ve impedito, aut vacua sede ab Episcopo provinciae antiquiore (2); convenireque jussu ejus debent omnes provinciae Episcopi, Abbates, et quotquot venire consueverunt, quin etiam Episcopi exempti, quibus eligendus est vicinus aliquis Metropolita, ad cujus provinciae synodum accedant (3). Omnes hi concilio interesse coguntur, et si justa causa impediantur, procuratorem mittere, et excusationem debent (4). Ea vero, quae in Concilio provinciali sunt constituta, antequam promulgentur, mittenda sunt ad Sacram Congregationem Concilii, ut emendetur si quid minus recte decretum sit (5); quin etiam interdum a Summo Pontifice confirmantur. Verum haec confirmatio non efficit, ut, canones extra provinciam, in qua sunt conditi, vim consequantur (6).

(1) Conc. Trident. sess. 24 cap. 2 de reform. Olim véro provincialia concilia bis in annis singulis haberi debe bant can. 2 dist. 18 Canon. Apostolor. 38 seu 30 apud Cotelerium PP. Apostolic. pag. 447 tom. 1 edit. Amstelaedami an. 1724 Concilium Nicaenum can. 5 tom. 2 col. 35 collect. Labbaei edit. Venet.

(2) Vid. Fagnanum in Cap. 25 de accusat. num. 16 et Benedictum XIV de Synod. Diaeces. lib. 2 cap. 9 §. 8.

(3) Conc. Trident. sess. 24 cap. 2 de reform. Vocandos etiam esse Canonicos Ecclesiarum cathedralium, non tamen invitos cogendos esse ad veniendum, ostendit Benedictus XIV loc. cit. lib. 3 cap. 4 §. 1.

(4) Can. 9 et 10 dist. 18.

(5) Sixtus V in Constit. Immensa 117 tom. 4 par. 4 Bullar. postrem. Edit. Roman. pag. 396.

39.4 cap.

(6) Confer Benedictum XIV loc. cit. lib. 3 ubi etiam aliquot provincialia concilia a Summo Pontifice approbata recensentur .

S. XXXXIII. Episcopus autem vocat ad Concilium suum, quod Dioecesanum dicitur, Archipresbyteros, Archidiaconos, et ceteros, qui Dignitatem habent, Personatum, Officium, Vicarium generalem, et Vicarios foraneos (1), Parochos, et omnes, nemine prorsus excepto, qui curam habent animarum (2), praetera Capitulum Ecclesiae Cathedralis, et Canonicós Collegiatarum (3), Abbates saeculares Abbates saeculares, atque etiam Regulares, qui generalibus Capitulis non subduntur (4), cunctosque exemptos, qui alioquin sublata exemptione, ad synodum venire deberent (5).

3

(1) Consule Benedictum XIV loc. cit. lib. 3 cap. Quin etiam interdum simplicia quoque beneficia obtinentes ad synodum venire debent, uti ostendit ipse Benedictus loc. cit. cap. 6.

(2) Ita Regulares, omnesque exempti ab Episcopi jurisdictione venire ad synodum debent, cum habent curam animarum Conc. Trident. sess. 24 cap. 2, de reform., eademque lege teneri etiam Capellanos Religionis Hierosolymitanae decrevit S. Pius V Constit. 104 tom. 4 par. 3 p. 49 Bullar. et Gregorius XIII Constit. 125 §. 5 loc. cit. pag. 456 (3) Vid. Benedictum XIV loc. cit. lib. 5 cap. 4. (4) An etiam Abbates, qui dicuntur nullius dioecesis ad Episcopi synodum venire compellantur, disputat Benedictus XIV loc. cit. lib. 3 cap. 1 §. 16.

(5) Conc. Trident. sess. 24 cap. 2 de reform.

§. XXXXIV. Habenda sunt haec concilia annis singulis (1), quaeque ibi decreta sunt, obstringunt dioecesim universam . Ea jure indicit Episcopus electus, et confirmatus, haud vero Archiepiscopus, antequam pallium acceperit (2), neque Episcopus Titularis (3), neque Vicarius

generalis, nisi peculiarem ea de re potestatem ab Episcopo impetraverit (4), neque Vicarius capitularis, nisi post annum ab proxime habita synodo (5), neque demum Vicarius Apostolicus non impetrata venia a Summo Pontifice (6).

(1) Conc. Trident. sess. 24 cap. 2 de reform.

(2) Vid. Benedictum XIV. loc. cit. lib. 2 cap. 5 et 6 Sunt vero quidam Episcopi, qui a Sede Apostolica pallii usum obtinuerunt; sed eos habere synodum posse, etiam antequam pallium acceperint, ostendit ipse Benedictus cit. c. 6 (3) Benedictus XIV ib. cap. 7.

(4) Benedictus XIV ib. cap. 8.
(5) Ib. cap. 9.

(6 Quod intelligendum modo in literis, quibus Vicarius Apostolicus est constitutus, non sit expressa facultas, quae ut plurimum exprimi solet, habendae synodi ; nam si haec expressa fuerit, dubitandi locus esse non po test, quin ei synodum habere liceat. Ceterum si Vicarius Apostolicus sit constitutus, ut regat Ecclesiam, quae vacua est propter Episcopi obitum, aut translationem, is iu cogenda synodo utitur eodem jure, quo Vicarius Capitularis. Vide Benedictum XIV loc. cit. cap. 10.

§. XXXXV. Denique tertia pars juris humani scripti Sanctorum Patrum sententiis continetur. Non hae porro sententiae suo jure Christianos obligant, cum SS. Patres non latores legum sint, sed interpretes tantum, atque doctores Verumtamen scitum est, eos fidem probabilem facere, si complures; certam vero, si plerique omnes in eadem sententia conveniant. Quin etiam Summi Pontifices plures unius, alteriusve Patris sententias in juris corpus retulerunt; atque hae Pontificia auctoritate vim legis habent. Appellantur autem Sancti Patres pii illi, doctique vi

ri, qui praesertim usque ad duodecimum Ecclesiae saeculum res divinas scriptis illustrarunt, quorumque opera ab Ecclesia probata sunt, et magna ex parte ad nos pervenerunt (1).

(1) Sancti Patres nobis sunt, ut inquit S. Vincentius Lirinensis in commonitor. cap. 39 pag. 261 tom. 7 Biblioth, Patr. ed. Lugd., qui in fide, et communione Catholica sancte sapienter, constanter viventes docentes, et permanentes, vel mori in Christo fideliter, vel occidi pro Christo foeliciter meruerunt. Hi enim, ut inquit S. Augusti nus lib. 2 contr. Juliun. Pelagian. cop. 10 tom. 13 col. 679 et 682 edit. Maurin. Fenet. 1768, quod invenerunt in Ecclesia, tenuerunt; quod didicerunt, docuerunt; quod a Patribus acceperunt, hoc filiis tradiderunt ...et his post Apostolos Sancia Ecclesia plantatorilus, rigatoribus, aedificatoribus, nutritoribus crevit.

§. XXXXVI. Placuit etiam summis Pontificibus in corpus Juris Canonici referre leges quasdam civiles eductas potissimum ex codicibus Theodosiano, et Justinianeo atque ex Capitularibus Regum Francorum (1). Verum haec omnia non suo jure pertinent ad Canonicam Jurisprudentiam, quae tota propria est Ecclesiae, sed tantum legem faciunt, quoniam a Romanis Pontificibus sui juris corpore comprehensa, et proposita sunt, ut legis loco essent.

(1) Capitularia continent leges Regum Francorum, quae hoc nomine appellantur, quoniam capitulatim fere onnes edicebantur. Proprie leges ipsae capitula, et singulae capitulorum edictiones capitularia dicebantur. His capitulis intererant etiam Episcopi, ideoque in iis de rebus quoque ecclesiasticis agebatur. Non omnia tamen capitula legis nomine constituebantur, in quo errat Stephanus Balutius, qui de cetero haec capitularia magna doctrina, magnoque studio,

ac diligentia collegit. Vide Diatribam de Ecclesiast. vit. in stituit etc. Romae editam an. 1778 ab Hermanno Dominico Christianopulo sect. 3 §. 38 pag. 46, ubi multa de his capitularibus praeclara observantur.

Jus

non scriptum traditione comprehenditur et consuetudine. Traditionis nomine intelligimus mandata, quae non scripto, sed viva voce populis nunciata sunt, et Ecclesiae observata consensu quasi per manus tradita ad nos pervenerunt. Maxima semper in Ecclesia fuit Traditionis auctoritas, et qui eam despiciunt, plectuntur poena anathematis a Concilio Tridentino (1). Non enim omnes oportuit Ecclesiae res scripto mandare, satisque fuit, si in pectore Sacerdotum servarentur cum traditione, tum Ecclesiae usu quotidiano. Hujus disciplinae causas viri docti copiose, et diligenter explicarunt (2) .

(1) Sess. 4.

(2) Egregie S. Basilius apud Gratian. can. 5 dist. 11 inquit Dogmatum, et Institutionum, quae in Ecclesia servala sunt, alia quidem habemus ex doctrina, quae literis consignata est, et alia vero ex Apostolorum traditione ad nos transmissa in Mysterio recepimus. Quae traque eam