Page images
PDF
EPUB

prio, aut aliquo rogante. Quovis modo lata sit Pontificia lex, ea parendi affert necessitatem ;

,

(1) Frequens illud Patrum, et Conciliorum est, quod Petrus per suos successores loquitur. Ita Philippus S. Caelestini Legatus in Concilio Ephesino, probantibus ejusdem Concilii Patribus dixit haec: Petrus ... ad hoc usque tempus, et semper in suis successoribus vivit, et judicium exercet. Concil. Ephesinum act. 3 col. 1154 tom. 3 concil, collect. Labbei edit. Venet. In Concilio Chalcedonensi cum lectae sunt literae à S. Leone ad Flavianum datae Patres omnes una vocé clamarunt: Petrus per Leonem ita locutus est Conc. Chalcedonense act. 2 col. 1235 tom. 4. Qua eadem formula usi sunt etiam III. Costantinopolitani Concilii Patres. Per Agathonem Petrus loquebatur: act. 18 col. icgo tom. 7. S. Prosper contr. collat. cap. V num. 3pag. 184 edit. Venet. 1754. Sacrosancta, inquit, B. Petri Sedes per universum orbem Papae Zosimi sic ore loquitur. Postremo, nê omnes colligam, quod longum esset, S. Petrus Chrysologus in ep. ad Eutychet. pag. xv1 edit. August. Vindelic. 1758, B. Petrus, inquit, qui in propria sede vivit, et praesidet, praestat quaerentibus fidei veritatem,

§. XXXV. Prioribus saeculis Romani Pontifices generales regulas plerumque in Concilio edere solebant (1): sed saepe etiam literis ad certas Ecclesias datis, quae deinceps omnibus communes fiebant (2), mandata, legesque suas comprehendebant. Quas literas semper Christiani omnes ea, qua par est, reverentia susceperunt, et semper etiam graviores de fide, ac disciplina controversias ad judicium Sedis Apostolicae detulerunt (3). Pontificum generales sanctiones ad Episcopos, Christianosque omnes datas loquendi usus Bullas nuncupavit. Hodie Pontifex si quid pro universa Ecclesia statuit, aut Bulla utitur, aut decreto ali-* cujus Sacrae Congregationis Cardinalium, quod

ipse probaverit. Iisdem utitur in privatis quoque negotiis; sed haec plerumque per Breve expediuntur.

(1) Vid. S. Leon. ep. 16 cap. 7 tom. 1 col. 724 ed, Fratr. Ballerin. Venet. 1755.

(2) Cum Summi Pontifices ad aliquem Episcopum de creta mittebant, quibus omnes obstringi vellent, solebant praecipere, ut eadem aliis atque aliis per literas nunciarentur. Quare cum Himerius Tarraconensis regularum librum a Siricio accepit, jussus est, ut non solum ad Episcopos suae provinciae, sed etiam ad universos Carthaginienses, et Baeticos Lusitanos ? , atque Gallicios, vel eos, qui vicinis tibi collimitant hinc inde provinciis, haec, quae a nobis sunt salubri ordinatione disposita, sub literarum tuarum prosecutione mittantur, uti scriptum est in ejus epistola num. 20 apud Coustantium epistol. Romanorum Pontific. col. 657 Paris 1721. Similiter Zosimus in epistola ad Hesychium Salonitanum n. 4 ap. eumdem Coustantium loc. cit. col. 970 ne quid meritis, inquit, dilectionis tuae derogaremus, ad te potissimum scripta direximus, quae in omnium fratrum, et coepiscoporum nostrorum facies ire notitiam, non tantum eorum, qui in ea provincia sunt, sed etiam, qui vicinis dilectionis tuae provinciis adjuguntur. Quod etiam ex pluribus Leonis M. locis manifestum est. Ita epist. 159 ad Nicetam Aquilejensem c. 7 col. 1335 tom. 1 hanc autem, inquit, epistolam nostram, quam ad consultationem tuae fraternitatis emisimus, ad omnes fratres, et comprovinciales tuos Episcopos facies pervenire, ut in omnium observantia data prosit auctoritas. Hinc quaedam Pontificiae literae, quae initio ad certos Episcopos, aut ad certas provincias datae erant, cum deinceps ad alios Episcopos, aliasque provincias missae fuissent, in quibusdam manuscriptis illam in epigraphe additionem acceperunt et universas provincias. Ita epistola 4 S. Leonis M. inscripta est non solum omnibus per Campaniam, Picenum, et Tusciam, ad quos initio data fuisse videtur, sed et universas provincias constitutis; qua de re vide notas Fratrum Balleriniorum in eamdem epistolam tom. 1 col. 611. Ex quo intelligitur, quemadmodum Pontificiae leges, quae literis comprehendebantur, omnis facile innote

scerent, quamquam nullus esset publicus earum codex, uti ostendit Petrus Coustantius praefat. ad tom. 1 epist. Roman. Pontif. num. 45 pag. XLVII Paris. an. 1721.

(3) Primo Ecclesiae saeculo S. Clemens I a Corinthiorum Ecclesia consultus scripsit, uti narrat S. Irenaeus lib.3 contr. haeres. cap. 3 n. 3 pag. 176 ed. Massueti Paris. 1710, potentissimas literas Corinthiis ad pacem eos congregans, et reparans fidem eorum, et annuntians, quam in recenti ab Apostolis acceperat, traditionem. Quam epistolam S. Dionysius Corinthiorum Episcopus apud Eusebium Eccles. Hist. lib. 4 cap. 23 pag. 187 edit. Valesii Cantabrigiae 1720 S. Epiphanius advers. haeres. lib. I haeres. 27 num. 6 pag. 107 tom. 1 ed. Petavii Paris. 1622, S. Hieronymus de Vir. illustr. cap. 15 pag. 839 tom. 2 ed. Vallarsii Veron. 1734, aliique memorant, quaeque extat apud Coustantium epistol. Romanorum Pontificum pag. 9, quo opere etiam reliquae quae nunc manent, Summorum Pontificum decretales epistolae comprehenduntur. Magna pars harum epistolarum temporis injuria periit, ut multae perierunt, quae a S. Damaso datae sunt, et in quibus conscribendis multam ei sese operam praebuisse testatur S. Hieronymus ep. 123 num. 10 tom. 1 pag. 901. Sed tamen certum est, semper cunctas Ecclesias ad Romanam matrem, et magistram omnium graviores controversias detulisse, quod manifestum est ex omnibus Ecclesiasticis monumentis, atque ex decretalibus epistolis Summorum Pontificum, tum quas memorant antiqui Patres quae nunc etiam extant. Ac dignae in primis memoratu sunt literae Sanctissimorum Pontificum Innocentii I, et Leonis M. ex quibus intelligitur, quam multa ex tota Ecclesia negocia omnes ad Sedem Apostolicam deferrent, ut ejus judicio finirentur. Nam ille scribens ad Patres Concilii Milevitani ep. 30 apud Coustantium col. 895 sese eorum literas accepisse inquit, inter ceteras Romanae Ecclesiae curas, et Apostolicae Sedis occupationes, quibus diversorum consulta fideli, ac medica disceptatione tractamus; et paulo post ipsis compertum esse ait; quod per omnes provincias de apostolico fonte petentibus responsa semper emanent. Quod etiam confirmat ipse Innocentius ep. 37 col. 910 ubi testatur 9 id semper factum fuisse, scilicet omnia ad nos, quasi ad

tum

[ocr errors]

caput, atque ad apicem Episcopatus, referre, ut consulta videlicet Sedes Apostolica ex ipsis rebus dubiis certum aliquid, faciendumque pronuntiet. Leo autem M. ep. 10 tom. 1 col. 634 ed. Ballerin., ostendit Apostolicam Sedem innumeris relationibus esse consultam. Huc quoque spectant literae datae ab Justiniano Imp. ad Joannem Summum Pontificem, quae descriptae sunt in L. 8 C. de Sum. Trinit. Nec enim, inquit Imperator, patimur, quidquam, quod ad Ecclesiarum statum pertinet, quamquam manifestum, et indubitatum sit, quod movetur, ut non etiam vestrae innotescat sanctitati, quae caput est omnium sanctarum ecclesiarum.

§. XXXVI. Et cum Pontificiae leges vel generales sint, vel speciales, quae scilicet ex certa causa, persona, loco, tempore prodierunt, illae omnes generatim obstringunt, hae vero ad illos pertinent, pro quibus editae sunt (1). Speciales constitutiones etiam rescripta dicuntur, quae cum altero rogante emitti soleant, illud semper tacite habere censentur, si preces veritate nitantur (2). Quare per subreptionem, atque obreptionem irritum est rescriptum, cum nimirum aliquid falsi narratum est, aut praetermissum veri, quod omnino scire oportebat (3). Sunt autem rescripta vel justitiae, quae ad justitiam recte administrandam pertinent, vel gratiae, quae ex Principis beneficio, et liberalitate procedunt. Atque huc spectant privilegia, quae jus singulare concedunt vel certo homini, vel hominum certo generi, modo ad tempus, cujus generis sunt privilegia personalia, modo in perpetuum, quo vocantur privilegia realia, vel quae certo personarum generi perpetuo tribuuntur (4).

(1) Can. 3 dist. 3.

(2) Cap. 2 de rescript.

(3) Cap. 6 8 10 20 de rescript. c. 5 de Offic. Vicar. '

(4) Proprie in singulas personas confertur privilegium sed nunc latior huic vocabulo significatio data est. Consule Cujacium observ. lib. 15 cap. 8 opp. tom. 13 col. 397 edit. Venet. 1758 et Gravinam orig. jur. lib. 2 cap. 74 pag. 141 edit. Neapol, 1722.

[ocr errors]

§. XXXVII. Partem alteram juris canonici scripti conficiunt canones conciliorum. Quemadmodum conventus hominum deliberandi, vel aliquid decernendi causa instituti Synodi apud GraeCOS Concilia apud Latinos dicebantur, ita in Ecclesia utroque nomine appellantur coetus, et consessus Catholicorum Antistitum, qui ecclesiasticis de causis unum in locum convenerunt. Jam inde ab Apostolorum aevo existimatum est, bene Ecclesiae futurum, si graviora negocia, si controversiae disceptationesque componerentur, ac definirentur ab Episcopis in unum congregatis. Quod non semel fecerunt Apostoli, quos inter se convenisse constat, ut alius sufficeretur Apostolus Judae proditori, ut eligerentur Diaconi, curarenturque viduae, atque ut Christiani Mosaica lege, et Circumcisione soluti declararentur (1). Apostolorum exemplum sequuta Ecclesia saepe conciliis est usa, cum magna christianae reipublicae utilitate (2)

(1) Act. Apost. I 26 et seq.

(2) Ad nullam tamen fidei controversiam, quantumvis obscuram, definiendam generale Concilium absolute esse necessarium ostendit Zaccaria in Antifebron. tom. 2 disserl, 2 cap. 11 num, 7, et in Antifebron. vindic. p. 2 dissert. 5 cap. 7; quamquam valde utile sit, et interdum etiam pro temporum ratione necessarium esse possit.

§. XXXVIII. Concilia vel oecumenica, aut generalia, vel topica, aut particularia sunt. Ut

« PreviousContinue »