haec faciebat in sabbato.

22

13 Is

Quis est ille homo qui dixit tibi Tolle grabattum tuum et ambula? autem qui sanus fuerat effectus nesciebat quis esset: Iesus enim declinavit a turba constituta in loco. 14 Postea invenit eum lesus in templo et dixit illi Ecce sanus factus es: iam noli peccare, ne deterius tibi aliquid contingat. 15 Abiit ille homo et nuntiavit Iudaeis quia Iesus esset qui fecit eum sanum. 16 Propterea persequebantur Iudaei Iesum, quia 17 Iesus autem respondit eis Pater meus usque modo operatur, et ego operor. Propterea ergo magis quaerebant eum ludaei interficere, quia non solum solvebat sabbatum, sed et patrem suum dicebat deum, aequalem se faciens deo. Respondit itaque Iesus et dixit eis 19 Amen amen dico vobis, non potest filius a se facere quicquam nisi quod viderit patrem facientem: quaecumque enim ille fecerit, haec et filius similiter facit. 20 Pater enim diligit filium et omnia demonstrat ei quae ipse facit: et maiora his demonstrabit ei opera, ut vos miremini. 21 Sicut enim pater suscitat mortuos et vivificat, sic et filius quos vult vivificat. Neque enim pater iudicat quemquam, sed iudicium omne dedit filio, 23 ut omnes honorificent filium sicut honorificant patrem: (40,1.) qui non honorificat filium, non honorificat patrem qui misit illum. 24 (44,10.) Amen amen dico vobis quia qui verbum meum audit et credit ei qui misit me, habet vitam aeternam, et in iudicium non veniet sed transiet a morte in vitam. 25 Amen amen dico vobis quia venit hora et nunc est, quando mortui audient vocem filii dei, et qui audierint vivent. 26 Sicut enim pater habet vitam in semet ipso, sic dedit et filio vitam habere in semet ipso, et potestatem dedit ei et iudicium facere, quia filius hominis est. 28 Nolite mirari hoc, quia venit hora in qua omnes qui in monumentis sunt audient vocem eius, et procedent qui bona fecerunt in resurrectionem vitae, qui vero mala egerunt in resurrectionem iudicii. 30 Non possum ego a me ipso facere quicquam: sicut audio iudico; et iudicium meum iustum est, (42, 1.) quia non quaero voluntatem meam sed voluntatem eius qui me misit. 31 (13,10.) Si ego testimonium perhibeo de me, testimonium meum non est verum: 32 alius est qui testimonium perhibet de me, et scio quia verum est testimonium quod perhibet de me. 33 Vos misistis ad Iohannem, et testimonium perhibuit veritati: 34 Wego autem non ab homine testimonium accipio, sed haec dico ut vos salvi sitis. Ille erat lucerna ardens et lucens, vos autem voluistis exultare ad horam in luce eius. 36 Ego autem habeo testimonium maius Iohanne: opera enim quae dedit mihi pater ut perficiam ea, ipsa opera quae ego facio testimonium perhibent de me quia pater me misit. 37 Et qui misit me pater, ipse testimonium V, 13

35

29

(44.3.)

40

39

perhibuit de me: neque vocem eius umquam audistis, neque speciem eius vidistis, 38 (45.10.) et verbum eius non habetis in vobis manens: quia quem misit ille, huic vos non creditis. Scrutamini scripturas, quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere, et illae sunt quae testimonium perhibent de me; et non vultis venire ad me ut vitam habeatis. Claritatem ab hominibus non accipio, sed cognovi vos quia dilectionem dei non habetis in vobis. 3 Ego veni in nomine patris mei, et non accipitis me: si alius venerit in nomine suo, illum accipietis. 44 Quomodo potestis vos credere, qui gloriam ab invicem accipitis, et gloriam quae a solo est deo non quaeritis? Nolite putare quia ego accusaturus sim vos apud patrem: est qui accusat vos Moses, in quo vos speratis. 46 Si enim crederetis Mosi, crederetis forsitan et mihi: de me enim ille scripsit. Si autem illius litteris non creditis, quomodo meis verbis credetis?

47

45

9

VI.

7

1 (46,1.) Post haec abiit lesus trans mare Galilaeae quod est Tiberiadis, 2 et sequebatur eum multitudo magna, quia videbat signa quae faciebat super his qui infirmabantur. 3 (7.3.) Subit ergo in monte lesus, et ibi sedebat cum discipulis suis. 4 (48,1.) Erat autem proximuin pascha, dies festus Iudaeorum. 5 (49, 1.) Cum sublevasset ergo oculos Iesus et vidisset quia multitudo maxima venit ad eum, dicit ad Philippum Unde ememus panes ut manducent hi? 6 Hoc autem dicebat temtans eum: ipse enim sciebat quid esset facturus. Respondit ei Philippus Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quid accipiat. Dicit ei unus ex discipulis eius, Andreas frater Simonis Petri Est puer unus hic qui habet quinque panes hordiacios et duos pisces: sed haec quid sunt inter tantos? 10 Dixit ergo Iesus Facite homines discumbere. Erat autem faenum multum in loco. Discubuerunt ergo viri numero quasi quinque milia. Accepit ergo panes Iesus, et cum gratias egisset distribuit discumbentibus, similiter ex piscibus quantum volebant. 12 Ut autem saturati sunt, dixit discipulis suis Colligite quae superaverunt fragmentorum, ne pereant. Collegerunt ergo et impleverunt duodecim cophinos fragmentorum ex quinque panibus hordiaciis, quae superfuerunt his qui manducaverunt. 14 (50, 10.) Illi ergo homines cum vidissent quod fecerat signum, dicebant quia hic est vere propheta qui venturus est in mundum. 15 Iesus ergo cum cognovisset quia venturi essent ut raperent eum et facerent eum regem, (51, fugit iterum in VI, 15.

V, 38

44

13

4.)

sus,

montem ipse solus. 16 Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli eius ad mare, 17 et cum ascendissent navem, venerunt trans mare in Capharnaum. Et tenebrae iam factae erant, et non venerat ad eos le18 mare autem vento magno flante exsurgebat. 19 Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta, vident lesum ambulantem super mare et proximum navi fieri, et timuerunt. 20 Ille autem dicit eis Ego sum, nolite timere. Voluerunt ergo accipere eum in navem, et statim fuit navis ad terram quam ibat. 22 (52, 10.) Altera die turba quae

21

stabat trans mare vidit quia navicula alia

23

non erat ibi nisi una, et quia

24

27

panem de caelo,

non introisset cum discipulis suis Iesus in navem sed soli discipuli eius abissent, aliae vero supervenerunt naves a Tiberiade iuxta locum ubi manducaverant panem gratias agentes domino: cum ergo vidisset turba quia Iesus non esset ibi neque discipuli eius, ascenderunt naviculas et venerunt Capharnaum quaerentes lesum. 25 Et cum invenissent eum trans mare, dixerunt ei Rabbi, quando huc venisti? 26 Respondit eis Iesus et dixit Amen amen dico vobis, quaeritis me non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis. Operamini non cibum qui perit, sed qui permanet in vitam aeternam, quem filius hominis vobis dabit: hunc enim pater signavit deus. 28 Dixerunt ergo ad eum Quid faciemus ut operemur opera dei? 29 Respondit Iesus et dixit eis. Hoc est opus dei ut credatis in eum quem misit ille. 30 (53.4.) Dixerunt ergo ei Quod ergo tu facis signum ut videamus et credamus tibi? quid operaris? 31 (54, 10.) Patres nostri mannam manducaverunt in deserto, sicut scriptum est Panem de caelo dedit eis manducare. 32 Dixit ergo eis lesus Amen amen dico vobis, non Moses dedit vobis sed pater meus dat vobis panem de caelo verum. est qui descendit de caelo et dat vitam mundo. Dixerunt ergo ad eum Domine, semper da nobis panem hunc. 35 (55, 1.) Dixit autem eis Iesus Ego sum panis vitae: qui veniet ad me non esuriet, et qui credit in me non sitiet umquam. 36 Sed dixi vobis quia et vidistis me et non creditis. 37 (56.10.) Omne quod dat mihi pater ad me veniet, et eum qui venit ad me non eiciam foras, 38 (57.1.) quia descendi de caelo non ut faciam voluntatem meam sed voluntatem eius qui misit me. 39 (58, 10.) Haec est autem voluntas eius qui misit me patris, ut omne quod dedit mihi non perdam ex eo, sed resuscitem illum novissimo die. 40 Haec est enim voluntas patris mei qui misit me, ut omnis qui videt filium et credit in eum habeat vitam aeternam, et resuscitabo ego eum in novissimo die. $1 (59,1.) Murmurabant ergo Iudaei de illo, quia dixisset Ego sum panis qui de caelo descendi, 2 et dicebant Nonne hic est lesus filius VI, 16

42

34

33 Panis enim dei

44

45

Ioseph, cuius nos novimus patrem et matrem? quomodo ergo dicit hic quia de caelo descendi? 43 (60, 10.) Respondit ergo Iesus et dixit eis Nolite murmurare in invicem. Nemo potest venire ad me nisi pater qui misit me traxerit eum, et ego resuscitabo eum novissimo die. Est. scriptum in prophetis Et erunt omnes docibiles dei. Omnis qui audivit a patre et didicit venit ad me. 46 (61.3.) Non quia patrem vidit quisquam nisi is qui est a deo, hic vidit patrem. 47 (62.10.) Amen amen dico vobis, qui credit in me habet vitam aeternam. 48 (63, 1.) Ego sum panis vitae. 49 (64, 10.) Patres vestri manducaverunt in deserto manna et mortui sunt: 50 hic est panis de caelo descendens, ut si quis ex ipso manducaverit non moriatur. 51 (65,1.) Ego sum panis vivus qui de caelo descendi: si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum: et panis quem ego dabo caro mea est pro mundi vita. 52 (66,10.) Litigabant ergo Iudaei ad invicem dicentes Quomodo potest hic carnem suam nobis dare ad manducandum? 53 Dixit ergo eis Iesus Amen amen dico vobis, nisi manducaveritis carnem filii hominis et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis: 5 qui manducat meam carnem et bibet meum sanguinem, habet vitam aeternam, et ego resuscitabo eum in novissimo die. 55 (67.1.) Caro enim mea vere est cibus, et sanguis meus vere est potus. 56 (68, 10.) Qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem, in me manet et ego in illo. Sicut misit me vivens pater et ego vivo propter patrem, et qui manducat me et ipse vivet propter me. 58 Hic est panis qui de caelo descendit, non sicut manducaverunt patres vestri manna et mortui sunt: qui manducat hunc panem, vivet in aeternum. 59 Haec dixit in synagoga docens in Capharnaum. 60 Multi ergo audientes ex discipulis eius dixerunt Durus est hic sermo: quis potest eum audire? 61 Sciens autem Iesus apud semet ipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius, dixit eis Hoc vos scandalizat? 62 (69.1.) Si ergo videritis filium hominis ascendentem ubi erat prius? 63 (70,4) Spiritus est qui vivificat, caro non prodest quicquam: (71,10.) verba quae ego locutus sum vobis spiritus et vita sunt. 6 Sed sunt quidam ex vobis qui non credunt. (724) Sciebat enim ab initio Jesus qui essent credentes, et quis traditurus esset eum. 65 (73,10.) Et dicebat Propterea dixi vobis quia nemo potest venire ad me nisi fuerit ei datum a patre meo. 66 Ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro, et iam non cum illo ambulabant. 67 Dixit ergo Iesus ad duodecim Numquid et vos vultis abire? 68 (74.1.) Respondit ergo ei Simon Petrus Domine, ad quem ibimus? verba vitae aeternae habes, et nos credidimus et cognovimus quia tu es Christus filius dei. 70 (75.10.) Respondit eis Iesus Nonne ego vos duodecim

69

57

71

elegi? et ex vobis unus diabolus est. Dicebat autem Iudam Simonis Scariotis: hic enim erat traditurus eum, cum esset unus ex duodecim.

13

VII.

10

5

1 Post haec ambulabat Iesus in Galilaeam: non enim volebat in ludaeam ambulare, quia quaerebant eum Iudaei interficere. 2 Erat autem in proximo dies festus Iudaeorum scenopegia. 3 Dixerunt autem ad eum fratres eius Transi hinc et vade in Iudaeam, ut et discipuli tui videant opera tua quae facis: nemo enim in occulto aliquid facit et quaerit ipse in palam esse: si haec facis, manifesta te ipsum mundo. Neque enim fratres eius credebant in eum. 6 Dicit ergo eis lesus Tempus meum nondum venit, tempus autem vestrum semper est paratum. Non potest mundus odisse vos, me autem odit, quia ego testimonium perhibeo de illo quia opera eius mala sunt. Vos ascendite ad diem festum hunc: ego non ascendo ad diem festum istum, quia meum tempus nondum impletum est. Haec cum dixisset, ipse mansit in Galilaea. ° Ut autem ascenderunt fratres eius, tunc et ipse ascendit ad diem festum, non manifeste sed quasi in occulto. 11 Iudaei ergo quaerebant eum in die festo et dicebant Ubi est ille? 12 Et murmur multus de eo erat in turba. Quidam enim dicebant quia bonus est, alii autem dicebant Non, sed seducit turbas: nemo tamen palam loquebatur de illo propter metum Iudaeorum. 14 Iam autem die festo mediante ascendit Iesus in templum et docebat. 15 Et mirabantur Iudaei dicentes Quomodo bic litteras scit cum non didicerit? Respondit eis Iesus et dixit Mea doctrina non est mea, sed eius qui misit me. 17 Si quis voluerit voluntatem eius facere, cognoscet de doctrina utrum ex deo sit, an ego a me ipso loquar. 18 Qui a semet ipso loquitur, gloriam propriam quaerit: qui autem quaerit gloriam eius qui misit illum, hic verax est, et iniustitia in illo non est. 19 Nonne Moses dedit vobis legem? et nemo ex vobis facit legem. Quid me quaeritis interficere? Respondit turba et dixit Daemonium habes: quis te quaerit interficere? 21 Respondit Iesus et dixit eis Unum opus feci, et omnes miramini. "Propterea Moses dedit vobis circumcisionem, non quia ex Mose est sed ex patribus, et in sabbato circumciditis hominem. Si circumcisionem accipit homo in sabbato ut non solvatur lex Mosi, mihi indignamini quia totum hominem sanum feci in sabbato? 24 Nolite iudicare secundum faciem, sed iustum iudicium iudicate. 25 Dicebant ergo quidam ex Hierosolymis Nonne hic est quem quaerunt interficere? 26 et ecce palam loquitur et nihil ei dicunt: numquid vere

23

16

20