ita ut, si mihi quando eveniret esse tam felici, ut Romam viderem, accuratiorem illius codicis tum hac in re, tum in illis, quas modo vidimus, nostro simillimi conarer mihi acquirere cognitionem. Ep. ad Hebraeos, quae in nostro cod. argumento caret, in illo argumentum quidem habet ab Amiatino diversum et iis quae praecedunt bene congruens: Hebraei sunt Israelitae ex circumcisione fideles etc.«, sed cuius textus quinque laborat lacunis. Quod in nostro act. app. praecedit argumentum in Amiatino desideratur, apud Thomasium. I, 356 habetur. Epistolae »canonicae« specialibus argumentis et in Fuldensi et in Amiat. carentes, in illo (cf. p. 399 et 400) generalia duó possident argumenta unum prolixius alterum brevissimum, Amiatino ignota, nota vero Thomasio (cf. I, 364. 372), quorum quod longioris ambitus est Hieronymianum nomen (cf. 399, 22) mentiri ex iis patet, quae ad defendendum locum I.Io. 5, 7 ib. 12-20 afferuntur, quem ab Hieronymo non esse latine versum ipse codex noster cum Amiatino consentiens luculenter testatur. Denique apocalypsis, quae in cod. Amiat. non solum capitulorum indice sed etiám argumento caret, sicut illa ita hoc communia habet cum codicibus illis, quos Thomasius 1, 381 allegat. Restat ut

XII. de praefatione Victoris eiusque additamentis

breviter agatur. Hanc si Victor non reliquisset, nos quidem claro aliquo historiae codicis documento destituisse videretur, suo vero nomini aliquantum pepercisse. Neque enim quae in ea de Tatiano, quem evv. harmoniae autorem esse suspicatur, vel de Ammonio profert, cuipiam docto satis faciunt; et in computatione mathematica de denario canonum numero instituta (3, 2-9) non solum aperte lapsus est, sed etiam a fine proposito longe aberrasse existimandus. Canonum enim Eusebianorum post ab Hieronymo latine redditorum sériem, cuius brevem conspectum in codice scribendum curavit (p. 4), dum conatur, rectam esse demonstrare, accidit ei, ut seriem excogitet ab illa duobus in canonibus plane recedentem; unde factum est, ut.serior quidam libri lector, qui praefationem percucurrerat atque ad legendum examinandumque illum conspectum erat progressus, se a corrigendo vituperandoque eo non retineret. Lincolis enim positis 4, 16 (lucas. marcus) haec nomina non eum ordinem, quem secundum praefationem (3,9) debebant, tenere monuit, et eum canonem quem ex praefationis verbis: aut marcus cum iohanne similibus loquitur (3, 8) rectum esse suspicabatur hic desiderans ad marginem inferiorem haec verba interrogantia scripsit

ubi est marcus iohannes

Idem vero si, de qua re vix dubitaverim, prolixam canonum enumerationem, quam inde a p. 5 usque ad p. 20 edidi, sua manu elaboravit, bonum diligentiae exemplum reliquit: qua quidem factum est ut non in repetendis Eusebii Hieronymique seriebus canonicis acquiesceret, sed unicuique canoni seriem eorum harmoniae capitulorum, quae ad illum pertinebant, insereret.. In qua numerorum coacervatione illud siglum quo in inscriptione sua Victor usus est (cf. tabul. II):

NON. MAI. i. e. sexto nonas Maias cuius vestigium habes apud Mommsen, Inscr. regni Neapol. Nr. 6697, licet fere constanter scriptio VI adhibeatur, tamen non raro inveniri animadverto.

XIII. De lectionibus ecclesiasticis,

quae p. 165-168 editae sunt, videas si placet quae disputavi in dissertatione de pericopis encyclopaediae Herzogianae inserta. Hic proferenda sunt, quae ad criticam tractationem pertinent. Initia illorum quum titulis ad marginem scriptis, extrema vero verba plerumque crucicula in textu, hic illic itidem ad marginem collocata, quam ubicunque inveni fideliter exprimendam curavi, indicetur, earum perscrutatio facile unicuique lectori committi posse videretur, si scriba in omnibus constantia qua oportebat usus esset. Sed neque omnes quos protulit numeri recti sunt, neque omnibus quos index continet titulis adnotationes marginales respondent, neque cruciculas ubique appositas vides. Ex quo sequitur, aliquas lectiones omnino certe definiri non posse: quas asteriscis insignivi; et paucarum extrema verba incerta esse: quas signis interro.gatoriis instruxi.. Maximam vero partem certae sunt neque sine multiplici voluptate eas lectiones quae in vetere ecclesia Capuana festis diebus legebantur cum Romanis nostrisque comparabis. Lectiones igitur hae sunt:

De adventu Rom. 8, 3-17

Rom. 11, 25-36

Gal. 3, 15-26

I Thess. 5, 14-23

Prid. nat. Dom. Phil. 4, 1-9
In nat. Dom. Hebr. 1, 1-4 (?)»
In nat. S. Ioh. II Tim. 3, 16-4, 8
In nat. innoc. Rom. 15, 7 vel 8--14
De eod. die contra idola I Cor. 8, 1–9,21
De eod. die I Cor. 10, 14-33
In ieiun, epifan. Col: 1, 9-19
In epif. mane II Cor. 4, 6-18
In eod. die epif. Tit. 2, 11-3, 6

In eod. die epif. Gal. 3, 27-4, 7.
Cottidiana post epit. Rom. 12, 6—16
Cottidiana Hebr. 12, 25-28

Cottidiana Hebr. 6, 9-15.

Cottidiana Gal. 3, 15-26 (cf. supta de adv.)
Cottidiana Hebr. 12, 29-13, 8
Cottidiana I Tim. 6, 7-16
Cottidiana Rom. 12, 16-21
*Cottidiana Rom. 7, 14-24

Cottidiana Rom. sub initium ep., ergo
1, 1-6 (?). Deest indicatio marginalis.
*Cottidiana Rom. sub titulo XLHI i. e.
13, 1-6. Deest item.

PROLEGOMENA.

Egregium mihi illa occupatura esse viderentur locum in aliqua monumentorum rei lectionariae collectione, si quis felici inturbidoque eorum quae in schedis habet aliquando edendorum otio instrueretur.

XIV. De codicis grammatice

i. e. de magna eorum copia, in quibus scriba a solitis dicendi scribendique regulis recedit disputaturus non Orbilium ago, sed viros doctos, qui linguae latinae senescentis historiam perquirunt aemulor, collaturus aliquid si fieri possit ad intelligendam commutationem veteris linguae Romanae in linguas Romanenses, lentam illam et reconditam, cui biblia latina usquequaque in Italia, Hispania, Gallia divulgata

potuisse negaverim, ut in mera transsèriptione, quae oculorum dextraeque munere exercetur, a scriba codicis tot, quot cernuntur sphalmata committerentur, unde rectius censeas scribam plerumque verba dictantis calamo excepisse, viri docti videant rectene existimem ex codice nostro fere colligi posse, qualis fuerit Capuae circa medium saeculum sextum apud homines doctioris eruditionis expertes latini sermonis pronuntiatio, qualisque ea, quae ab auditione verborum dictatorum pendebat scriptio.

offeret dam

=

=

Neque enim nisi ex oscitante pronuntiatione dictantis indoctaque scribae auditione orta esse censeo quae leguntur trabis trabs 51, 6, offert 334, 14, principes princeps 344, 5, ad ignoscenad dign. 304, 16, horam maris hora m. 326, 36, extimatis = existim. 333, 18, cf. 396, 35, exspectaculum spectac. 325, 25, aut e mundi = autem mundi 259, 7, manum = manuum 297, 24; 302, 15; 314, 10, spiritum spirituum 461, 22, athelete = athlete 301, 6, meae = me 381, 1, electioné lect. 400, 3, donare damnare 391, 8. Non quod omnia, quae homo dictavit, vitiose dictaverit vel quaecunque scriba audivit, vitiose reddiderit; satis est statuere, et illius pronuntiationem et huius auditionem ad eam quae tunc plebis in usu erat loquendi rusticitatem fuisse inclinatam. Itaque commutatas inter se videmus vocales e et i: habis 201, 5, uindix 199, 8, pinguidinis 196, 22, exhibite 188, 15, 29, mercidem 210, 17, accepitis 213, 28, tradedi 227, 8, sterelis 255, 7; stilla 228, 36, gaudite 271, 34, vidite 272, 1, 265, 5.

oe et i: moenanti

i et ae: quidam =
=

i et a: stagmata

min. 205, 25.
quaedam 325, 11.

stigm. 249, 28, turabulum
stigm. 249, 28, turabulum

thurib. 443, 5.

i et u: sumus = simus 280, 2, eunuce = eunice 302, 12. i et ii: hii fili 191, 7; simonis coriari 359, 3, petissent 153, 10. e et a: veterescent 313, 23, dissecebantur 334, 9. 347, 4, dispargamini 144, 24.

e et ae: praessura 232, 27, faciae 233, 8, aegemus 235, 2, collecte 229, 33, timotheae 295, 4, graegi 381, 13, aequites 388, 3, hebraicae-ce 152, 35, dignae-ne 203, 7, aeuacuabuntur 224, 23, erumna 245, 11, egros 346, 3, eruginauit 406, 4, terre motus 129, 29. 156, 21, querebant 59, 8, erario 301, 31.

eie vel eii et ei: cicerunt 118, 13, eicite 134, 15, quae formae fere constantes sunt.

i et y apollion 444, 28, lacrimam 459, 18, pamphilide 364, 9. y et u: murrae 157, 17.

u et o: furtunati 230, 20, subrii 228, 23 cf. 485, prumptum 241, 31 cf. 486, furmulam 268, 10, uriuntur

luricam 266, 31,

or. 299, 19, usus

usos 307, 14; totoribus 253, 34, adolatio 274, 32, recubitos = -tus 126, 17, gressos-sus 329, 13, fulgora 443, 13, sulphor 445, 5. o et au: clodus 89, 11.

u et au: cluditis 126, 30.

o et um: hunc mundo 261, 1, cf. paruissemus cyprum 381, 34, conlabora euangelium 302, 17, de credendum 274, 27, de incertum 400, 26, de alterutrum 405, 20.

i videmus sequenti s impurae praemissam: istamus st. 186, 17 cf. 478; in iscientia = in sc. 238, 21; ispirans = sp. 354, 24; tu ista =tu sta 402, 21 cf. 502; quo genere scriba praeformavit Italicorum recentiorum usum, qui dicunt in ischerzo; vel omissam ante s impuram: sti isti 197, 16, stius istius 204, 34, cf. stantia inst. 267, 2. h vocalibus praemissam: his = is 199, 35, his quae = isque 90, 33 cf. 472, holus 127, 16, heremo 172, 9, hiris 438, 31, harenam 52, 23; omissam: umeros 89, 26, exortatur 198, 9, cf. 276, 24.

=

Porro bet u saepissime commutantur et in radicibus vocabulorum: fabus mellis 161, 31, salbati 260, 22, brebi 261, 24, labacro 265, 22, fobet ib. 28, libore 411, 26, et in flexionibus: iudicaberitis 50, 33, probaberitis 229, 34; separauit-bit 135, 18, clarificauit =-bit 138, 29; iuxta posita sunt confirmabit solidauit 414, 35.

bet p: scribsit 419, 31, scribturas ib. 34, delabsam 417, 2; : optulit 327, 11.

c et qu: locuntur 424, 36, quur 170, 14; c et ch: dracho 448, 26. d et t: aput 421, 5, athuc 61, 26, 143, 19; adque 328, 25, ad = at 253, 24, 254, 1, inquid 214, 14.

f et ph: fialas 452, 9, filadelfiae 434, 33, eufrate 444, 34.

g et ch: dragmas 89, 33, cf. 90, 1. Subinde invenimus.

m tam leni sonitu instructam, atque ex mera labiorum remissione sponte ortam, ut facillime finali vocabulorum vocali addatur: omnem opus 304, 5, 305, 13, 307, 5, omnem desiderium 274, 6, in omni epistolam 284, 5, dignus mercedem suam 298, 27, ex necessitatem bonam 311, 13: quod exemplum si ad falsum praepositionum usum referre malueris, aliud errorum genus hic obvium tetigisti.

n in aliquibus vocabulis ante s ett ingestam (vel potius conservatam ex vetustiore tempore) quotiens 128, 18, tricensimum 69, 9, occansione 189, 22, 244, 18, thensauri 284, 25, lanterna 147, 10, desiderantissimi 273, 5; vel omissam: pregnatibus 130, 17.

th commutatam cum t: pytonem 371, 18, turabulum 443, 5; t cum th: thonitrua 443, 12; th, quod memorabile est, cum ph: paphmos 434, 28.