a Summo Pontifice, non hujus certe monarchica potestas ex illorum potestate imminuitur (1). Christus enim cum Episcopalem ordinem instituit, nullos distinxit fines Ecclesiarum, quibus singuli Episcopi essent praeficiendi; idcirco ea res tota humano jure fieri debuit, fieri autem non potest, nisi auctoritate ejus, qui universim Ecclesiis omnibus praefectus est. Accedit quod Episcopalis potestatis exercendae modus judicio subest Romani Pontificis, cui non minus ovium , quam pastorum cura commissa est, ut Princeps, et Moderator totius Ecclesiae constitueret quidquid ratio temporum, et communis salus postulare videretur (2).

(1) In Concilio Tridentino magna animorum contentione quaesitum est, num Episcoporum auctoritas apeows immediate a Deo, an potius a Romano Pontifice esset repetenda; sed res in medio relicta est, agente praesertim Cardinali a Lotharingia. Nam inter catholicos erat disputatio, non inter catholicos et haereticos , qua de causa con

cilium habebatur. Vid. Natal. Alexandrum Histor. Eccles. saec. XV et saec. XVI dissert. 13 art. 14 §. 1 et 2 tom. 9 pag. 558 ed. Venet. an. 1776, Pallavicinium Histor. Conc. Trident. lib. 18 cap. 14 et 15 et lib. 21 cap. 11 et Zaccariam in Anti-Febronio tom. 2 dissert. 2 cop. 6 Ceterum utut immediate a Deo Episcoporum potestas repetatur, nihil id detrahit monarchico Ecclesiae imperio, quoniam ea subjecta, et obnoxia est Summo Pontifici, a quo arctari, amplificari, ac tolli etiam potest. Confer Ballerinium de potest. eccles. Summor. Pontificum et Concil. general. c. 1 §. 5 et 6 pag. 16 et seq. ed August. Vindelic. an. 1770. Ita etiam si a Summo Pontifice in Episcopos jurisdictionem derivemus, non iude efficitur, eos meros esse ipsius vicarios, cum ipsa potestas quoad originem suam a Deo sit instituta. Confer Zallinger loc. cit. §. 363.

(2) Quo referendum illud Concil. Tridentini sess. 14 cap. 7 de sacram. poenitent.: merito Pontifices Maximi, pro suprema potestate sibi in Ecclesi universa tradita, cau

sas aliquas criminum graviorum suo potuerunt peculiari judicio reservare . Atque huc etiam spectat illud Leonis M. ep. 14 cap. 1 opp. tom. 1 col. 686 edit. Ballerin. Venet. 1753, Vigilii ep. 2 ad Eutherium num. 7 tom. 5 Concil. collect. Labbei col. 1293 edit. Venet., aliorumque complurium, Episcopos in partem solicitudinis, non in plenitudinem pote

statis esse vocatos.

S. XXI. Neque Ecclesiastica Monarchia temperationem aliquam Aristocratiae accipere potest ex Concilio oecumenico, quod in ipsum Romanum Pontificem imperii potestate pollere quidam putant. Ego vero Summo Pontifici praestare Concilium nego, et pugnantia eos loqui intelligo, qui cum ex catholicae fidei doctrina ecclesiasticam monarchiam agnoscant, tamen opinionem illam repente, ut equidem puto, saeculo XIV ex medio schismatis incendio (1) ortam, et in aristocratiam denique recidentem sequuntur ; id quod non modo a Catholicis reliquis, qui ab eis dissentiunt, sed etiam a Protestantibus (2) animadversum est.

(1) Haec opinio induci coepit, meo quidem judicio, an. 1395, cum alia fuisset usque ad eam aetatem sententia Majorum nostrorum , quorum nemini umquam in mentem venit Pontificem Maximum Concilii potestati subjicere. Quadrat in hanc rem aptissime illud Tertulliani lib. de praescript. cap. 31 pag. 213 ed. Venet. 1744 id esse Dominiсит, et verum quod sit prius traditum, id autem extraneum, et falsum, quod sit posterius immissum. Vid. Ballerinium loc. cit. cap. 5 §. 3. num. 20 et seq. pag. 84 et seq., et Veith Richerii system. confut. sect. 2 cap. 1 art. 3 §. 25 et seq. pag. 114 et seq. et art. 3 §. 29 et seq. pag. 143 et seq.

(2) Jo. Laurentius Moshemius in dissert. de Gallor. appellat. ad concil. univers. Eccles. unitatem Ecclesiae visibilem tollentibus ita scribit: Quod universis, sive singulis Ecclesiis praeesse Pontificem dicunt, non universae Eccle

siae, id tam mihi scitum videtur, ac si quis affirmaret, membra quidem a capite regi, non vero quod ex membris constat corpus; aut urbes quidem omnes villas, et praedia subesse Regi, non vero, quae his continetur, ipsam Provinciam. Samuel Pufendorfius de habitu Relig. Christian. ad vit. civil. §. 38 habet haec: Concilium esse supra Papam thesis est....Sed quod isti quoque hanc propositionem asserere velint, qui Sedem Romanam omnium ecclesiarum centrum, ac Papam oecumenicum Episcopum agnoscunt, id quidem non parum absurditatis habet, cum status Ecclesiae Romanae monarchicus sit, ista autem thesis meram aristocratiam oleat.

§. XXII. Revera si monarchiae ratio in eo est posita, ut omnes uni subjiciantur, ecquae demum erit monarchia, și Romanum Pontificem Episcopis in unum congregatis subjiciamus? At enim in concilio collecti Episcopi Ecclesiam universam repraesentant, Pontifex vero quamquam singulis Ecclesiis distributive praesit, collective tamen, hoc est Ecclesiae universae non praeest, inquiunt, ipse, sed subest. Atqui falsum in primis est, Episcopos una collectos, nisi secum habeant Pontificem, qui eos conjungat, et copulet, universam Ecclesiam repraesentare. Erunt enim Antistites illi quidem singularum Ecclesiarum, sed Ecclesiam, quae necessario una est, referre universam non poterunt, nisi inter eos fuerit Summus Pontifex, hoc est commune unitatis centrum, quo disjunctae illae inter se potestates conjunguntur.

S. XXIII. Atque illud concedendum nullo modo est, Ecclesiam distributive caput habere, collective non habere, et quod caput dispersae erat, idem collectae repente aliud quod vis membrum evadere. Huc enim redeunt, qui Pontificem Ecclesiis omnibus distributive anteponunt, collective autem obnoxium faciunt. Atqui in primis universi

tas , quae ab omnibus in unum collectis conficitur, opus habet capite, a quo regatur; neque unitas Ecclesiae universae, cujus tuendae, et conservandae causa Christus et honoris, et jurisdictionis primatum instituit, conficitur a singulis tantum, sed ab omnibus collective sumptis, atque in unum coactis. Hinc supra petram non singuli lapides, sed universa Ecclesia aedificata est; claves Petro sunt datae non unius alteriusve conclavis sed regni coelorum universi; ipse jussus est praeesse toti gregi, non singulis tantum agnis, et ovibus; denique si fratres singulos, etiam universos confirmare debet (1).

(1) Confer Ballerinium loc. cit. cap. 4 §. 3 pag. 56

et seq.

§. XXIV. Quamquam tota haec disputatio excogitata est, ut Sedes Apostolica in invidiam rapiatur; cum revera contra Summum Pontificem stare non possit Ecclesia, et concilium, quod ve re oecumenicum sit. Ecquod enim erit hoc Concilium aut collectio totius Ecclesiae, cum procul est Romanus Pontifex, hoc est caput, et pars praecipua, ac nobilissima Ecclesiae? Itaque in concilio si plerique Patres cum Pontifice consentiant haec conspiratio, et concordia sententiarum nullum relinquet controversiae locum, sin vero dissentiant plerique, nihil horum valebit auctoritas quoniam a capite divulsi, atque sejuncti Ecclesiam referre, ac repraesentare non possunt.

Esse

cialia.

XXXVII, Canones Conciliorum
XXXVIII. Concilia generalia •
XXXIX. Quid eorum sit?
XXXX. Qui iis intersint?
XXXXI. Concilia particularia,
eorum divisio.

et

XXXXII. Concilium provinciale.
XXXXIII. Concilium dioecesanum.
XXXXIV. Quando, et a quibus

habeatur.

XXXXV. SS. Patres.
XXXXVI. Leges civiles.

S. XXV.

sse in Ecclesia jubendarum legum propriam, et nativam potestatem, demonstratum est; consequens ergo erat, ut ipsa potestate hac divinitus accepta uteretur, suisque legibus, et constitutionibus curaret res sacras, atque divinas. Hinc conditae leges Ecclesiae, quas canones appellamus, unde juris canonici nomen ortum est. Proprie canon est architectorum, aliorumque artificum instrumentum, quo lineae diriguntur, atque etiam norma, ac regula, ad quam opus omne in mechanicis, atque in liberalibus artibus exigendum est (1).

(1) Vid. Doujat. praenot. canon. lib. 1 cap. 21.

§. XXVI. Verum peculiari quadam ratione cum apud Graecos, tum apud Latinos canonis