regia, per sacram B. Petri sedem caput orbis effecta, latius præsideres religione divina, quam dominatione terrena." S. Prosper, in Carm. de ingratis : "Sedes Roma Petri, quæ pastoralis honoris Facta caput mundo, quidquid non possidet armis, Prob. 3. Ex Conciliis Ecumenicis, in quibus et primatus jura exercebantur, et prædicabantur. Conc. Nic. I. can. vi., prout in Chalcedonensi, Act. xvi., nemine contradicente lectus est: "Ecclesia Romana semper habuit primatum." Conc. Sardicense, quod veluti appendix Nicæni solet haberi, in Epist. Synodica ad Julium Pont. Rom.: "Hoc optimum et valde congruentissimum esse videbatur, si ad caput, id est, ad Petri Apostoli sedem, de singulis quibusque provinciis referant Domini sacerdotes." In Ephesino an. 431, Act. III. Philippus, Cælestini legatus, dixit nemine reclamante: "Nulli dubium, immo sæculis omnibus notum est, quod sanctus beatissimusque Petrus, Apostolorum princeps et caput, fideique columna, et Ecclesiæ Catholicæ fundamentum, a Domino nostro Jesu Christo, Salvatore humani generis ac Redemptore, claves regni accepit, solvendique ac ligandi peccata potestas ipsi data est, qui ad hoc usque tempus, et semper in suis successoribus vivit, et judicium exercet." In Chalcedonensi an. 451, Paschasinus Legatus dixit: "Bmi atque Apostolici viri Papæ urbis Romæ, qui est caput omnium Ecclesiarum, præcepta habemus præ manibus, quibus præcipere dignatus est ejus Apostolatus, ut Dioscorus (Alex. Patriarcha) non sedeat in concilio." Lucentius, Vicarius Sedis Apostolicæ, dixit: "Judicii sui necesse est eum dare rationem, quia cum personam judicandi non haberet, præsumpsit, et synodum ausus est facere sine auctoritate sedis Apostolicæ, quod numquam factum est, nec fieri licuit."3 66 2 Ipsum Concilium passim vocat Leonem universalis Ecclesiæ pontificem, et ad ipsum scribens ait. Rogamus, igitur, et tuis decretis nostrum honora judicium; et sicut nos capiti in bonis adjecimus consonantiam, sic et summitas tua filiis quod decet adimpleat." Liquet pleraque vel omnia Concilia Ecumenica à Pontificibus Romanis fuisse convocata, vel rogatu eorum, vel prævio eorum assensu, uti ex testimonio supra recitato Lucentii necessario fiebat. Ejus auctoritas certo requirebatur ut Ecclesiasticis decretis robur esset; ideo objicit Socrates Antiocheno Arianorum conciliabulo quod ea deesset. (1) Serm. 1. de Nat. Ap. "Nec Julius Romæ (2) Act. 1. c. 68. tom. II. Col. Hard. κεφαλῆς ὑπάρχοντος πασῶν τῶν ἐκκλησιων. (3) τῆς ἰδίας κρίσεως λόγον ἀποδοτω προσωπον γὰρ ἤρπασε του κρίνειν ὅπερ ἐκ ἐκέκτητι; καὶ σύνοδον ἐτόλμησε ποιῆσαι ἐπιτροπῆς δίχα του ἀποςολικου θρόνου,όπερ ουδέποτε γέγονεν, ουδε ἐξον γενέσθαι. Ib. Episcopus adfuit, neque quemquam qui ejus locum suppleret, eo misit: cum utique Ecclesiasticus canon jubeat, non oportere absque Romani Episcopi sententia decreta Ecclesiis sancire." Eis præfuisse pontifices saltem per legatos, qui, etsi aliquando simplices forent sacerdotes, vel inferioris ordinis, ante patriarchas Antiochenum et Alexandrinuum subscripserunt, ex actis constat. Confirmatio autem decretorum quæsita est, et tributa vel denegata, prout e re Ecclesiæ esse videbatur. Hæc certe sunt primatus splendidissima documenta. Prob. 4. Ex perpetuo Primatus exercitio ubique per totam Ecclesiam. S. Clemens I. scripsit ad Corinthios potentissimas litteras, testante Irenæo, ut eos ad unitatem revocaret, sibi quippe præpositos vi dejecerant et expulerant: quamvis autem nomine Romanæ Ecclesiæ scriptæ sint, liquet Clementem nomine Ecclesiæ, tamquam Episcopum ex Cleri sui consilio, scribere, sua tamen auctoritate, nam Ecclesia censebatur in Episcopo esse. Eam tamen prædicare non libuit, sed, pro benignitate et suavitate Evangelii, animos ad concordiam variis adducere rationibus. Cæterum quum adhuc Joannes Apostolus esset in vivis, nulla occurrit ratio, cur Clemens Episcopus Romanus ad Corinthios scriberet; præter omnium Ecclesiarum, quæ ei incumbebat, solicitudinem. S. Victor Sæculo II. concilium Episcoporum Palestinæ convocare Theophilo Cæsariensi Episcopo præcepit, de Paschatis tempore, et minatus est ab Ecclesia abscindere Polyeraten Ephesinum, aliosque Episcopos eo quo Judæi die pascha celebrantes. Quod si Irenæo aliisque durius agere visus sit, potestas tamen quam in longinquas Ecclesias exercebat, non fuit in dubium revocata. Vide res gestas apud Eusebium hist. Eccl. Sæculo III. S. Stephanus Episcopos Africanos, et Asiaticos, iterum baptizare volentes eos qui ab hæreticis baptismum susceperant, anathematis intentatis minis, ab ea agendi ratione abstinere jussit. Restiterunt quidem Cyprianus, aliique Episcopi, eo quod arbitrio suo Pontifex videretur agere, sed victrix mansit veritatis et auctoritatis causa. Sic Causæ fidei semper ad Episcopos Romanos consueverunt deferri. Origenes errorum incusatus fidei professionem Romam misit. Dionysius Alexandrinus patriarcha in suspicionem adductus, sed judicio Pontificis absolutus est. Hostes ejus "Romam ascenderunt, ibique eum apud Dionysium ejusdem nominis Romanum præsulem accusaverunt." Nestorius verò a Coelestino damnatus, nisi intra. decem dies errorem abjiceret, anathemate percussus est ab Ecumenico Ephesino Concilio, vi pontificia sententiæ.4 (1) 1. 2. hist. Eccl. c. 5. (2) Euseb. hist. vi. 14. 36. (3) S. Athan. de sent. Dionys. Alex. et de Synodo Nicæna. (4) Conc. Col. Hard. t. I. col. 1462, Præsules principum Ecclesiarum, Antiochenæ scilicet et Alexandrinæ, coram Episcopo Romano judicabantur, absolvendi vel damnandi pro causæ merito. Sic Athanasius a Julio est absolutus, in irritum missis quæ contra eum decreverant Conciliabula Arianorum, etsi patriarcha Antiochenus ex eorum parte staret.1 De Antiocheno Episcopo Joanne affirmavit Juvenalis Hierosolymitanus in Conc. Ephesino eum debere accurrere ad Apostolicam sedem magnæ Romæ, "præsertim cum apud illam sedem Antiochena ipsi sedi, ex Apostolico ordine et traditione, mos sit dirigi, et apud ipsam judicari." Dioscorum Alexandrinum sua auctoritate vetuit Leo ne Sy nodum Chalcedonensem ingrederetur.3 Damnati a Synodis in quacumque orbis parte veniam a Pontifice consecuti sunt, cujus sententia est rata habita a Conciliis ipsis, etiam quando Pontificem deceptum putabant. Paulus Cpolitanus, Marcellus Ancyranus, Asclepas Gazensis, Lucius Adrianopolitanus, a Julio absoluti sunt,* Eustathius Sebastenus a Liberio; refert autem S. Basilius Eustathium in Synodo Tyana exceptum, quod Pontificis litteris esset munitus, quamvis eum Pontifici illusisse existimarent Patres."5 Prob. 4. Ex Constitutione ipsius Ecclesiæ. Ecclesia prout a Christo constituta, est instar domus in petra extructæ, corporis cum capite, ovilis sub pastore: ergo semper extat fundamentum, caput, pastor, rector. Nullus autem alius Episcopus verosimili aliqua ratione primatum sibi vindicare potest, præter Romanum, Petri successorem. Ergo ille censendus est primas Ecclesiæ. Ex ípsa serie Pontificum, mirabili prorsus ac manifesta Dei providentia per tot sæcula servata, argumentum habetur haud exigui momenti ipsam esse petram quam non vincunt inferorum portæ, uti animadvertit Augustinus. Quemadmodum igitur Christianam Religionem divinam esse ex mirabili ejus conservatione per tot sæcula argumentamur: ita, et Pontificiam potestatem divinitus concessam et servatam licet pari ratione argumentari. Obj. 1. Victor nullam sibi in Polycraten Ephesinum, vel alios Asiæ Episcopos vindicavit potestatem; sed jure quo unusquisque fruebatur, communionis fraternæ consortium aliis ex causa denegandi, usus est: quod tamen temere factum censuit Irenæus, acriter idcirco in eum invectus, idque caruisse effectu liquet ex historia, nec enim a communione Ecclesiæ habiti sunt Episcopi Asiatici extorres. Resp. Ex historia Eusebii, et epistola Irenæi, patet Victorem summo (1) Vide Epist. Julii ad Orientales. (2) Conc. Eph. act. iv. (3) Conc. Chalc. Act. 1. (4) Socrat. 1. II. hist. c. xi. Sozomen 1. iii. hist. Eccl. c. vii. Vide etiam Athanas. Ap. 2. p. 397. veluti jure Asiaticos abscindere voluisse ab Ecclesiæ universalis communione. Eusebius rem sic refert: "His rebus adductus Victor, qui tum Romanæ Ecclesiæ præerat, totius Asiæ Ecclesias cum aliis finitimis, tamquam alterius fidei et opinionis,1 simul omnes a communi unitate Ecclesiæ amputare conatur, et in eos per literas graviter invehitur: atque adeo omnes fratres eam incolentes regionem, prorsus a communione secludendos edicit." * * * "Verum ista cæteris omnibus parum placebant Episcopis. Illum, igitur, contra magnopere adhortabantur, ut pacis, concordiæ, et charitatis erga proximos diligentem curam haberet. Quorum verba, utpote Victorem acrius et acerbius coarguentia, adhuc extant. Inter quos Irenæus, quamquam per literas scriptas ex persona fratrum in Gallia, quibus præerat, tradit mysterium resurrectionis Domini solo die Dominico recolendum quidem esse: Victorem tamen de hoc monet, videlicet ne tam multas Ecclesias omnino, propter traditionis ex antiqua consuetudine inter illas usurpatæ observationem, a corpore universæ Christi Ecclesiæ penitus amputet.' ." Liquet potestatem abscindendi Ecclesias Orientales a corpore universæ Ecclesiæ sibi tribui a Victore, nec ab aliis in quaestionem vocatam, quamvis plures cum ipso in paschatis observatione concordes, rem haud putarent urgendam cum tanto unitatis ac pacis dispendio. Precibus Irenæi aliorumq: motus stetisse intra minas censetur a pluribus. Hac de causa Asiatici non habebantur a communione alieni. Si alicui videantur reapse anathemate percussi, Victorem mitius deinceps sensisse dicendum est, et censuram amovisse: constat quippe preces Irenæi non fuisse irritas. Obj. 2. Cyprianus Episcopos omnes eadem omnino auctoritate in Ecclesia gaudere docet: "Episcopatus unus est, cujus a singulis in solidum pars tenetur."4 66 Resp. Ex contextu sermonis, et scopo totius operis liquet de pari Episcoporum auctoritate non agi, sed de unitate et concordia Episcopatus et Ecclesiæ præcesserant quippe verba hæc: quam unitatem firmiter tenere et vindicare debemus, maxime episcopi qui in Ecclesia præsidemus, ut episcopatum quoque ipsuin unum atque indivisum probemus." Ideo igitur in solidum pars Episcopalis auctoritatis ab unoquoque Episcopo teneri dicitur, quia omnibus Episcopis idem statuitur auctoritatis exercendæ finis ut "plebs una in solidam corporis unitatem concordiæ glutino copulata" exhibeatur. Si hac occasione jura paria et independentia Episcoporum affirmasset, et solo animi affectu rectores Ecclesiarum conjungendos, profectò unitatem Ecclesiæ et Episcopatus non demonstrasset, sed plane evertisset; nec enim qui homines noverit facile sibi persuadebit tot per orbem, summa quadam in suis regendis diæcesibus potestate fruentium, (1) ὡς ἑτεροδοξόυσας minus recte sentientes. (2) Euseb. 1. v. hist. c. 24. (3) Nicephor. 1. 4 hist. Eccl. c. 38. Vide Alex. Natal. tom. v. hist. Eccl. Sæc. 2 diss. v. Art. 3. Ita etiam novissime censuit J. B. Palma in præel. hist. Eccl. Romæ editis. (4) 1. de unit. p. 350, ed. Wirc. concordiam servari posse, omni auctoritate superiori rejecta. Quum hæc unitas adeo sacrosancta Cypriano visa sit, ut Novatianos eam violantes, hac præsertim ratione ab omni jure et privilegio Christi Ecclesiæ alienos esse vehementer urgeat, eo præsertim aureo libello de Ecclesiæ unitate, omni prorsus verosimilitudine ea verborum illius interpretatio destituitur qua ad independentiam Episcoporum, et paria jura adstruenda detorquentur. Ut quid verba Christi ad Petrum de fundanda in illo Ecclesia, et de eo pastore constituendo recitavit, nisi ut unitatem, ab uno incipientem, ostenderet, quæ nulla foret nisi eximia quadam et singulari ratione potestas omnibus communis uni fuisset tributa? Profecto in Romana Cathedra unitatis illud principium semper vigens manifesto agnovit, eam vocans, "Petri cathedram atque ecclesiam principalem, unde unitas sacerdotalis exorta est."1 Obj. 3. Cyprianus, Firmilianus, aliique Africani et Asiatici, Stephano fortiter restiterunt: ergo primas Ecclesiæ non agnoscebatur: ea enim in eum scripserunt quæ nullatenus cum obsequio summo præsuli debito queunt conciliari. "Neque quisquam nostrum," inquit Cyprianus, "Episcopum se esse Episcoporum constituit, aut tyrannico terrore ad obsequendi necessitatem Collegas suos adigit." 66 Resp. Contingit facile subditos rectori repugnare, auctoritate in quæstionem haud vocata, sed temere adhibitam querentes: nec mirum si parum reverenter de imperante sibi in hujusmodi rerum adjunctis loquantur. Sancti etiam homines fidei studio incensi, modum in veritate tuenda facile excedunt, vel si in aliquem inciderint errorem, eum æstu nimio propugnant. Igitur de scriptis Cypriano hac in re tributis, dicere licet cum S. AugustiCæno: "Jam illa quæ in Stephanum irritatus effudit retractare nolo." terum non id penitus prætereundum quod sanctus hic doctor adnotat censeo: Quamquam non desint, qui hoc Cyprianum prorsus non sensisse contendant, sed sub ejus nomine a præsumptoribus atque mendacibus fuisse confictum."4 *** "illud concilium, vel illa scripta, si vere ipsius sunt, et non, sicut aliqui putant, sub ejus nomine conscripta atque conficta."5 Error autem de baptismo haud inverosimiliter Cypriano tribuitur, quidquid sit de scriptorum authentia et integritate, quam plerique etiam agnoscunt: quum enim unitatis violatione omnia amitti passim doceat, et extra unitatem nihil valere, baptismum ab hæreticis administratum omni carere virtute pronum erat sequi. Ea vero quæ de libertate et arbitrio uniuscujusque Episcopi in Ecclesiæ regimine, nonnisi a Christo judicandi, in actis concilii continentur, vix cohærent cum ipsius Cypriani sententia, alias enuntiata, qua Episcopum Novatianis studentem loco dejiciendum a Summo Pontifice urget: "Di (1) Ep. LV. ad Cornel. p. 153 ed. Wirc. (2) In actis Conc. Carth. (3) S. Aug. 1. v. contra Donat, c. 25. (4) Ep. xciii. ad Vincent. Rog. (5) Ep. cviii. VOL. I.-23 |