16 Respondit eis lesus, et dixit: Mea doctrina non est mea, sed eius, qui misit me.

17 Si quis voluerit voluntatem eius facere: cognoscet de doctrina, utrum ex Deo sit, an ego a me ipso loquar.

18 Qui a semetipso loquitur, gloriam propriam quaerit. qui autem quaerit gloriam eius, qui misit eum, hic verax est, et iniustitia in illo non est.

19 Nonne Moyses dedit vobis legem: et nemo ex vobis facit legem?

20 Quid me quaeritis interficere? Respondit turba, et dixit: Daemonium habes: quis te quaerit interficere ?

21 Respondit Iesus, et dixit eis: Vnum opus feci, et omnes miramini:

22 Propterea Moyses dedit vobis circumcisionem: (non quia ex Moyse est, sed ex patribus) et in sabbato circumciditis hominem.

23 Si circumcisionem accipit homo in sabbato, ut non solvatur lex Moysi: mihi indignamini quia totum hominem sanum feci in sabbato?

24 Nolite iudicare secundum faciem, sed iustum iudicium iudicate.

25 Dicebant ergo quidam ex Ierosolymis: Nonne hic est, quem quaerunt interficere?

26 Et ecce palam loquitur, et nihil ei dicunt. Numquid vere cognoverunt principes quia hic est Christus?

27 Sed hunc scimus unde sit: Christus autem cum venerit, nemo scit unde sit.

28 Clamabat ergo Iesus in templo docens, et dicens: Et me scitis, et unde sim scitis: et a me ipso non veni, sed est verus, qui misit me, quem vos nescitis.

29 Ego scio eum: quia ab ipso sum, et ipse me misit.

30 Quaerebant ergo eum apprehendere: et nemo misit in illum manus, quia nondum venerat hora eius.

31 De turba autem multi crediderunt in eum, et dicebant: Christus cum venerit, numquid plura signa faciet quam quae hic facit?

32 Audierunt Pharisaei turbam murmurantem de illo haec: et miserunt principes et Pharisaei ministros ut apprehenderent eum.

33 Dixit ergo eis Iesus: Adhuc modicum tempus vobiscum sum: et vado ad eum, qui me misit.

34 Quaeretis me, et non invenietis: et ubi ego sum, vos non potestis venire.

35 Dixeruut ergo Iudaei ad semetipsos: Quo hic iturus est, quia non inveniemus eum? numquid in dispersionem Gentium iturus est, et docturus Gentes?

36 Quis est hic sermo, quem dixit: Quaeretis me, et non invenietis: et ubi sum ego, vos non potestis venire?

37 In novissimo autem die magno festivitatis stabat Iesus, et clamabat, dicens: Si quis sitit, veniat ad me, et bibat.

38 Qui credit in me, sicut dicit Scriptura, flumina de ventre eius fluent aquae vivae.

39 Hoc autem dixit de Spiritu, quem accepturi erant credentes in eum: nondum enim erat Spiritus datus, quia Iesus nondum erat glorificatus.

40 Ex illa ergo turba cum audissent hos sermones eius, dicebant: Hic est vere propheta.

41 Alii dicebant: Hic est Christus. Quidam autem dicebant: Numquid a Galilaea venit Christus?

42 Nonne Scriptura dicit: Quia ex semine David, et de Bethlehem castello, ubi erat David, venit Christus?

eum.

43 Dissensio itaque facta est in turba propter

44 Quidam autem ex ipsis volebant apprehendere eum: sed nemo misit super eum manus.

45 Venerunt ergo ministri ad Pontifices, et Pharisaeos. Et dixerunt eis illi: Quare non adduxistis illum ?

46 Responderunt ministri: Numquam sic locutus est homo, sicut hic homo.

47 Responderunt ergo eis Pharisaei: Numquid et vos seducti estis ?

48 Numquid ex principibus aliquis credidit in eum, aut ex Pharisaeis ?

49 sed turba haec, quae non novit legem, maledicti sunt.

50 Dixit Nicodemus ad eos, ille, qui venit ad eum nocte, qui unus erat ex ipsis:

51 Numquid lex nostra iudicat hominem, nisi prius audierit ab ipso, et cognoverit quid faciat?

52 Responderunt, et dixerunt ei: Numquid et tu

Galilaeus es? Scrutare Scripturas, et vide quia a Galilaea propheta non surgit.

53 Et reversi sunt unusquisque in domum suam.

COMMENTARIVM

v. 1. Christus hoc anno videtur Hierosolymam non ivisse ad pascha celebrandum. Lege Lib. II de Evangeliis Annot. LXXVII in Additament.

v. 2. Dies festus scenopegiae hoc anno 28 aer. vulg. fuit die 22 septembris. Quae inter huius anni pascha et scenopegiam Christus egit, Ioannes praeteriit. Lege Lib. II de Evangeliis Annot. XCI.

Ex hoc

v. 3. De Christi fratribus diximus supra (1). loco discimus non omnes Christi discipulos una cum eo fuisse, sed horum aliquos in Iudaea degisse, quum ipse in Galilaea versabatur. Confer Io. XIX, 38. 39 coll. III, 1 seqq. et VII, 50; III, 22. 26; IV, 1.

v. 4. Sensus est: Si cognosci vis, palam omnibus facito ea quae facis.

v. 5. lis certe exceptis, si qui erant, qui inter apostolos fuerant adlecti, ut Iacobus fortasse et Iudas Thaddaeus.

v. 6. Christus magna consanguineorum ac discipulorum frequentia comitatus Hierosolymam ingrediens facile procerum animos ab ipso iam aversos magis contra se concitasset, quod tamen cavere volebat, quia tempus suum nondum advenerat, illud tempus videlicet quo sponte manibus illorum sese esset traditurus. At nil tale ipsius consanguineis imminebat.

v. 7. Ratio dictorum; cur, inquam, Christo, non item suis, periculum ex celebri illo itinere adventuque immineret.

v. 8. Quaerunt interpretes quomodo hoc Christi dictum cum facto v. 10 componi queat. Primo itaque animadverte ut (1) In Io. II, 12.

graeca exemplaria vulgatiora non modo, sed et codex vaticanus omnium vetustissimus pro ovx avabarva non ascendo habeant oùл vabarva nondum ascendo. Deinde Christum nequaquam simpliciter negasse se iturum, sed iturum eo modo, quo sui volebant, satis efficitur ex tota narratione, praesertim ex vv.3. 4 comparatis cum v. 10, in quo ipse evangelista videtur praeoccupasse quod opponitur. Confer verba nemo... in occulto quid facit,... manifesta te ipsum mundo, cum verbis non manifeste, sed quasi in occulto. Tum Christus non dixit se non iturum, sed non ire, quo praesens hora designatur; neque enim unum atque idem est non ascendo et non ascendam.

v. 13. Pars quippe gentis, ut apparet ex v. 12, eaque non exigua, sicut colligimus ex Io. III, 26; IV, 1. 45; VI, 2. 14, eque ceteris evangelistis, etiamtum Christo favebant.

v. 14. Graeca sic sunt: ns optas pecovons sollemni mediante. Lege quae annotavimus in Io. IV, 45.

v. 16. Scientia Christi in ipsius divina natura caussam habet, hanc autem naturam Christus acceptam habet a patre. Doctrina ergo Christi ab ipsius patre est. Lege quae dicemus de Io. XII, 44.

v. 17. Quam rem ut ita esse cognoscatis, ad Dei voluntatem vosmet conformetis, animoque sitis ad eius praecepta facienda bonumque agendum propenso, necesse est. Neque enim sperandum erat e Iudaeis alios in Christum credituros fuisse, nisi qui animo sic essent comparati.

v. 18. Quanam animi comparatione eos esse oporteret ut rem cognoscerent, Christus Iudaeos docuerat; iam rei cognoscendae indicium suggerit. Reticetur assumptio, quae sic est: Atqui ego non gloriam propriam quaero, sed quaero gloriam eius qui misit me; item conclusio: Ergo a me ipso non loquor, et verax sum. Animadverte ut Christum virtutem humilitatis dicat signum atque indicium esse ex quo sciri queat an ipse Dei nomine doceat. Qui a semetipso loquitur, hoc est, qui sua placita a se excogitata docet; agitur enim de doctrina.-Iniustitia hic idem valet atque improbitas pravitasque. Lege Lib. III de Evangeliis Diss. XV. n. 25.

v. 19. Qui huius et insequentium versuum connexionem cum superioribus disquirunt, vix quidquam extricant; tum