21. Ordinarium vitae religiosae, sive de partibus domus religiosae. Incip. Religio munda et immaculata... Ut ait B. Augustinus de vera religione. 22. Sex mandata fratri cuidam juveni tradita. Incip. Fili mi juvenis, si vis sine macula. certum certum 23. Sex cautelae ad castitatem servandam. Incip. Prima, ut homo temperate comedat et bibat. certum 24. De humano judicio. Incip. Triplex distinguitur judicium de proximo. certum 25. De decem praeceptis divinae legis. Incip. Si vis ad vitam ingredi... In isto verbo, scripto Matth. XIX, describit Salva certum tor noster. 26. Ars concionandi. Incip. Omnis tractatio scripturarum, ut ait Augustinus. certum 27. Collationes de septem donis Spiritus sancti praedicatae, in sermones octo distributae. Incip. Hortamur vos, ne in vacuum... Hortatur nos Apostolus in his verbis. certum 28. Sermones de laude melliflui Nominis D. N. I. C. In cip. Mulier Chananaea precibus importuna. certum 29. Sermones de diversis. Incip. Cum ejecta esset turba intravit Jesus... In his verbis quatuor consideranda occurrunt. certum 30. Sermones triginta duo de Eucharistia... Incip. De sacrosancto Corporis Domini locuturi sacramento. certum 31. Sermo singularis de Corpore Christi. Incip.: Confiteantur Dom. miseric. ejus... vinctos in mendicitate et ferro. In hoc verbo David propheta excitat nos. certum 32. Legenda S. Clarae. Incip. Quasi veterani mundi senecta vergente. 33. Lectiones novem in festo S. Clarae. Incip. Venerabilis Christi sponsae, Deoque dicatae, virginis Clarae. 34. Lectiones novem in translatione S. Clarae. Incip. Admirabilis et venerabilis virgo Clara. verisimile verisimile verisimile 35. Legenda minor S. Francisci. Incip. Apparuit grat. Dei Salvat. nostri... in servo suo Francisco, quem Pater misericordiarum. 36. Novem lectiones de canonizatione et de translatione S. Francisci. Incip. Franciscus igitur servus et amicus Altissimi. certum certum 37. Epistola ad fratrem de imitatione Jesu Christi. Incip. Frater, loquitur B. Augustinus ad Dominum Jesum Christum. certum 38. Epistola ad fratrem Laurentium. Incip. In Christo sibi carissimo... Dignum est et consonum rationi. certum 39. Epistola ad fratres universos. Incip. Universis fratribus praesentes literas inspecturis... Cum ego relatione perceperim. certum 40. Epistola ad fratres custodem et guardianum Pisarum. Incip. In Christo sibi carissimis fratribus... Sororibus monasterii de Pisis. certum 41. Epistola ad abbatem Beatae Mariae Blesensis. Incip. Venerabili et religioso viro... Desiderio multo desideravi. certum 42. Rhythmica et leonina carmina de arbore vitae. Incip. O crux frutex salvificus... Quam flos exornat. certum 43. Contemplatio duodecim fructuum arboris sanctae crucis. Incip. O crux frutex salvificus... Cujus flos aromaticus, certum 44. Meditationes carmine scriptae in septem verba · quae in cruce Christus Dominus protulit. Incip. Jesu sa lutis hostia, salutis sacrificium. certum 45. Leonina carmina de doctrina proficiendi. Incip. Laus, honor, o Christe, tua gloria sit liber iste. certum V. Jamvero ex dissonantibus censorum judiciis de operibus editionis Vaticanae, quod majori et rationum pondere ac testium auctoritate fulcitur, illud certe est patris Benedicti Bonelli; ac nemo cordatus, qui Prodromum ab illo compositum attente perlegerit, negaturus erit, in asserendis vel negandis Seraphico Doctori operibus quibuscumque sub ejus nomine vulgatis, standum esse in omnibus illius sententiae, donec certiora discamus. Sed contra factum, ut hactenus plerique operum scriptores et concionatores, atque ex iis etiam qui opera S. Bonaventurae in vernaculas linguas verterunt, aut illustrarunt, ita secuti fuerint Romanam editionem, ac si omnia quae illa complectitur opera, germana forent. Alii vero, aut Oudini sententiam referunt, aut Venetis editoribus, quorum editionem prae manibus habuissent, fidem adstipulantur: et nonnisi perpauci ad normam Prodromi, opera germana a supposititiis distinguunt et allegant. Nec est cur id miremur, cum ideo Prodromus a pluribus ignoretur, aut adhiberi nequeat, quia paucissima ejus exemplaria supersunt, ac raro illum invenias in bibliothecis Italiae, rarius quoque in Germanicis, ac nullibi pene in Helvetia, in utroque Belgio, in Gallia et in Anglia. Hinc prima ratio novae editionis procurandae, necessitas foret denuo edendi Prodromum, eumque novae operum omnium S. Bonaventurae editioni praemittendi, ut editionis Vaticanae operibus ad Prodromi normam in tres classes, nempe certa, dubia et spuria dispositis, nova editio regula fieret judicandi omnibus qui Seraphici Doctoris operibus uti vellent. Dolendum sane quod novissimus editor Parisiensis operum S. Bonaventurae, ob paucitatem exemplorum quae supersunt Prodromi, hujus primo existentiam ignoraverit, atque ideo juxta Venetam editionem ea coeperit vulgare, hujus praemissa Diatriba historico-chronologico-critica, cui postea, de Prodromi existentia admonitus, objecit quidem ex ipso Prodromo excerpta quaedam, sed non adeo sufficientia, ut per haec Diatribam illam everti lectoribus suaderi possit, cum totus Prodromus passim contra illam atque Oudinianam censuram strenue pugnet, nullaque in eo pars sit, quae directe aut indirecte non ostendat Venetos editores et Oudinum saepe et pluries aberrasse. Altera causa novae editionis moliendae, necessitas est de nou edendi Supplementum ad opera omnia S. Bonaventurae, atque opera in ipso contenta, pro eorum indole in varias tributa classes, illis addendi quae Vaticana complectitur editio, ita ut tam haec quam illa ad unitatem coalescant ordinatam simul et distinctam, unumque corpus apte formatum efficiant (4). Hoc si fecisset novissimus editor Parisiensis, magnum sane sane munus (1) Pater Bonelli loquens de operibus Supplementi a se editis adhibendis pro nova editione omnium operum S. Bonaventurae complenda, ad rem inquit (ibid. tom. 3, pag. vin): " Haec habui undique conquisita, naviter collecta, a librariorum mendis quamplurimis repurgata, ac eo, quo par erat, studio, pro mei ingenioli modulo comparata, in hoc tertio volumine vulganda; quae caeteris in primo et secundo volumine editis superaddita, Supplementum Sixtinae editionis absolvunt, quaeve si aliquando, superis faventibus, nova editio operum Seraphici Doctoris, paretur, uti multis fore in votis intellexi, locum una cum reliquis, quae reapse sunt ejus, obtinere poterunt: tuncque vel ipsa separanda erunt nedum ab apocryphis, verum et ab illis supposititiis, quae ad suos legitimos auctores, potissimum Ordinis Minorum, quemadmodum in Prodromo tradidi, quasi jure postliminii redibunt., praestitisset, ac omnes de republica christiana et literaria maxime meritum nunc proclamarent. At Supplementi primo aeque ac Prodromi, eamdem ob causam, ignorata existentia, serius cum jam plura suae editionis prodierant volumina, Supplementum extare, vel ab alio admonitus, vel ipse per se cognovit, nec tamen edere curavit (4). Ceterum res ab initio infecta, difficulter post plura edita volumina redintegrari poterat, impossibile autem modo post omnia edita opera editionis Venetae, vel si mavis, Vaticanae. Licet vero Prodromum et Supplementum Parisiensis editor eo vulgasset ordine quem exposuimus, adhuc tamen a nova et completiore curanda editione nobis ab- . stinendum non esset, ob alias, quas producturi sumus, rationes. Ceterum Supplementum illud ad opera omnia S. Bonaventurae, adhuc rarius est Prodromo, cum siquidem in nulla ego publica bibliotheca Galliae, Angliae, Belgii et Helvetiae illud invenerim, ac raro occurrat in Italiae bibliothecis, rarius quoque in Germanicis. Causam vero istius defectus inquirenti, invenisse videor. Perlustranti namque bibliothecam Bernardinianam Tridenti, occurrebat mihi programma editionis Prodromi et Supplementi Bonelliani, quo typographus, commodo et delectu amatorum consulere volens, duplicem utriusque operis editionem seu formam se daturum spondebat, in folio videlicet et in quarto, ut quam quisque magis praeferret, eligere posset (2). (1) Editor Parisiensis nedum Prodromum, sed et Supplementum prae manibus habuisse videtur. Tomo enim undecimo editionis a se curatae, pag. 1, germanam S. Bonaventurae Postillam in S. Joannis Evangelium sequenti nota allegavit: "Hanc alteram postillam, anno 1772, a Ministro Generali Ordinis Fratrum Minorum Paschali a Varisio sub Clementis XIV auspiciis Tridenti primum editam, in lucem denuo prodere serius ocius, si Deus det, nostris profecto in votis est. Sed fateri cogimur id fieri a nobis non posse, nisi post absolutam, quae superest, editionis Vaticanae, si mavis, Venetae materiam., Verius dicendum integrum Supplementum, quod et praefatam complectitur Postillam, a Benedicto Bonelli editum fuisse, dicatum vero S. Domino Clementi XIV a Ministro Generali Ordinis Fratrum Minorum Paschali a Varisio. (2) His verbis promissio illa typographi continetur: "Porro quia editiones omnium Divi Bonaventurae operum vel in folio vel in quarto grandiori manarunt, nostra intererit agere, ut tam optantibus hujusmodi Supplementum in folio, quam illud in quarto desiderantibus satisfiat., |