 12.

CAPUT II.

DE PURGATORIO..

22. Concilium Tridentinum docet " purgatorium esse, animasque ibi detentas fidelium suffragiis, potissimum verò acceptabili altaris sacrificio juvari." De pœnarum genere, duratione, vel loco speciali nihil definitum vel a Tridentino, vel alio quopiam concilio reperitur: quapropter communione Ecclesiæ frui quis poterit, qui ex animo credat purgatorium esse, quin de pœnarum natura aliquid certo sibi statuat. Immerito igitur Oxonienses simplicitatem definitionis, cui vix se aliquid objicere posse fatentur, opinionibus inter catholicos vigentibus, et consuetudinibus cum his conjunctis onerare quærunt. Equidem ipsam in purgatorio detentionem pœnæ habere rationem liquet, quapropter merito definierunt patres Tridentini: “Si quis post acceptam justificationis gratiam cuilibet peccatori pœnitenti ita culpam remitti, et reatum æternæ pœnæ deleri dixerit; ut nullus remaneat reatus pœnæ temporalis exsolvendæ vel in hoc sæculo, vel in futuro in purgatorio, antequam ad regna cœlorum aditus patere possit; anathema sit." Calvinus asseruit " purgatorium exitiale esse Satanæ commentum, quod Christi crucem evacuat, quod contumeliam Dei misericordiæ non ferendam irrogat, quod fidem nostram labefacit ac evertit." Sectarii omnes hodierni his subscribunt, si exceperis Oxonienses, qui purgatorium dum impugnant, ei se haud admodum reluctari satis produnt. Græci in doctrinæ substantia nobiscum concordant, uti ex concilio Florentino patet.5

(1) Sess. xxv. Decr. de Purg.

...

(2) "Such is the Roman doctrine, and taken in the mere letter, there is little in it against which we shall be able to sustain formal objections. Purgatory is not spoken of at all as a place of pain; it need only mean, what its name implies, a place of purification. The word 'detentas' indeed expresses a somewhat stronger idea; yet after all, hardly more than that the souls in purgatory would be happier out of it than in it, and that they cannot, of their own will, leave it: which is not much to grant. Further, that the prayers of the living benefit the dead in Christ, is, to say the least, not inconsistent, as Usher shews us, with the primitive belief. Tract 79. § i. p. 5. vol. iv.

(3) Sess. vi. can. xxx.

(4) Inst. l. iii. c. v. § 3.

(5) "They agreed together, as the council shews, or at least with the slightest difference, on the question in which we are concerned, while the subsequent resentment of the Greeks at home had little or no reference to it; and their agreement under such circumstances was only the more remarkable." Oxford Tracts, No. 79. p. 60.

PROPOSITIO.

Purgatorium datur, in quo quæ detinentur animæ fidelium suffragiis, potissimum vero altaris sacrificio, juvantur.

Probatur I. ex Scripturis.

23. Judas Machabæus refertur post prælium invenisse sub cadaveribus mortuorum donaria idolorum quæ lex vetuit ne sibi sumerent Judæi. "Omnibus ergo manifestum factum est, ob hanc causam eos corruisse;

..

[ocr errors]

Atque ita ad preces conversi rogaverunt ut id quod factum erat delictum oblivioni traderetur." Judas deinde "facta collatione, duodecim millia drachmas argenti misit Jerosolymam, offerri pro peccatis mortuorum sacrificium, bene et religiose de resurrectione cogitans. Nisi enim eos qui ceciderant resurrecturos speraret, superfluum videretur, et vanum orare pro mortuis. Et quia considerabat quod hi, qui cum pietate dormitionem acceperant, optimam haberent repositam gratiam. Sancta ergo et salubris est cogitatio pro defunctis exorare, ut a peccatis solvantur."1

24. Liquet eam fuisse certam persuasionem fidemque tum Judæ Machabæi, tum omnium conferentium æs in sacrificiorum impensas, tum sacerdotum qui offerebant victimas, esse quendam animarum statum labe aliqua inquinatarum, quæ sacrificiis oblatis expiarentur. Hanc probatam esse constat sacro scriptori, qui sanctam vocat et salutarem consuetudinem pro defunctis exorandi ut a peccatis solvantur. Equidem constat ex Judæorum libris Ritualibus consuetudinem orandi pro mortuis semper ab eis servatam et adhuc vigere; quæ quum a Christo Domino numquam improbata sit, licet publicus esset Judæorum mos ea ætate, nihil habeat censura dignum necesse est, uti bene animadvertit episcopus Anglicanus Jeremias Taylor.

25. Christus dixit: "Qui autem dixerit contra Spiritum Sanctum, non remittetur ei neque in hoc sæculo, neque in futuro."2 Id veluti speciale de peccato contra Spiritum Sanctum traditur, quod non sit remittendum in alterutro sæculo, quod indicat quædam esse peccata quæ in altera vita remittuntur.

26. Augustinum et Gregorium damus interpretes : " Pro defunctis quibusdam," inquit AUGUSTINUS, “ vel ipsius Ecclesiæ, vel quorumdam piorum exauditur oratio: sed pro his quorum in Christo regeneratorum, nec usque adeo vita in corpore male gesta est, ut tali misericordia judicentur digni non esse; nec usque adeo bene ut talem misericordiam reperiantur necessariam non habere. Neque enim de quibusdam veraciter diceretur, quod non eis remittatur neque in hoc sæculo, neque in futuro, nisi essent, quibus etsi non in isto, tamen, remittetur in futuro."

• ...

(1) L. ii. Mach. xii. 40.
(2) L. xxi. de civ. Dei c. xxiv.

S. GREGORIUS M. dicit: "De quibusdam levibus culpis esse ante judicium purgatorius ignis credendus est; pro eo quod Veritas dicit: Si quis in Spiritum Sanctum blasphemiam dixerit, neque in hoc sæculo remittetur ei, neque in futuro. In qua sententia datur intelligi, quasdam culpas in hoc sæculo, quasdam in futuro posse laxari: quod enim de uno negatur, consequens intellectus patet, quia de quibusdam conceditur. Sed tamen, ut prædixi, hoc de parvis minimisque peccatis fieri posse credendum est, sicut est assiduus otiosus sermo, immoderatus risus, vel peccatum curæ rei familiaris, quæ vix sine culpa vel ab ipsis agitur, qui culpam qualiter declinare debeant, sciunt: aut in non gravibus rebus error ignorantiæ, quæ cuncta etiam post mortem gravant, si adhuc in hac via positis minime fuerint relaxata."

27. Christus præcepta explicans dicit: "Omnis qui irascitur fratri suo, reus erit judicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennæ ignis." De culpa et pœna coram Deo loquitur, nam divinum explicat præceptum, et gehennæ ignem graviori legis violationi servatum esse docet. Ergo levioribus quas recenset culpis pœnas in altera vita servatas indicat, a Judæorum tribunalibus, judicio scilicet, et concilio, mutuatis imaginibus. Præter æternas pœnas aliæ etiam in altera vita sunt ideo admittendæ.

28. Apostolus Paulus de Evangelii præconibus disserens, se adsimilat sapienti architecto, alios iis qui extruunt ædes super fundamentum jam positum, eosque monet quam caute laborandum sit: "Fundamentum enim aliud nemo potest ponere præter id quod positum est, quod est Christus Jesus. Si quis autem superædificat super fundamentum hoc, aurum, argentum, lapides pretiosos, ligna, fænum, stipulam, uniuscujusque opus manifestum erit: dies enim, Domini declarabit, quia in igne revelabitur: et uniuscujusque opus quale sit ignis probabit. Si cujus opus manserit quod superædificavit, mercedem accipiet. Si cujus opus arserit, detrimentum patietur: ipse autem salvus erit; sic tamen quasi per ignem."4 Dei judicium igni quo ædificii vis probatur adsimilat: perfectam prædicationem ex purissimo fidei studio, ædificio auro argento et lapidibus pretiosis constanti; cui etiam similia sunt opera perfecta. Lignum, fænum, stipula imagines sunt prædicationis humanis quibusdam studiis vitiatæ, sicut et operum minus perfectorum. Præclari ædificii fabricator mercedem accipit, magna enim manet merces Evangelii fidelem præconem, et famulum Christi perfectum. Orto incendio domus male constructæ artifex sibi ægre consulit, satisque habet si plurimis deperditis vitam servet, ex igne evadens sospes. Pari ratione contingit homini qui Evangel

(2) L. iv. Dialog. c. xxxix.
(3) Mat. v. 22.
(4) 1 Cor. iii. 11.

« PreviousContinue »