bonis spiritualibus, creavit ordinis potestatem ut optime regerentur, potestatem jurisdictionis instituit.

(1) Duplex est, inquit D. Thomas 22 quaestion. 39 art. 3 in corp., spiritualis potestas, una quidem sacramentalis, alia jurisdictionalis, Sacramentalis quidem potestas est, quae per aliquam consecrationem confertur...et talis potestas secundum suam essentiam remanet in homine qui per consecrationem eam est adeptus, quamdiu vivit sive in schisma, sive in haeresim labatur Tamen haeretici, et schismatici usum potestatis amittunt, ita scilicet, quod non liceat eis sua potestate uti. Si tamen usi fuerint, eorum potestas effectum habet in sacramentalibus.

Potestas autem jurisdictionalis est , quae ex simplici injunctione hominis confertur. Et talis potestas non immobiliter adhaeret. Unde in schismaticis et haereticis non manet; unde non possunt nec absolvere, nec excommunicare nec Indulgentias facere, aut aliquid hujusmodi. Quod si fecerint, nihil est actum. Eamdem potestatis divisionem pluribus aliis locis Sanctus Thomas proponit, praesertim part. 3 quaest. 63 art. 2, et eamdem etiam non obscure tradit Synodus Tridentina sess. 23 can. 7, uhi in Episcopis utrumque requiritur, scilicet legitima ordinatio, et legitima missio, quarum altera confert ordinis, altera jurisdictionis potestatem Quid quod etiam extra Catholicam Ecclesiam haeretici, et schismatici, qui rite ordinati sint, ordinis potestatem habere possunt, jurisdictionis autem, quia deest legitima missio, omnino non possunt? Ergo utraque potestas distincta est, neque sola ordinatio facit, ut simul utraque potestas et ordinis, et jurisdictionis acquiratur. Monenda haec esse volui, ut mature pateat error Canonici Georgei Sicardi, et aliorum generis ejusdem, qui notissimam hanc, receptissimamque potestatis distinctionem falso et audacter improbant. Eos, praeter ceteros, solide refutabit Bolgenius diatrib. sulla giurisdizione ecclesiastica Romae edita an. 1791.

§. II. Ex quo intelligitur, quid sibi velit vis, et ratio utriusque potestatis, et hierarchiae. Scilicet potestas, et hierarchia jurisdictionis omnis est posita in regendis, gubernandisque subditis; ac jurisdictio, quae tota in hoc regimine, ac gubernio consistit, haberi non potest, nisi subditi sint, qui regantur, et gubernentur. Verum hierarchia, et potestas ordinis pertinet ad sacrum ministerium, atque ad spiri tualia bona Christiano populo tribuenda, maxime Sacramenta, quae sunt hujus vincula societatis, eaque constat Episcopis, Presbyteris, et Ministris.

S. III. Quod attinet ad hanc hierarchiam unus et idem est ordo, atque una, eademque potestas omnium Episcoporum, cum Deque Metropolitae, neque Patriarchae, neque ipse sum mus Pontifex ordinem habeant ab Episcopatu distinctum. Nam in iis, quae ordinis sunt, in Episcopo inest plenitudo potestatis, quae a Deo ipso per sese, sive immediate, ut ajunt, ordinatione tribuitur. Quamquam enim sacramenta hominum ministerio peragantur, vis tamen eorum a Deo ipso procedit; et ideo, cum ab eo qui habet potestatem, ordo rite confertus, nihil impedimento esse potest, quominus vis impressa sacramento consistat. Ex quo efficitur, ut qui semel accepit ordinis potestatem, is legitimo quidem ejus usu prohiberi multis de causis possit sed vis ipsa potestatis semper haereat, adeout nequeat auferri, coercerive ita, ut non efficiat, quod efficere divino instituto debet. Quare Epischismatiscopus excommunicatus, haereticus cus, cum rite confert ordinis, aut confirmatio

nis sacramenta, impie quidem agit, sed rata firma confirmatio, ordinatioque est .

§. IV. Verum hierarchiae, et potestatis jurisdictionis longe dispar est ratio. Cum enim ea pendeat ab imperio in subditos, neque hoc imperium in omnibus Episcopis unum, idemque sit, facile intelligitur, dispares eorum gradus esse oportere. Quare alia est jurisdictio Episcopi, qui unam dioecesim regit, alia Metropolitae, qui provinciae, alia Patriarchae, qui pluribus provinciis praeest; alia denique Summi Pontificis, quem Christi toti Ecclesiae praefecit, quemque esse voluit ejus caput, et centrum unitatis, a quo cuncta Ecclesiae membra copulentur (1).

(1) Consule, praeter ceteros S. Leonem M. epist. 14 in fin. opp. tom. 1 col. 691 edit. Venet. 1753.

§. V. Potestas haec, quae jurisdictionis dici tur, aut regiminis, non ita cohaeret ordinis potestati, ut ab ea sejungi non possit. Quamquam enim Christus ad Ecclesiae regimen Episcopatum' instituerit, non ex eo tamen efficitur, ut quisquis Episcopalem ordinationem accepit, hoc ipso regendi munus possit exercere. Ita haereticus ab haeretico, schismaticus a schismatico ordinatus Episcopus habet ordinis potestatem, cum servata sunt omnia, quae servare oportebat, sed cum nullos habeat subditos, quos jure regat, plane nullam habere potest regiminis, aut jurisdictionis potestatem. Similiter Episcopus e gradu dejectus cum amiserit subditos, quos antea regebat, nullam amplius retinet jurisdictionem, quae sine subditis esse nequit, uti nemo sine servis Dominus, nemo sine filiis pater est (1) ►

(1) Atque adeo verum est, a nemine jurisdictionem per simplicem ordinationem, nisi etiam accedat legitima missio exerceri posse, ut id etiam fateantur ii, qui proxime, sive immediate à Deo repetunt Episcopalem pote

non tantum ordinis, sed etiam jurisdictionis. Nam Episcopi, inquit Thomassinus vet. et nov. Eccles. discipl. part 2 lib. 1 cap. 45 num. 3, obtinent illi quidem immediate a Christo jurisdictionem suam, sed non ab illo immediate consecuti sunt territorium hoc suum et peculiarem dioecesim cum haec partitio facta fuerit volventibus sael oulis ab Ecclesia, nec fieri potuerit, aut perpetuari, nisi consensione Capitis, in quo est cardo et centrum eccle siasticae unitatis. Sic etiam Jueninius de sacrament. dissert. 9 de ordin. in spec. quaest. 1 cap. 1 art. 3 ad object. 1 et 3 et Natalis Alexander histor. eccles. saecul. I dissert. 4 §. 4 num. 3 tom. 3 pag. 87 edit. Venet. an. 1776.

S. VI. Itaque ut Episcopus et ordinis habeat, et jurisdictionis potestatem, utrumque habere debet, scilicet et ordinationem, et ordinationem, et legitimam missionem, per quam ei certi assignentur subditi, in quos imperium exerceat. Quae subditorum assignatio non divini, sed humani juris est, fierique debet ab eo, cui subsunt Episcopi, et cujus potestas fertur in orbem universum. Quis autem, nisi Summus Pontifex, Ecclesiae caput, et princeps, hanc habet in totum orbem a Christo acceptam potestatem? Quare aut ab ipso aut eo saltem consentiente, et probante unicuique Episcopo missio tribuenda est, nimirum certi sunt assignandi subditi, quos regat, atque ita omnes Fpiscopi jurisdictionis potestatem consequuntur (1).

(1) Ea de re, uti sapienter animadvertit doctissimus Cardinalis Gerdil auctor opusculorum ad hierarchicam Ecalesiae constitutionem spectantium opusc. 3 pag. 132 edit.

Parmae 1789 duo in primis ante oculos habenda sunt càtholica dogmata a Tridentina Synodo definita sess. 23 can. 7 et 8 de sacrament. ordinat. Alterum est; si quis dixerit. eos qui nec ab ecclesiastica, et canonica potestate rite ordinati, nec missi sunt, sed aliunde veniunt, legitimos esse verbi, et sacramentorum ministros anathema sit. Alterum autem est si quis dixerit, Episcopos, qui auctoritate Romani Pontificis assumuntur, non esse legitimos, et veros Episcopos, sed figmentum humanum sed figmentum humanum, anathema sit. Itaque certum, exploratumque est, uti eadem Synodus cap. 4 sess. ead. diserte statuit, eos qui tantummodo a populo, aut saeculari Potestate, ac Magistratu vocali, et instituti ad haec ecclesiastica) ministeria exercenda ascendunt, et qui ea propria temeritate sibi sumunt non Ecclesiae ministros, sed fures, et latrones per ostium non ingressos, habendos esse; itemque certum, et compertum est, legitimos, ac veros Episcopos habendos, atque revera, qui a Summo Pontifice Episcopi constituuntur. Quae generalis Concilii definitio plane nullis aut loci, aut temporis arctata finibus illustre praebet argumentum praestantissimae potestatis, quam in constituendis Episcopis Romanum Pontificem habere novit Synodus Tridentina, decretoque dogmatico confirmavit. Consule Hallerium de sacr. elect. et ordinal. par. 3 secl. 5 cap. 4 §. 1 num. 18 tom. 3 pag. 14 et art. 3 §. 6 num. 45 et 55 pag. 94 et 102 edit. Romae 1740.

esse

omnes

S. VII. Jam ordinis hierarchiam nunc explicaturi primum agemus de Episcopis, quorum in ea summus est gradus, postea de Presbyteris, et Ministris, atque ita haec hierarchia uno in conspectu posita habebitur. De his autem agentes explicabimus utramque potestatem, quae in ipsis inest, ordinis scilicet, et jurisdictionis; ne, cum alterum persequemur genus ecclesiasticae hierarchiae, redire cogamus ad ea, de quibus superiori loco disseruerimus.