(1) Cum Petrus, ut inquit Benedictus XIV de Synod. dioeces. lib. 2 cap. 1 num. 1, Romae sedem constituerit , eamque usque ad mortem retinuerit, sive id evenerit ex divino praecepto, seu expressa revelatione ipsi

Petro specialiter a Deo facta, sive ex sola voluntate Petri, licet divinitus inspirata; inde factum est, ut supremi Pontificatus praerogativa ita insita remanserit Romanae Sedi, ut qui in hac Petro succedit, necessario succedat in totius Ecclesiae primatu Petro, ejusque legitimis suc cessoribus a Christo collato. Confer, praeter eumdem Be nedictum Ballerinium Vindic. auctor. Pontific. etc. cap. 8 §. 2 pag. 225 et seq. Augustae Vindelic. an. 1770, Mamachium ad Auctor. opusc. Quid est Papa? epist. 6 num. 2 pag. 63 et seq., Dissertationem Augustoduni editam an. 1782 cui titulus Epistola Sillasipi a Lapide in causa, an Summus Pontificatus a Romana Ecclesia avelli, et alio transferri possit? Bolgenium L'episcopato, ossia della potestà di governare la Chiesa par. 1 cap. 3 num. 29 ad 40 pag. 59 et seq., et doctissimum Card. Gerdilium Confutazione di due libelli etc. tom. 1 pag. 175 et tom. 2 pag. 73 80 182 et 190 Primus autem Photius vir schismatichus ut animadvertit ipse Cardinalis Gerdilius loc. cit. tom. 2 pag. 81 totius Ecclesiae Primatum ex cathedra antiquae Romae ad Sedem novae Romae tranferri posse putavit, quem errorem antea conclusum, in regione schismaticorum integra vit Wicleffus propositione illa, quam Synodus Constantiensis damnavit: Non est de necessitate ŝalútis credere Romanam Ecclesiam esse supremam inter alias Ecclesias.

§. XXI. Sed Summus Pontifex est etiam Episcopus Urbis Romae, Archiepiscopus, et Metropolita Romanae Provinciae (1), Primas Italiae Patriarcha Occidentis. Nec praetereunda potestas temporalis, sive politica, quam habet in tota ditione ecclesiastica, more Principum ceterorum, qui summo potiuntur imperio. Potestas haec sive re petatur ex consensu populorum, sive ex Principum donationibus, sive ex diuturna prae

scriptione, sive etiam ex onerosis contractibus tam justum porro est, tamque legitimum pontificium imperium, ut ut nemini potiora jura esse possint (2).

(1) Jus metropoliticum Summi Pontificis ultra centesimum ab urbe lapidem producendum negant Jacobus Gotthofredus, et Claudius Salmasius, quoniam hoc locorum intervallo contineri putant suburbicarias Ecclesias , quarum solicitudinem gerere Pontificem ex can. 6 Nicaeno inquit Rufinus histor. lib. 10 cap.6 int. Auctor. Histor. eccles. pagin. 221 Basileae 1528. Sed longe ampliores hujus metropolitici juris fines esse, demonstrat Sirmondus tribus ? quos adversus Gothofredum, et Salmasium evulgavit, libris, quorum primus inscribitur Censura, conjecturae anonymi scriptoris de suburbicariis regionibus, et ecclesiis, alter Adventoria causidico Divionensi adversus Amici ad Amicum Epistola, de suburbicariis regionibus, et ecclesiis cum censura conjecturae alterius anonymi; tertius Propemplicum. Confer Bianchium della Potestà e della Polizia della Chiesa lib. 2 cap. 1 §, 16, et Benedictum XIV de Synod. dioeces. lib. 2 cap. 2, qui jus metropoliticum Summi Pontificis explicat copiose, et diligenter. Non tamen iisdem terminis Romana provincia omni aetate definita est, cum eam lapsu temporum ipsi Romani Pontifices, novis constitutis sedibus Metropolitanis, imminuerint. Innocéntius II in can. 5 de Offic. vicar. Romanam provinciam inter Capuanam, et Pisanam sitam dixit. Sed aliae deinceps a Summis Pontificibus factae sunt ejus provinciae distractiones, et ideo quamquam ea nunc etiam posita dicatur inter Capuanam, Pisanamque provinciam, secundum Innocentii decretalem, tamen revera conficitur ex illis tantum Episcopis, qui inter utramque illam provinciam sedent, ac nulli Archiepiscopo subjecti sunt,

(2) Vid. Card. Orsium del Dominio temporale dei Pa pi, et Monumenta dominationis Pontificiae, sive codicem Carolinum editum a Čennio Romae 1760.

Explicandae, exercend aeque potestatis causa

Pontifex habet Curiam, et Senatum. Curiam conficiunt Ministri, quorum alii suo funguntur munere in Dataria, alii in Cancellaria, alii in Foro judiciario (1). Senatum autem constituunt Cardinales, quo nomine appellantur Coadjutores, et Collaterales (2) Summi Pontificis, quorum est eum consilio juvare in Ecclesiae regimine, et administratione (5). Hoc nimirum munus est, semperque fuit Romanorum Cardinalium; quo probe stabilito, et fixo, de vera hujus amplissimae Dignitatis origine non obscurum, neque incertum judicium est (4) •

(1) Vid. Card. de Luca Relatio Romanae Curiae . (2) Ita Cardinales vocat S. Bernardus ad Eugenium de Consider. lib. 4 cap. 4 col. 444 vol. 1 edit. Paris. 1719 et epist. 237 col. 233 inquit Cardinalium esse opem ferre Pontifici in regimine Ecclesiae universae.

(3) C. 17 de elect. in 6, Conc. Trid. sess. 25 -de reform. cap. 1 in fin.

(4) Confer Cennium apud Catalanum in praefat. ad

annal. Muratorii tom. 5 par. 1 pag. XXXIII edit. Romae et praefat. ad ejusdem dissertationes tom. 3 par. 1 pag. XIV et in not. ad disser. 61 pag. 3 et 15 tom. 3 pag. 2, Santinellium in disser. della dignità del Cardinalato inter opuscula Angeli Calogerà tom. 26 pag. 397, Card. Bromatum dissert. dell'antica preminenza del Cardinalato Cohellium Notit. Cardinal., Platum de Cardin. dignit. et offic. cap. 2 §. 1 ad 3 pag. 23 Romae 1758, et Josephum Tamagnam origine, e prerogative dei Cardinali.

ex

§. XXIII. Omnes Ecclesiae suum semper habuere Senatum, et Presbyterium conflatum Presbyteris, et Diaconis (1), quorum consilio Episcopus in regenda dioecesi utebatur. Itaque et Ecclesia Romana semper habuit Senatum suum (1), quique eum conficiunt, semper praestare debuerunt Senatubus ceterarum Ecclesiarum, uti his Ecclesiis praestat Romana, cujus illi nobilissimae partes, et praecipua membra sunt (2). Non igitur quod Cardinalium nomen reliquis quoque Ecclesiis esset commune (4), consequens est, ut idem esset gradus, eademque dignitas Cardinalium, qui Romanae, et qui aliarum Ecclesiarum senatum constituebant..

(1) S. Ignatius Martyr, qui I Ecclesiae saeculo florebat, in omnibus fere epistolis, quae extant apud Cotelerium PP. Apostol. tom. 2 edit. Amstelaedami 1724, commendat obsequium, et reverentiam erga Senatum Presbyterorum, cum quo Diaconos etiam memorat ร et qui una cum Episcopo suae Ecclesiae regimini praeerat. Episcopo. inquit epist. ad Philadelp. num. 7 pag. 146, intendite et Presbyteris, et Diaconis. Et epist. ad Smyrn. num. 8 pag. 148 Episcopum, ait, sequimini, sicut Jesus Christus Patrem; Presbyteros sicut Apostolos, Diaconos autem veneramini sicut mandato Dei ministrantes. Vide etiam ejusdem Ignatii epist. ad Magnesianos num. 6 pag. 55, ei ad

་

Trallianos num. 7 pag. 63 dicit haec: Qui vero foris est, hic is est, qui sine Episcopo, et Presbyteris, et Diaconis quidpiam agit. Hinc saepe occurrunt literae datae ad Presbyteros, et Diaconos, hoc est ad Senatum Ecclesiae. Confer epist. Cypriani ad Cornelium apud Coustantium c. 131 et confer can. 24 Concilii Antiocheni an. 341 apud Labbaeum tom. 2 col. 595 edit. Venel. ubi statuitur quod' manifesta sint, quae ad Ecclesiam pertinent cum cogni tione Presbyterorum et Diaconorum, qui sunt circa eum, hoc est Episcopum.

ว

(2) Omni igitur actu ad me perlato, inquit Cornelius P. epist. 6'ad Cypr. num. 2 c. 136, placuit contrahi Presbyterium.

(3) Vide Sixti V Const. 76 tom. 4 par. 4 pag. 279 Bullar.

(4) Cardinales appellati videntur a cardinibus, quia' nimirum fixi, et immobiles essent tamquam cardines, et circa eos Ecclesiae, veluti valvae circa cardines, volverentur. Omnes igitur, qui certae Ecclesiae erant addicti, sive incardinati, ut ei semper vel praeessent, vel servirent, cardinales dicebantur iis oppositi, qui certo tantum tempore Ecclesiam regebant, vel ei tamquam auxiliares addicebantur. Ita Gelasius P. can. 3 dist. 24. Episcopum Cardinalem opponit Episcopo Visitatori, qui scilicet tamquam Visitator ad tempus Ecclesiam curare non ei perpetuo addictus esse debeat. Gregorius M. pluries memo rat Episcopos, et Presbyteros Cardinales, quos describit tamquam addictos certae Ecclesiae, in qua officium suum explicare debebant. Romani correctores in can. 5 dist. fr censent eum 2 qui de una ad alteram Ecclesiam transferebatur, sive Episcopum, sive Presbyterum, sive Diacoin priori Ecclesiae ordinatum, in altera incardinatum a Gregorio dici consuevisse. Quo sensu idem Pontifex can. 5 cap. 21 q. 1 Agnellum Fundorum Episcopum, ab hostibus vastata ejus Civitate Cardinalem Episcopum Terracinae constituit, Petro hujus civitatis Episcopo vita fun eto. Idem lib. 1 epist. 85 ad Januarium Episcopum Ca laritanum opp. tom. 11 col. 566 edit. Paris. 1705 scribens, Liberatus, inquit, qui Diaconi fungi perhibetur of

num,