SUMMARIUM.

1. Damnificatio est duplex, lucrosa, et non lucrosa. Quæ sit damnificatio lucrosa. — 2. Quæ sit dainnificatio non lucrosa. - 3. Damnificatio non lucrosa dividitur in Inculpatam, et Culpatam, culpa vel Theologica, vel Civili tantum. Quæ sit damnificatio culpata Theologica. 4. Ex hac damnificatione culpata culpa Theologica oritur obligatio restituendi, seu damna resarciendi.-5. Et talis obligatio, etiam ante litis contestationem, damnificante defuncto, transmittitur ad ejus hæredes.-6. Quid sit damnificatio culpata culpa Civili, vel politica tantum. —- 7. Ex hac damnificatione culpata culpa Civili, seu juridica tantum, oritur pro foro externo obligatio resarciendi damnum, etiamsi culpa esset levissima ad. n. 8.-9. Damnificatio inculpata, quæ sit, et quando dicatur. 10. In foro conscientiæ tenetur quis ad

(1. Damnificatio est duplex, lucrosa, et non lucrosa. Damnificatio lucrosa est damnum datum in rebus externis cum iniqua earum usurpatione, ut fit in furto, rapina, aliisque iniquis usurpationibus, in quibus fur, vel iniquus invasor rem alienam invadit, et lucrum capturus in suum usum convertit. (2. Damnificatio non lucrosa est damnum in bonis externis proximi absque eorum usurpatione, id est absque eo quod aliquod commodi, seu lucri exinde perveniat ad damnificantem, ut fit cum quis ædes, vel segetes proximi incendit, ejus animalia interficit, etc.

(3. Damnificatio non lucrosa dividitur in inculpatam, et culpatam; culpa vel Theologica, vel Civili tantum. Damnificatio culpata culpa Theologica, et proprie dicto peccato dicitur, qua damnum quis infert proximo, vel ex directo proposito ei nocendi, vel nolendo, cum possit, ac debeat, abstinere ab actione includente perfectum ei inferendi Jamm periculum; vel non impediendo ei damnum inferri, cum possit, et ex justitia Leneatur impedire ; c. Si culpa 9, de injuriis, et damno dato. (4. Et ex hac damnificatione culpata culpa Theologica oritur obligatio restituendi, seu damni resarciendi, ut expresse FERRAR.

reparandum damnum alteri illatum, nedum per damnificationem culpa Theologica, sed etiam per damnificationem culpatam culpa Civili, seu juridica lata. -11. Nemo (præscindendo a contractu) tenetur in conscientia ante sententiam Judicis ad resarciendum damnum alteri illatum per damnificationem realem, seu juridicam solum levem, vel levissimam. — 12. Affertur instantia, et solvitur.-13. Incapaces doli, seu culpæ Theologicæ, in nullo foro tenentur ad resarciendum damnum.-14. Sic nec tenentur ad resarciendum damnum, qui adhibuerunt debitam diligentiam pro illo avertendo.-15. Sic nec tenentur ad damnum resarciendum, qui illud causarunt utendo jure suo. 16. Sic in nullo foro tenetur aliquis resarcire damnum, quod casu omnino fortuito, qui prævideri, et evitari non potuit, contingit. — 17. Recensentur causæ, pro quibus licitum est quandoque Damnum rebus inferri.

loquitur textus in dict. cap. Si culpa, ibi: « Si culpa tua datum est damnum, vel injuria irrogata, seu aliis irrogantibus opem forte tulisti, aut hæc, imperitia tua sive negligentia, evenerunt, jure super his satisfacere te oportet. Nec ignorantia te excusat, si scire debuisti ex facto tuo injuriam verisimiliter posse contingere vel jacturam. »> (5. Et talis obligatio etiam ante litis contestationem, damnificante defuncto, transmittitur ad ejus hæredes; c. Paroch. 14, de Sepulturis, etc. In littera 5, de Raptore.

(6. Damnificatio culpata culpa civili, vel politica tantum dicitur, qua seclusa omni voluntate nocendi proximo, omnique actione, vel omissione culpabili coram Deo, ac in conscientia, nihilominus damnum proximo infertur ex actione, vel omissione culpabili, vel defectuosa contra exactum nodum agendi humanum. (7. Et ex hac damnificatione culpata culpa civili, seu juridica tantum, oritur pro foro externo obligatio resarciendi damnum, etiamsi culpa esset levissima, textu expresso leg. In fine, ff. ad legem Aquiliam, ibi: « in Lege Aquilia etiam levissima culpa venit; » quia potior debet esse causa ejus, qui damnum absque omni culpa patitur, quam alterius, qui sua

1

629202