enim novi, quid in usu præstet, præterquam quod argento obducta squalori ac rubigini magis obnoxia sint, quam deaurata: quod vitium, si pauxillum auri admiscendo corrigi possit, id lucro erit. Itaque nonnihil mirari subit, per aliquot jam ætates antiquorum electrum intercidisse (quod fuit ex auro et argento, mixtis, conflatum) cujus, opinor, in cudendis nummis, in vasis pretiosis extundendis, et in deaurando, plurimus usus esse poterit. Notandum, in conversione metallorum impossibilitatem, vel saltem difficultatem non levem, subesse: veluti in efficiendo auro, argento, cupro. E contra, in adulterandis confingendisque metallis, fraudem esse libero homine indignam. Videtur autem inter hæc mediam viam esse; scilicet, per nova composita, si quidem modi incorporandi plene innotescerent. Quam incorporationem, seu potius imbibitionem, metalla recipient ex vegetabilibus, citra dissolutionem: ut cum armamentarii chalybi lentorum ductilitatemque, aquam, aut succum herbarum inspergendo, conciliant cumque aurum, quod præter modum induruit, renitensque est factum, injectis coriorum maceratorum aut oleo subactorum ramentis, pristinam ductilitatem recuperat; inquirendum est. Notandum, quod in his, et similibus apparentibus imbibitionibus, optimum esset ut ratio haberetur ponderis aucti, aut non aucti: si enim nihil ponderis accesserit, suspicari possumus, nullam prorsus substantiæ imbibitionem factam esse: sed tantum alterius corporis applicationem disponere ac invitare metallum ad aliam partium posituram, quam alias ex se capturum foret. Post incorporationem metallorum per simplicem colliquefactionem, ut magis discernatur indoles, ac consensus, dissensusque metallorum per dissolutorum incorporationem: observandum est, quæ metalla aquis stygiis dissoluta facile in unum coalescant, et quæ non qua de re articulatim inquirendum, ut prius in colliquefactionibus. Observandum in dissolutionibus non coalescentibus, quisnam effectus sequatur: num scilicet ebullitio; ad fundum præcipitatio; ad summum ejaculatio; in meditullio suspensio; et similia. Nota dissensum menstruorum, sive aquarum stygiarum, posse incorporationi impedimento esse, æque ac dissensum metallorum ipsorum. Ubi ergo menstrua eadem sunt, et tamen incorporatio non fit, illic in metallis ipsis dissensus est: id vero minime constabit, ubi menstrua diversa sunt. SECUNDA LITERA ALPHABETI EST SEPARATIO METALLORUM, ET MINERALIUM. SEPARATIO triplicis generis est. Primum, separatio metalli puri a recremento et nativa scoria, quam repurgationem dicimus. Secundum, cum unum metallum seu minerale ex alio elicimus, quod extractionem vocare licet. Tertium, cum metallum aliquod resolvimus in sua principia, materiam primam, sive elementa, (vel quocunque alio nomine indigitare placeat,) quam operationem principiationem vocabimus. Quod ad repurgationem attinet, de illa per singula metalla quæremus, nempe aurum, argentum, et reliqua. Obiter etiam quæremus de primo lapide, rudimento minerali, metallo immaturo, sive marcasita, singulorum metallorum; quod genus corpora sint, et quibus sensim gradibus ditescant. Quærendum etiam de modo separandi; num igne, vel aquis stygiis; vel aliter. Præterea, quod ad modum repurgandi, dispiciendum est, quo pacto calorem intendere vel fusionem accelerare possis ; quo minore pretio stet repurgatio. Modi hoc faciendi in tribus sunt: nempe, in flatu, quo ignis accenditur; in modulo fornacis, quo calor unitione et reflexione intendatur; et in quibusdam addititiis, sive medicamentis, quorum ope corpora citius aperiantur. Nota modum faciendi, ut flatus quam minimum intermittatur, et intendendi caloris in fornace, in omnibus metallis eundem esse posse: addititia autem, ut citior fusio concilietur, diversa sint oportet, pro diversa metallorum natura. Notetur porro, quod si putes quantitatem additamentorum adaugendo ad proportionem scoriæ nativæ admistæ rem confici, falli poteris: quantitas enim passivi plus oberit, quam eadem quantitas activi proderit. Quod ad extractionem, quærendum quæ metalla alia contineant, et quæ non ut plumbum continet argentum; cuprum item argentum. Et similiter in aliis. Nota; quamlibet impensæ in extrahendo pretium extracti superent, pergendum tamen esse : inde enim natura, et possibilitas rei saltem detegetur. Cæterum, de impens siminuendis poterit subinde iniri ratio. Quærendum insuper, in qua differentia sint ista metalla, quæ alia plus minusve continent; et quomodo id conveniat cum vilitate aut dignitate metalli, vel mineralis, ei permisti, in se. Verbi causa, plumbum illud, quod plus argenti continet, eo fragilius, atque alias in se vilius habetur. mo. Quod ad principiationem attinet, affirmare non possum, utrum tale quidpiam in rerum natura sit, necne; chemicosque in eo nimium desudare existiSed utcunque sit, (num solutio, aut extractio, aut vero conversio, fiat per ignem,) sedulo quærendum est, qui sales, sulphur, vitriolum, mercurius, aut corpora istius modi simplicia, in singulis metallis reperiantur; et qua quantitate. TERTIA LITERA ALPHABETI EST VARIATIO METALLORUM IN DIVERSAS FORMAS, CORPORA, AC NATURAS, QUARUM PARTICULARIA SIGILLATIM HIC SEQUUNTUR. TINCTURA: rubigo: calcinatio: sublimatio: præcipitatio amalgamatizatio, vel versio in massam mollem: vitrificatio: fusio, vel versio in liquorem : germinatio, vel ramificatio, vel arborescentia: induratio et mollificatio: ductilificatio vel fragilificatio: volatilitas et fixatio: transmutatio vel conversio. De tinctura inquirendum; quo modo metalla penitus penitusque tingantur; quibus modis id fiat, et in quos colores: quomodo nempe argentum flavedine, cuprum albedine, tingatur: quomodo etiam rubor, viriditas, cæsius color, splendore retento, inducatur. Item de tinctura vitri. Item de tinctura marmoris, silicis, vel alterius la pidis. In vertendo in rubiginem duo præcipue quærenda; quibus id corrosivis fiat; et in quos colores mutatio sit. Ut plumbum in album, quod cerussam dicunt ferrum in flavum, quod crocus martis dicitur; argentum vivum in cinnabarim: æs in æruginem, quam viride æris vocant. De calcinatione quærendum; quomodo singula metalla calcinentur; et in quale corpus, et quæ sit calcinandi via exquisitissima. nec aqua stygia simul cum igne, quidquam operari poterit; si tamen talis omnino fixatio possibilis sit. Proximus est, quando ignis simplex, absque aqua aliqua stygia, nihil movebit. Proximus, quando vis artis exploratoriæ ferri poterit. Proximus, quando ignem folle non excitatum ferre possit, talemve ignis gradum. Proximus est, quando ignem ferre non possit, sed tamen malleo ducitur. Ultimus est, quando nec ducitur, nec tamen fluit, sed stupet. Quantum ad sublimationem, quærendum; quo- Sic et volatilitatis summus gradus est, quando absmodo fiat sublimatio, et quæ metalla sublimationem que reditu avolabit. Proximus, quando sursum vosustineant; et quodnam corpus sublimatum efficiet. | labit, et non difficulter redibit. Proximus, quando Similiter quod ad præcipitationem, quærendum; sursum volabit supra caput, per genus quoddam exquibus aquis stygiis singula metalla præcipitantur; | sufflationis, citra vaporationem. Proximus, quando aut quibuscum additamentis; et quo tempore; et in liquescet, tametsi non ascendat. Proximus, quando quod corpus. mollescet, tametsi non liquescat. De his omnibus diligenter quærendum, in variis metallis, in gradibus præsertim maxime remotis. ; Sic etiam de amalgamatizatione; quæ metalla illam patientur; quomodo fiet; et in quale corpus. De vitrificatione quoque; quæ metalla eam susustineant; quibus item fiat mediis; in quem colorem mutatio fiat: quando item totum penitus metallum in vitrum mutatur; et quando in parte tantum vitrea metallum suspenditur: quod etiam sit pondus corporis vitrificati comparati cum corpore crudo: cumque vitrificatio mors quædam metallorum habeatur, quærendum, a qua vitrificatione fiat regressus, et a qua non. De solutione in liquorem, quærendum; quod sit cujusque metalli dissolvendi proprium menstruum et negative, quod menstruum in quod metallum dentem imprimet, et in quod non; et quæ varia menstrua quodlibet metallum dissolvent, et quæ perfectissime; item processus, seu motio dissolutionis: modus surgendi, bulliendi, vaporandi; violentior aut pacatior; majore an minore cum calore: item quantum, seu proportio, metalli, in quam vim suam exercere possit aqua fortis, sic ut in plusculum non valeat. Item color, in quem liquor mutabitur. Supra omnia quærendum, numquod menstruum sit, quod metalla dissolvere possit citra mordacitatem atque corrosionem; et quod corpus per sympathiam aperiat, sine rodente violentaque penetratione. Quod ad germinationem, sive ramificationem, tametsi obiter tantum fiat, et in nugis fere habeatur, et animi tantum causa factis, non tamen usu magis serio destituitur; propterea quod subtilissimos et delicatos motus spirituum detegat, quando gestiunt, nec tamen erumpere datur: quemadmodum in vegetabilibus videre licet. Quod ad indurationem, et mollitionem, quærendum ; quidnam sit, quod metalla sensim et gradatim duriora efficiet; quod itidem molliora. Hæc inquisitio in geminum finem collineat. Primo, in usum; ut cum ferrum igne molliatur, facit ut malleo cedat. Secundo, quoniam induratio fixationis quidam gradus est; emollitio autem, volatilitatis. his ergo instituta quæstio illis lucem dabit. De Quod ad ductile et fragile, ejusdem fere generis sunt. Digna tamen de quibus sigillatim quæratur: præcipue, ut fragilitati jungatur ductilitas; veluti, quo vitrum malleo duci sustineat, et ut enses ad obsistendum et penetrandum rigidi sint, nec tamen fractu faciles. Quod ad volatilitatem fixationemque attinet, hæc præcipua membra sunt, de quibus quæratur. Extremus fixationis gradus est, in quem nec ullus ignis, Quod ad transmutationem, sive versionem; si realis et vera sit, summus est artis apex. Caute tamen ab extractione, restitutione, et adulteratione, distinguenda est. Relatum aliquoties mihi est, ferrum in cuprum verti, plumboque pondus adauctum esse, quod fieri nequiret sine corporis alicujus in plumbum versione. Quodcunque id genus fuerit, idque rite exploratum, diligenter inquirendum, et literis consignandum foret. QUARTA LITERA ALPHABETI EST RESTITUTIO. PRIMO igitur quærendum negative, quæ corpora nunquam redibunt, aut propter extremas fixationes, ut in quibusdam vitrificationibus; aut propter extremam volatilitatem. Quærendum etiam de duobus modis reductionis. Primo, ignis adminiculo, quod fit partes tantum homogeneas congregando. Secundo, devocando eas adminiculo corporis alicujus, quod cum iis consentit. Sic enim ferrum cuprum in aqua devocat; aurum argentum vivum ad se trahit per vaporem. Quicquid hujus generis fuerit, sedulo inquirendum. Quærendum etiam, quæ tempus sive vetustas reducet; sine adminiculo ignis, aut alterius cujusvis corporis. Quærendum etiam quid unioni, sive restitutioni, obstiterit, quod mortificatio quandoque dicitur: ut cum argentum vivum resina, terebinthina, saliva, aut butyro, interimitur. Ultimo inquirendum, qua in re metallum restitutum a metallo crudo differat; ut num renitentius sit factum, aut novum colorem acquisiverit, aut similia. INQUISITIO DE MAGNETE. MAGNES trahit pulverem chalybis præparati, quali utuntur ad medicinam; etiam chalybem calcinatum in tenuissimum pulverem nigrum, æque fortiter ac limaturam ferri crudam : crocum autem martis, qui est rubigo ferri artificiosa, hebetius et debilius. Si vero ferrum dissolvatur in aqua forti, et guttæ aliquæ dissolutionis ponantur super vitrum planum, non extrahit magnes ferrum, nec trahit aquam ipsam ferratam. Magnes scobem suam trahit, quemadmodum limaturam ferri parvaque admodum magnetis frustula, alterum alterum trahit, ut pensilia fiant et capillata, quemadmodum acus. Pone magnetem in tali distantia a ferro, ut non trahat interpone pileum ferri, servata distantia, et trahet; virtute magnetis per ferrum melius diffusa, quam per medium aëris solius. Consentiunt omnes, magnetem, si comburatur, ita ut flammam quandam luridam et sulphuream jaciat, prorsus fieri virtute evanidum; eamque nunquam post. ea recuperare; licet refrigeretur in positura australi et septentrionali: id quod lateribus virtutem indit, et in magnetibus non prorsus combustis vires renovat. Experimentum factum est, de ferro magnete tacto, ac etiam de magnete ipso, collocatis super fastigium Magnes immissus intra aquam fortem, ibique per templi S. Pauli Londini, quod est ex altissimis templures horas manens, virtute non minuitur. Magnes fricatione contra pannum (ut utimur in electro) aut contra alium magnetem, aut calefactus ad ignem, virtute non augetur. Magnes alius alio est longe virtuosior: quinetiam virtutem suam, pro modo ejus, ferro tactum transmittit: virtutem, inquam, non solum verticitatis, sed etiam attractionis simplicis. Nam si accipias magnetem fortiorem, eoque ferrum (puta cultellum) tangas; deinde magnete debiliore similiter alium cultellum, videbis cultellum fortiore magnete tactum majus trahere pondus ferri quam qui debiliore tactus est. Magnes ad æque distans ferrum trahit per aërem, aquam, vinum, oleum. Magnete, aut pulvere ejus, in aqua forti immerso, nihil omnino dissolvitur, sicut in ferro fit; licet magnes videatur esse corpus ferro consubstantiale. Pulvis magnetis ferrum intactum non trahit, nec tactum etiam: attamen ipse pulvis a ferro tacto trahitur, et adhæret; ab intacto autem minime: adeo ut pulvis magnetis videatur passivam virtutem aliquo modo retinere, activam autem non omnino. Acus super planum posita, quæ magnete non trahitur propter pondus; eadem superimposita fundo vitri elevato, ut utrinque propendeat, trahetur; quod eo magis relatu dignum puto, quia hujusmodi quiddam fortasse occasionem dedit frivolæ illi narrationi, quod adamas magnetis virtutem impediat. Pone enim acum super adamantem parvum, in tabulam sectum, magnete præsente ad distans majus, quam in quo trahere posset, tamen trepidabit: illa autem trepidatio, non prohibitio motus est, sed motus ipse. Magnes ferrum tactum longe vivacius trahit, quam intactum; adeo ut ferrum, quod intactum in data distantia non trahit, id in triplici distantia tactum trahat. Nihil extrahitur ferri aut metallicæ materiæ ex magnete per ignem, et nota separationis. Magnes non solvitur in aqua regis plus quam in aqua forti. Magnes, in crucibulo positus, citra tamen quam ut flammam emittat, minuitur multum pondere, et immensum virtute, ut vix ferrum attrahat. Magnes ægre liquefit, sed tamen figuram nonnihil immutat, et rubescit ut ferrum. Magnes, combustus integer, virtutem passivam, ut se applicet alteri magneti, retinet; activam ad ferrum trahendum fere perdit. Magnes in crucibulo combustus emittit fumum, vix tamen visibilem, qui laminam æris superimpositam nonnihil albicare facit: ut solent etiam metalla. Magnes in comburendo penetrat per crucibulum, idque tam extra, quam intra, fracto, quod a splendore splendescere facit. plis Europæ; annon minuerentur virtute attractiva, propter distantiam a terra? sed nihil prorsus variatum est. [Ex Reliquiis Baconianis.] Si fiat versorium ex metallo aliquo, more indicis magnetici, et fini alteri apponatur succinum, leniter fricatum, versorium convertit se. Succinum calefactum ab igne, sive tepeat, sive ferveat, sive inflammetur, non trahit. Bacillum ferreum candens, flamma, candela ardens, carbo ignitus, admota festucis aut versoriis, non trahunt. Succinum in majore mole, si fuerit politum, allicit, licet non fricatum; si in minore, aut impurius, sine frictione non trahit. Crystallus, lapis specularis, vitrum, electrica cætera, si urantur, aut torreantur, non trahunt. : Pix resina mollior: benjoin: asphaltum: camphora galbanum: ammoniacum: storax: assa: hæc cœlo calidiore neutiquam prorsus trahunt; at tempore frigidiore obscure et infirme trahunt. Vapidus aër succino, etc. afflatus, vel ab ore, vel ab aëre humidiore, virtutem trahendi suffocat. Si charta aut linteum interponatur inter succinum et paleam, non fit motus aut attractio. Succinum aut electrica, calefacta ex radiis solis, non expergefiunt ad trahendum, sicut ex frictione. Succinum fricatum, et radiis solis expositum, diutius vires trahendi retinet, nec tam cito eas deponit, ac si in umbra positum esset. Fervor ex speculo comburente, succino, etc. conciliatus, non juvat ad trahendum. Sulphur accensum, et cera dura inflammata, non trahunt. Succinum, cum citissime a frictione festucæ vel versorio apponitur, optime trahit. Virtus electrica viget in retentione ad tempus, non minus quam in attractione prima. Flamma, apposito succino intra orbem activitatis, non trahitur. Gutta aquæ, admoto succino, trahitur in conum. Electrica, si durius affricentur, impeditur attractio. Quæ ægre alliciunt in claro cœlo, in crasso non movent. Aqua imposita succino virtutem trahendi suffocat, licet ipsam aquam trahat. Sarca, ita succino circundatum, ut tangat, attractione tollit; sed interpositum ut non tangat, non omnino tollit. Oleum, succino appositum, motum non impedit; nec succinum, digito oleo made facto fricatum, vires trahendi perdit. Firmius provocant, et diutius retinent succinum, gagates, et hujusmodi, etiam minore cum frictione : adamas, crystallum, vitrum, diutius teri debent, ut manifesto incalescant antequam trahant. TERRA per ignem versa est in lateres, quæ sunt ex natura saxorum; quibusque ad ædificationem utimur, sicut et saxis. Idem est in tegulis. Naphtha, quæ fuit bituminosum illud cæmentum, ex quo extruebantur muri Babylonis, tempore adipiscitur valde magnam duritiem et firmitatem, ad instar saxi. In terris argillaceis, ubi calculi et glarea habentur, invenies saxa ingentia ex calculis et glarea coagulata; et inter ipsos materiam saxeam, æque duram, aut certe duriorem quam calculi ipsi. Sunt quædam scaturigines aquarum, in quas si immergas lignum, vertetur in naturam lapidis: adeo ut pars submersa intra aquam deveniat lapis; pars supra aquam remaneat lignum. Experimentum capias de ligno, sive caulibus herbarum, in argento vivo sepultis, utrum indurescant, et quasi lapidescant, annon. Fama increbuit de lapide in capite bufonis vetuli et magni generato. Relatum est, nobilem quendam, in palude sua fodientem, invenisse ovum in lapidem versum, albumine et vitello proprium colorem retinentibus; testa autem clare micante, instar adamantis exquisite in angulos secti. Experimentum sumas, de corporibus aliquibus, prope fundum putei demissis; veluti ligno, aut aliis quibusdam substantiis tenerioribus, sed aquam non tangant, ne putrefiant. Aiunt albumen ovi, per diuturnam insolationem, vel expositionem in radios solis, contraxisse duriti Materia viscosa circa renes et vesicam in corpore humano vertitur in calculum, sive materiam lapide-am lapidis. am. Lapis etiam sæpe invenitur in cista fellis: aliquando etiam, sed rarissime, in vena porta. Quære, quantum temporis requiritur, ut materia terræ in lapidicinis vertatur in naturam lapideam? Aqua, ut conjicere licet, vertitur in crystallum: quod videre est in cavernis quamplurimis, ubi crystallus in stillicidiis pendet. Lutum, in aqua, vertitur in testas piscium: ut in musculis, piscibus; qui reperiuntur in paludibus dulcibus, non fluentibus, et musco coopertis. Substantia autem testarum earum est valde tenuis, lucida, et micans. Videndum etiam, num omnia in majore quanto lucem non reflectant: lux enim (ut credi possit) aut pertransit, aut reflectitur. Qua de causa luna, etiamsi fuerit corpus opacum, tamen ob magnitudinem lucem reflectere possit. pillos quorundam hominum accidit, sed raro, lux | guendas res visibiles subtilius et melius; ut videre etiam tenuis, tanquam flammula lambens; ut factum est apud pictores, qui phialam aqua plenam ad canest in Lucio Martio, in Hispania. Ventrale cujus- delam adhibent. dam fœminæ nuper inventum est, quod micaret, minime immotum, sed inter fricandum. Erat autem intinctum in viridi, atque tincturam illam ingreditur alumen, et crepabat nonnihil, cum micabat. Utrum alumen inter scalpendum, aut frangendum, micet, inquiratur: sed fortiore (ut puto) indiget fractione, quam saccharum, quia magis contumax est. Tibialia nonnulla inter exuendum nituerunt, sive ex sudore, sive ex tinctura aluminis. Alia. cem. TABULA ABSENTIÆ IN PROXIMO. 2. Videndum etiam, quæ sint ea, quæ nullam lucem edant: quæ tamen cum iis, quæ edant, magnam habent similitudinem. Aqua bulliens non edit lucem. Aër, licet violenter fervefactus, non edit luSpecula, et adamantes, quæ lucem tam insigniter reflectunt, nullam edunt lucem originalem. Alia. Videndum est etiam accurate, in hoc genere instantiarum, de instantiis migrantibus, ubi scilicet adest et abest lux, quasi transiens. Carbo ignitus lucet, sed fortiter compressus statim lucem deponit. Humor ille crystallinus cicindela morte vermis, etiam fractus et in partes divisus, lucem ad parvum tempus retinet, sed quæ paulo post evanescat. Alia. TABULA GRADUUM. 3. Videndum, quæ lux sit magis intensa, et vibrans, quæ minus. Flamma lignorum fortem edit lucem; flamma spiritus vini, debiliorem; flamma carbonum penitus accensorum, fuscam admodum et vix visibilem. Alia. COLORES LUCIS. 4. Videndum est de coloribus lucis, quales sint, quales non. Stellarum aliæ candidæ sunt, aliæ splendidæ, aliæ rubeæ, aliæ plumbeæ. Flammæ ordinariæ, et inter eas, coruscationes cœlitus, et flammæ pulveris pyrii maxime albicant. Flamma sulphuris cœrulea est, et pulchra. In aliquibus autem corporibus sunt purpureæ flammæ. Non inveniuntur flammæ virides. Quæ maxime ad viriditatem inclinat, est lux cicindelæ. Nec inveniuntur coccineæ flammæ. Ferrum ignitum rubicundum est; et paulo intentius ignitum quasi candescit. Alia. REFLEXIONES LUCIS. 5. Videndum, quæ corpora lucem reflectunt; ut specula, aquæ, metalla polita, luna, gemmæ. Omnia liquida, et superficie valde æquata et lævi, splendent nonnihil. Splendor autem est gradus quidam pusillus lucis. Videndum attente, utrum lux corporis lucidi ab alio corpore lucido reflecti possit: ut si sumatur ferrum ignitum, et opponatur radiis solis. Nam reflexiones lucis omnino super-reflectuntur (elanguentia tamen paulatim) de speculo in speculum. Alia. MULTIPLICATIONES LUCIS. 6. Videndum de multiplicatione lucis, ut per specula perspectiva, et similia, quibus acui potest lux, et in longinquum projici; aut etiam reddi ad distin Videndum etiam, utrum aggregatio corporum lucidorum, lucem multiplicet. Atque de æqualiter lucidis dubitandum non est. Utrum vero lux, quæ majore luce penitus obruitur, ut videri per se non possit, adjiciat tamen aliquid lucis, inquiratur. Etiam splendida quæque nonnihil lucis contribuunt. Magis enim lucidum erit cubiculum serico, quam lana, ornatum. Multiplicatur etiam lux per refractionem: nam gemmæ angulis intercisæ, et vitrum fractum, magis splendent, quam si plana fuerint. Alia. MODI OBRUENDI LUCEM. 7. Videndum de modis obruendi lucem; veluti per exsuperantiam majoris lucis, mediorum crassitudines, aut opacitates. Radii solis certe, in flammam foci immissi, flammam veluti fumum quendam albiorem apparere faciunt. Alia. OPERATIONES SIVE EFFECTUS LUCIS. 8. Videndum de operationibus, sive effectibus lucis, qui pauci sunt; et ad corpora, præsertim solida, alteranda parum possunt. Lux enim præ omnibus se generat, alias qualitates parce. Lux certe aërem nonnihil attenuat; spiritibus animalium grata est, eosque exhilarat; colorum omnium et visibilium radios submortuos excitat. Omnis enim color lucis imago fracta est. Alia. MORA LUCIS. 9. Videndum est de mora lucis; quæ, ut videtur, momentanea est. Neque enim lux, si per multas horas in cubiculo duraverit, magis illud illuminat, quam si per momentum aliquod: cum in calore, et aliis, contra fiat. Etenim, et prior calor manet, et novus superadditur. Attamen crepuscula nonnihil a reliquiis lucis provenire, ab aliquibus putantur. VIE ET PROCESSUS LUCIS. 10. Videndum attente de viis et processibus lucis. Lux circumfunditur; utrum vero una ascendat paululum, an æqualiter deorsum, et sursum, circumfundatur, inquiratur. Lux ipsa lucem undique circa se parit; ut cum corpus lucis, umbraculo scilicet interposito non cernatur; lux ipsa tamen omnia circum illuminat, præter ea quæ sub umbram umbraculi cadunt: quæ tamen ipsa nonnihil lucis accipiunt a luce circumjecta; nam multo melius aliquid intra umbram situm cerni potest, quam si nulla omnino adesset lux. Itaque corpus visibile corporis alicujus lucidi, et ipsa lux, res discrepantes esse videntur. Lux corpora fibrosa, et inæqualis posituræ, non penetrat; sed tamen a soliditate duritiæ corporis non impeditur, ut fit in vitro, et similibus. Itaque recta linea, et pori non transversi, videntur lucem tantum perferre. |