his videbis. 51 Et dicit ei Amen amen dico vobis, videbitis caelum apertum et angelos dei ascendentes et descendentes supra filium hominis.

II.

8

Et die tertio nuptiae factae sunt in Cana Galilaeae, et erat mater Iesu ibi: 2 vocatus est autem ibi et Iesus et discipuli eius ad nuptias. 3 Et deficiente vino dicit mater Iesu ad eum Vinum non habent. + Et dicit ei lesus Quid tibi et mihi est, mulier? nondum venit hora mea. 5 Dicit mater eius ministris Quodcumque dixerit vobis, facite. 6 Erant autem ibi lapideae hydriae sex positae secundum purificationem Iudaeorum, capientes singulae metretas binas vel ternas. 7 Dicit eis Iesus Implete hydrias aqua. Et impleverunt eas usque ad summum. Et dicit eis Iesus Haurite nunc et ferte archetriclino. Et tulerunt. Ut autem gustavit archetriclinus aquam vinum factam, et non sciebat unde esset, ministri autem sciebant qui hauserant aquam, vocat sponsum archetriclinus 10 et dicit ei Omnis homo primum bonum vinum ponit, et cum inebriati fuerint, tunc id quod deterius est: tu servasti bonum vinum usque adhuc. Hoc fecit initium signorum Iesus in Cana Galilaeae, et manifestavit gloriam suam, et crediderunt in eum discipuli eius. 12 (19,7.) Post hoc descendit Capharnaum ipse et mater eius et fratres eius et discipuli eius, et ibi manserunt non multis diebus. 13 (20,1.) Et properabat pascha Iudaeorum, et ascendit Hierosolyma Iesus. 14 (21,1.) Et invenit in templo vendentes boves et oves et columbas et nummularios sedentes, et cum fecisset quasi flagellum de funiculis, omnes eiecit de templo, oves quoque et boves, et nummulariorum effudit aes et mensas subvertit, 16 et his qui columbas vendebant dixit Auferte ista hinc, nolite facere domum patris mei domum negotiationis. 17 (22, 10.) Recordati

15

11

vero sunt discipuli eius quia scriptum est Zelus domus tuae comedit me. 18 (23.4.) Responderunt ergo Iudaei et dixerunt ei Quod signum ostendis nobis, quia haec facis? 19 (24, 10.) Respondit Iesus et dixit eis Solvite templum hoc, et in tribus diebus excitabo illud. 20 Dixerunt ergo Iudaei Quadraginta et sex annis aedificatum est templum hoc, et tu tribus diebus excitabis illud? 21 22 Ille autem dicebat de templo corporis sui. Cum ergo resurrexisset a mortuis, recordati sunt discipuli eius quia cebat, et crediderunt scripturae et sermoni quem dixit Iesus. tem esset Hierosolymis in pascha in die festo, multi crediderunt in nomine eius, videntes signa eius quae faciebat: 24 ipse autem Iesus non credebat semet ipsum eis, eo quod ipse nosset omnes, et quia opus

I, 51 II, 25.

hoc di

23 Cum au

ei non erat ut quis testimonium perhiberet de homine: ipse enim sciebat quid esset in homine.

1

III.

8

5

Erat autem homo ex Pharisaeis, Nicodemus nomine, princeps Iudaeorum: 2 hic venit ad eum nocte et dixit ei Rabbi, scimus quia a deo venisti magister: nemo enim potest haec signa facere quae tu facis, nisi fuerit deus cum eo, 3 Respondit Iesus et dixit ei Amen amen dico tibi, nisi quis natus fuerit denuo, non potest videre regnum dei. *Dicit ad eum Nicodemus Quomodo potest homo nasci cum senex sit? numquid potest in ventrem matris suae iterato introire et nasci? Respondit Iesus Amen amen dico tibi, nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu, non potest introire in regnum dei. 6 Quod natum est ex carne caro est, et quod natum est ex spiritu spiritus est. 7 Non mireris quia dixi tibi Oportet vos nasci denuo. Spiritus ubi vult spirat, et vocem eius audis, sed non scis unde veniat et quo vadat: sic est omnis qui natus est ex spiritu. 9 Respondit Nicodemus et dixit ei Quomodo possunt haec fieri? 10 Respondit Iesus et dixit ei Tu es magister in Israhel et haec ignoras? " Amen amen dico tibi quia quod scimus loquimur et quod vidimus testamur, et testimonium nostrum non accipitis. 12 Si terrena dixi vobis et non creditis, quomodo si dixero vobis caelestia credetis? 13 Et nemo ascendit in caelum nisi qui descendit de caelo, filius hominis qui est in caelo. 14 Et sicut Moses exaltavit serpentem in deserto, ita exaltari oportet filium hominis, 15 ut omnis qui credit in ipso non pereat, sed habeat vitam aeternam. mundum ut filium suum unigenitum daret, ut omnis qui credit in eum non pereat, sed habeat vitam aeternam. Non enim misit deus filium suum in mundum ut iudicet mundum, sed ut salvetur mundus per ipsum: 18 qui credit in eum non iudicatur; qui autem non credit iam iudicatus est, quia non credidit in nomine unigeniti filii dei. 19 Hoc est autem iudicium quia lux venit in mundum, et dilexerunt homines magis tenebras quam lucem: erant enim eorum mala opera. 20 Omnis enim qui male agit odit lucem et non venit ad lucem, ut non arguantur opera eius: 21 qui autem facit veritatem venit ad lucem, ut manifestentur eius opera, quia in deo sunt facta. 22 Post haec venit lesus et discipuli eius in ludaeam terram, et illic morabatur cum eis et baptizabat. 23 (25,3.) Erat autem et Iohannes baptizans in Aenon iuxta Salim, quia aquae multae erant illic, et adveniebant et baptizabantur: (26) nondum enim missus

17

24

16 Sic enim dilexit deus

25 (27, 10.) Facta est ergo quaestio ex disci

27

fuerat in carcerem Iohannes. pulis Iohannis cum Iudaeis de purificatione. 26 Et venerunt ad Iohannen et dixerunt ei Rabbi, qui erat tecum trans Iordanen, cui tu testimonium perhibuisti, ecce hic baptizat, et omnes veniunt ad eum. Respondit Iohannes et dixit Non potest homo accipere quicquam nisi ei fuerit datum de caelo. 28 (28,1.) Ipsi vos mihi testimonium perhibetis quod dixerim Ego non sum Christus, sed quia missus sum ante illum. 29 (29, 10.) Qui habet sponsam sponsus est: amicus autem sponsi, qui stat et audit eum, gaudio gaudet propter vocem sponsi: hoc ergo gaudium meum impletum est. 30 Illum oportet crescere, me autem minui. Qui de sursum venit, supra omnes est. Qui est de terra, de terra est et de terra loquitur: qui de caelo venit, supra omnes est, 32 et quod vidit et audivit, hoc testatur: et testimonium eius nemo accipit. 33 Qui accipit eius testimonium, signavit quia deus verax est. Quem enim misit deus, verba dei loquitur: non enim ad mensuram dat deus spiritum. 35 (30,3.) Pater diligit filium et omnia dedit in manu eius. 36 (31,10.) Qui credit in filium, habet vitam aeternam: qui autem incredulus est, non videbit vitam, sed ira dei manet super eum.

34

31

IV.

2

'Ut ergo cognovit Iesus quia audierunt Pharisaei quia Iesus plures discipulos facit et baptizat magis quam Iohannes, quamquam Iesus non baptizaret sed discipuli eius, 3 (327) reliquit Iudaeam et abiit iterum in Galilaeam. (33.10.) Oportebat autem eum transire per Samariam. 5 Venit ergo in civitatem Samariae quae dicitur Sychar, iuxta praedium quod dedit Iacob Ioseph filio suo. 6 Erat autem ibi fons Iacob. Iesus ergo fatigatus ex itinere sedebat sic super fontem: hora erat quasi sexta. 7 Venit mulier de Samaria haurire aquam: dicit ei lesus Da mihi bibere. 8 Discipuli enim eius abierant in civitatem, ut cibos emerent. 9 Dicit ergo ei mulier illa Samaritana Quomodo tu, Iudaeus cum sis, bibere a me poscis, quae sum mulier Samaritana? non enim coutuntur Iudaei Sama-. ritanis. Respondit Iesus 'et dixit ei Si scires donum dei, et quis est qui dicit tibi Da mihi bibere, tu forsitan petisses ab eo, et dedisset tibi aquam vivam. 11 Dicit ei mulier Domine, neque in quo haurias habes, et puteus altus est: unde ergo habes aquam vivam? 12 Numquid tu maior es patre nostro Iacob, qui dedit nobis puteum et ex eo ipse bibit et filii eius et pecora eius? 13 Respondit lesus et dixit ei Omnis qui bibit ex aqua hac sitiet iterum: qui autem biberit ex aqua quam ego III, 25 IV, 13.

10

es tu.

18

19

14

15

25

dabo ei, non sitiet in aeternum, "sed aqua quam ego dabo ei fiet in eo fons aquae salientis in vitam aeternam. Dicit ad eum mulier Domine, da mihi hanc aquam, ut non sitiam neque veniam huc aurire. 16 Dicit ei lesus Vade voca virum tuum et veni. 17 Respondit mulier et dixit Non habeo virum. Dicit ei lesus Bene dixisti quia non habeo virum: quinque enim viros habuisti, et nunc quem habes non est tuus vir: hoc vere dixisti. Dicit ei mulier Domine, video quia propheta 20 Patres nostri in monte hoc adoraverunt, et vos dicitis quia in Hierosolymis est locus ubi adorare oportet. 21 Dicit ei lesus Mulier, crede mihi quia veniet hora quando neque in monte hoc neque in Hierosolymis adorabitis patrem. 22 Vos adoratis quod nescitis, nos adoramus quod scimus, quia salus ex Iudaeis est: 23 sed venit hora et nunc est, quando veri adoratores adorabunt patrem in spiritu et veritate: nam et pater tales quaerit qui adorent eum. 24 Spiritus est deus, et eos qui adorant eum in spiritu et veritate oportet adorare. Dicit ei mulier Scio quia Messias venit, qui dicitur Christus: cum ergo venerit ille, nobis adnuntiabit omnia. 26 Dicit ei Iesus Ego sum, qui loquor tecum. Et continuo venerunt discipuli eius, et mirabantur quia cum muliere loquebatur; nemo tamen dixit Quid quaeris aut quid loqueris cum ea? 28 Reliquit ergo hydriam suam mulier et abiit in civitatem, et dicit illis hominibus 29 Venite et videte hominem qui dixit mihi omnia quaecumque feci: numquid ipse est Christus? Exierunt de civitate, et veniebant, ad eum. 31 Interea rogabant eum discipuli dicentes Rabbi, manduca. 32 Ille autem dixit eis Ego cibum habeo manducare quem vos non scitis.. 33 Dicebant ergo discipuli ad invicem Numquid aliquis attulit ei manducare? 34 Dicit eis Iesus Meus cibus est ut faciam voluntatem eius qui misit me, ut perficiam opus eius. 35 Nonne vos dicitis quod adhuc quattuor menses sunt et messis venit? Ecce dico vobis, levate oculos vestros et videte regiones, quia albae sunt iam ad messem. 56 Et qui metit mercedem accipit et congregat fructum in vitam aeternam, ut et qui seminat simul gaudeat et qui metit. 37 In hoc enim est verbum verum, quia alius est qui seminat, et alius est qui metit. 38 Ego misi vos metere quod vos non laborastis: alii laboraverunt, et vos in laborem eorum introistis. 39 Ex civitate autem illa multi crediderunt in eum Samaritanorum propter verbum mulieris testimonium perhibentis quia dixit mihi omnia quaecumque feci. Cum venissent ergo ad illum Samaritani, rogaverunt eum ut ibi maneret. Et mansit ibi duos dies, et multo plures crediderunt propter sermonem eius, et mulieri dicebant quia iam non propter tuam loquellam credimus: ipsi enim audivimus et

30

42

41

scimus quia vere hic est salvator mundi. 43 (34.7.) Post duos autem dies exiit inde et abiit in Galilaeam. 44 (35,1.) Ipse enim Iesus testimonium 45 (36, 10.) Cum perhibuit quia propheta in sua patria honorem non habet.

ergo venisset in Galilaeam, exceperunt illum Galilaei, cum omnia vidissent quae fecerat Hierosolymis in die festo: et ipsi enim venerant ad diem festum. 46 Venit ergo iterum in Cana Galilaeae, ubi fecit aquam vinum. (37.3.) Et erat quidam regulus, cuius filius infirmabatur, Capharnaum: 7 hic cum audisset quia Iesus adveniret a ludaea in Galilaeam, abiit ad eum et rogabat eum ut descenderet et sanaret filium eius: incipiebat enim mori. 48 Dixit ergo lesus ad eum Nisi signa et prodigia videritis, non creditis. 49 Dicit ad eum regulus Domine, descende prius quam moriatur filius meus. 50 Dicit ei lesus Vade, filius tuus vivit. Credidit homo sermoni quem dixit ei Iesus, et ibat. Iam autem eo descendente servi occurrerunt ei et nuntiaverunt dicentes quia filius eius viveret. 52 Interrogabat ergo horam ab eis in qua melius habuerit: et dixerunt ei quia heri hora septima reliquit eum febris. 53 Cognovit ergo pater quod illa hora erat in qua dixit ei lesus Filius tuus vivit, et credidit ipse et domus eius tota. 54 Hoc iterum secundum signum fecit Iesus cum venisset a Iudaea in Galilaeam.

51

2

V.

5

1 (38,1) Post haec erat dies festus Iudaeorum, et ascendit Iesus Hierosolymis. Est autem Hierosolymis super probatica piscina quae cognominatur hebraice Bethsaida, quinque porticus habens: 3 in his iacebat multitudo magna languentium, caecorum, claudorum, aridorum, expectantium aquae motum. Angelus autem domini secundum tempus descendebat in piscinam et movebat aquam: qui ergo primus descendisset post motum aquae, sanus fiebat a quocumque languore tenebatur. Erat autem quidam homo ibi triginta octo annos habens in infirmitate sua: 6 hunc cum vidisset Iesus iacentem et cognovisset quia multum iam tempus habet, dicit ei Vis sanus fieri? Respondit ei languidus Domine, hominem non habeo ut cum turbata fuerit aqua mittat me in piscinam: dum venio enim ego, alius ante me descendit. Dicit ei Iesus Surge tolle grabatum tuum et ambula. 9 Et statim sanus factus est homo et sustulit grabattum suum, et ambulabat: erat autem sabbatum in illo die. 10 Dicebant Iudaei illi qui sanatus fuerat Sabbatum est, non licet tibi tol-. lere grabattum tuum. 11 (39, 10.) Respondit eis Qui me fecit sanum, ille mihi dixit Tolle grabattum tuum et ambula. 12 Interrogaverunt ergo eum IV, 43 V, 12.