2 III. 9 8 7 + (14) Hoc autem scito, quod in novissimis diebus instabunt tempora periculosa, 2 et erunt homines se ipsos amantes, cupidi, elati, superbi, blasphemi, parentibus inoboedientes, ingrati, scelesti, 3 sine adfectione, sine pace, criminatores, incontinentes, inmites, sine benignitate, proditores, protervi, tumidi, voluptatium amatores magis quam dei, 5 habentes quidem speciem pietatis, virtutem autem eius abnegantes. Et hos devita. Ex his enim sunt qui penetrant domos et captivas ducunt 6 mulierculas oneratas peccatis, quae ducuntur variis desideriis, semper discentes et numquam ad scientiam veritatis pervenientes. Quemadmodum autem lamnes et Mambres restiterunt Mosi, ita et hi resistunt veritati, homines corrupti mente, reprobi circa fidem. Sed ultra non proficient insipientia enim eorum manifesta erit omnibus, sicut et illorum fuit. 10 (15) Tu autem adsecutus es meam doctrinam, institutionem, propositum, fidem, longanimitatem, dilectionem, patientiam, persecutiones, passiones, qualia mihi facta sunt Antiochiae, Iconii, Lystris, quales persecutiones sustinui, et ex omnibus me eripuit dominus. 12 Et omnes qui volunt pie vivere in Christo Iesu persecutionem patientur. 13 Mali autem homines et seductores proficient in peius, errantes et in errorem mittentes. 14 (16) Tu vero permane in his quae didicisti et credita sunt tibi, sciens a quo didiceris, 15 et quia ab infantia sacras litteras nosti, quae te possint instruere ad salutem per fidem quae est in Christo lesu. 16 (17) Omnis scriptura inspirata divinitus et utilis ad docendum, ad arguendum, ad corrigendum, ad erudiendum in iustitia, 17 ut perfectus sit homo dei, ad omne opus instructus. IV. 14 4 et a 1 (18) Testificor coram deo et Christo lesu qui iudicaturus est vivos ac mortuos, et adventum ipsius et regnum eius, 2 praedica verbum, insta oportune inportune, argue, obsecra, increpa in omni patientia et doctrina. 3 (19) Erit enim tempus cum sanam doctrinam non sustinebunt, sed ad sua desideria coacervabunt sibi magistros, prurientes auribus, veritate quidem auditum avertent, ad fabulas autem convertentur. 5 (20) Tu vero vigila in omnibus, labora, opus fac evangelistae, ministerium tuum imple. 6 Ego enim iam delibor, et tempus meae resolutionis instat. 7 Bonum certamen certavi, cursum consummavi, fidem servavi: 8 in reliquo reposita est mihi corona iustitiae, quam reddet mihi dominus in III. 1 13 10 illa die, iustus iudex; non solum autem mihi, sed et his qui diligunt adventum eius. 9 (21) Festina venire ad me cito. Demas enim me dereliquit, diligens hoc saeculum, et abiit Thessalonicam, Crescens in 'Galliam, Titus in Dalmatiam: 11 Lucas est mecum solus. Marcum adsume et adduc tecum: est enim mihi utilis in ministerium. 12 Tychicum autem misi Ephesum. Paenulam quam reliqui Troade apud Carpum, veniens adfer, et libros, maxime autem membranas. 14 (22) Alexander aerarius multa mala mihi ostendit: reddat ei dominus secundum opera eius. 45 Quem et tu devita: valde enim restitit verbis nostris. 16 (23) In prima mea defensione nemo mihi adfuit, sed omnes me dereliquerunt: non illis reputetur: dominus autem mihi adstitit et confortavit me, ut per me praedicatio impleatur et audiant omnes gentes, et liberatus sum de ore leonis. 48 Liberabit me dominus ab omni opere malo et salvum faciet in regnum suum caeleste: cui gloria in saecula saeculorum, amen. 19 (24) Saluta Priscam et Aquilam et Onesifori domum. Erastus remansit Corinthi, Trophimum autem reliqui infirmum Mileti. 21 Festina ante hiemem venire. 22 20 (25) Salutat te Eubulus et Pudens et Linus et Claudia et fratres omnes. Dominus Iesus Christus cum spiritu tuo. Gratia nobiscum, amen. EXPLICIT AD TIMOTHEUM SECUNDA. INCIPIT ARGUMENTUM AD TITUM. Titum commonefacit et instruit de constitutione praesbyterii, et de spiritali conversatione, et hereticis vitandis qui in scripturis iudaicis credunt. EXPLICIT ARGUMENTUM. INCIPIUNT CAPITULA. I. De domino patre, quod ante aeterna tempora dominum filium nobis promiserit, quem postea suis temporibus declaravit. II. De episcopi formula: et quod idem quondam episcopi fuerint qui et praesbyterii dicebantur: et de seductoribus ecclesiarum. III. De senibus et iuvenibus: et quod doctor in omnibus bonis exemplum debeat esse discipulis. IIII. De servis: et quod omnibus hominibus gratia dei inluxerit salutaris. V. De imperio docentium et subiectione principibus ac potestatibus ad omne opus bonum: et de virtutibus omnibus: et quod non secundum opera hominum sed secundum voluntatem suam cui voluerit dominus miseretur. VI. De credentibus deo, ut praeesse curent operibus bonis. VII. De quaestionibus et genealogiis et legis contentionibus devitandis. VIII. De heretico homine cum semel correptus fuerit evitando. IX. De Tito et Arthema et Tychico et Zena legis perito et Apollo: de apostolo doctrinam suis ad bona opera, ne infructuosi fierent, et usus necessarios pollicente. X. De apostolo diligentes eum per litteras salutantem. EXPLICIUNT CAPITULA. 1 (1) 7 INCIPIT EPISTULA AD TITUM. 8 I. 6 Paulus servus dei, apostolus autem Iesu Christi secundum fidem electorum dei et agnitionem veritatis quae secundum pietatem est 2 in spem vitae aeternae, quam promisit qui non mentitur deus ante tempora saecularia, 3 manifestavit autem temporibus suis verbum suum in praedicatione, quae credita est mihi 'secundum praeceptum salvatoris nostri dei, 4 Tito dilecto filio secundum communem fidem. Gratia et pax a deo patre et Christo lesu salvatore nostro. 5 (2) Huius rei gratia reliqui te Cretae, ut ea quae desunt corrigas et constituas per civitates praesbyteros, sicut et ego tibi disposui, si quis sine crimine est, unius uxoris vir, filios habens fideles, non in accusatione luxuriae aut non subditos. Oportet enim episcopum sine crimine esse sicut dei dispensatorem, non superbum, non iracundum, non vinolentum, non percussorem, non turpilucri cupidum, sed hospitalem, benignum, sobrium, sanctum, iustum, continentem, amplectentem eum qui secundum doctrinam est fidelem sermonem, ut potens sit et exortari in doctrina sana et eos qui contra dicunt arguere. Sunt enim multi et inoboedientes, vaniloqui et seductores, maxime qui de circumcisione sunt, quos oportet redargui, qui universas domos subvertunt, docentes quae non oportet turpis lucri gratia. 12 Dixit quidam ex illis proprius eorum propheta Cretenses semper mendaces, malae bestiae, ventres pigri. 13 Testimonium hoc verum est. Quam ob causam increpa illos dure, ut sani sint in fide, 14 non intendentes iudaicis fabulis et mandatis hominum aversantium se a veritate. 15 Omnia munda mundis: coinquinatis autem et infidelibus nihil mundum, sed inquinatae sunt eorum et mens et conscientia. 16 Confitentur se nosse deum, factis autem negant, cum sunt abominati et incredibiles et ad omne opus bonum reprobi. 9 10 II. 41 2 + 1 (3) Tu autem loquere quae decet sanam doctrinam ; senes ut sobri sint, pudici, prudentes, sani fide, dilectione, in patientia ; anus similiter in habitu sancto, non criminatores, non vino multo servientes, bene docentes, ut prudentiam doceant adulescentulas, ut viros suos I, 1 — II, 4. 7 ament, filios diligant, 5 prudentes, castas, domus curam habentes, benignas, subditas suis viris, ut non blasphemetur verbum dei. 6 Iuvenes similiter hortare ut sobrii sint. In omnibus te ipsum praebe exemplum bonorum operum, in doctrina integritatem, gravitatem, verbum sanum inrepraehensibilem, ut is qui ex adverso est vereatur, nihil habens malum dicere de nobis. 9 (4) Servos dominis suis subditos esse, in omnibus placentes, non contradicentes, 10 non fraudantes, sed in omnibus fidem bonam ostendentes, ut doctrinam salvatoris dei nostri ornent in omnibus. 11 Apparuit enim gratia dei salvatoris omnibus hominibus, 12 erudiens nos, ut abnegantes impietatem et saecularia desideria sobrie et iuste et pie vivamus in hoc saeculo, expectantes beatam spem et adventum gloriae magni dei et salvatoris nostri Iesu Christi, qui dedit semet ipsum pro nobis, ut nos redimeret ab omni iniquitate et mundaret sibi populum acceptabilem, sectatorem bonorum operum. 15 (5) Haec loquere et exhortare et argue cum omni imperio. Nemo te contemnat. 3 III. 13 7 14 8 (6) Fidelis sermo 'Admone illos principibus et potestatibus subditos esse, dicto oboedire, ad omne opus bonum paratos esse, 2 neminem 'blasphemare, non litigiosos esse, modestos, omnem ostendentes mansuetudinem ad omnes homines. Eramus enim et nos aliquando insipientes, increduli, errantes, servientes desideriis et voluptatibus variis, in malitia et invidia agentes, odibiles, odientes invicem: cum autem benignitas et humanitas apparuit salvatoris nostri dei, 5 non ex operibus iustitiae quae fecimus nos, sed secundum suam misericordiam salvos nos fecit per lavacrum regenerationis et renovationis spiritus sancti, quem effudit in nos abunde per Christum Iesum salvatorem nostrum, ut iustificati gratia ipsius heredes simus secundum spem vitae aeternae. est, et de his volo te confirmare, ut curent bonis operibus praeesse qui credunt deo. Haec sunt bona et utilia hominibus. 9 (7) Stultas autem quaestiones et genealogias et contentiones et pugnas legis devita: sunt enim inutiles et vanae. 10 (8) Hereticum hominem post unam et secundam correptionem devita, sciens quia subversus est qui eiusmodi est et delinquit proprio iudicio condemnatus. 12 (9) Cum misero ad te Artheman aut Tychicum, festina ad me venire Nichopolim: ibi enim statui hiemare. Zenan legis peritum et Apollo sollicite praemitte, et nihil illis desit. 14 Discant autem et nostri bonis operibus praeesse ad usus necessarios, ut non sint infructuosi. 15 (10) Salutant te qui mecum sunt omnes. luta qui nos amant in fide. Gratia dei cum omnibus vobis, amen. 13 11 Sa |