Daid sit

частет

alum.

Nemo adolescentiam tuam contemnat1. Quo enim auctoritatis minus inest in junioribus Ecclesiæ præpositis, eo minus timeri solent; ac licentiæ plus, et audaciæ improbi homines assumunt sibi, qui ad explendam rerum omnium infinitam aviditatem suam opportunitate hac libenter utuntur. Hoc ut evitent, Magnesiis præcipit Ignatius; et presbyterorum, qui in illa ecclesia primores erant, clericorum, ac velut senatores, proponit picuum exemplum, qui y parvouÉvην veшTEρixйv Táživ repudiantes, in episcopi potestate esse maluerunt, eique cesserunt, hoc est potestate, jureque suo uti permiserunt, tametsi ætate illi anteirent. Si νεωτερικὴν τάξιν appellaret Ignatius episcopalem ordinem, et gradum, qui nuperrime introductus esset, et cæteris, qui in presbyterio censebantur, antelatus, cum antea nulla re super illos emineret; non solum absurda, sed etiam pugnans secum, ac discordans Ignatii esset oratio. Nam cum ad honorandum episcopum, eique cultum, et obsequium deferendum incitare Magnesiorum populum studeat, exemplo presbyterorum ; si eosdem ipsos episcopatui adversari, et hunc improbare gradum, ac dignitatem diceret, nonne ridiculus, imo insanus haberetur? Atqui Salmasii hoc habet interpretatio, uti novitium illud institutum episcopalis ordinis supra presbyteros efferendi non admisisse presbyteros eosdem asserat, quorum ad illud suadendum exemplum accommodavit.

Quid obtusius, ac stupidius critico isto Professore fieri potest? Cujus etiam manifesta istic inscitia tenetur, dum Ignatii verba miserandum in modum distorquet. Sic enim disputat: « Manifestum est, inquit, ex istis, quid velit, et quid captet. Primum plebi ipsi commendat suum novum episcopum, et petit, ut non nimis familiariter cum eo agant, quod videatur junior, sed ut cum eo reverenter se gerant. Deinde ad presbyteros convertitur; quibus quia durum erat, hominem se natu minorem sibi superpositum videre, eos alia arte aggreditur. Petit ab his, ut sine præjudicio ad probandæ, et recipiendæ novellæ hujus institutionis, qua unus episcopus, et quidem junior, omnibus presbyteris, id est senioribus, qui præerant Ecclesiæ, præponebatur, sed tanquam in Deo prudentes viri honorem ei deferrent, et concederent. » Hæc Salmasius.

V. Verum quid contra mentem Ignatii dici

11 Tim. iv, 12.

Vera illius ratio

manifestius potest, quam petere ipsum a presbyteris, et eos hortari, ut honorem tri- constituitur buant episcopo suo; cum eo nomine laudet illos, quod ita faciant, et in eo plebi proponat imitandos? Ubi est vel minima vox, quæ postulationis a presbyteris, et cohortationis ad illud officium præstan lum aliquam præ se speciem ferat? « Decet (inquit ad plebem) vos episcopum venerari, sicut agnovi sanctos presbyteros facere. » Si hoc sponte sua, et voluntate faciebant, quid opus erat arte illos aggredi ut ita vellent agere? Nuga meræ istæ sunt. Omnino presbyteros repudiasse, nec admisisse illud asserit, quodcumque tandem νεωτερικὴν τάξιν appellat. Non igitur episcopalem ordinem, et ejus prærogativam duabus istis vocibus significat, sed aliud, quod Trapezita nescivit, et quidem contrarium ei, quod ineptissime commentus

est.

Νεωτερική τάξις ηοvitia et recens est ordinatio, et institutio, quæ commoveri, et jactari tum coeperat, nonnullis per ambitionem, et cupiditatem introducere molientibus; nimirum ut episcopatus non libera electione ab iis, quorum intererat, mandaretur; sed ex ætatis, vel temporis antecessione, quo in clerum erant assumpti, ut non dignissimus quisque, sed antiquissimus caperetur. De eo tumultuabantur aliqui, et ut fieret, certabant in ecclesia Magnesiorum. Nam hactenus ex Apostolica ordinatione non antiquiores quique, sed aptiores, et digniores per ecclesias instituebantur episcopi, quod in Timotheo fecit Apostolus. Hunc enim ætate juniorem veteranis prætulit; et ideo monet, ut ita se gerat in administranda Ecclesia, ut ne adolescentiam ipsius contemnant, et ejus electione offendantur alii. Tum ut idem in eligendis præpositis ecclesiarum institutum teneant, tam illis, quam Tito præcipit. Nam utrique, quales eligere oporteat episcopos, præscribit, hoc est quibus ornatos virtutibus; nec, ut antiquiores succedant citra electionem, jubet, ut falso Leidensis Professor existimat.

VI. Exstitere nihilominus interdum in Ecclesia nonnullorum querelæ, juniores anteponi sibi haud æquo animo ferentium, et ut antiquitatis ratio præcipue duceretur, per ambitum, ac factionem pugnantium. Cujusmodi fuisse contentionem illam crediderim, quæ ab Clemente primo Romano Pontifice celebrem illam epistolam ad Corin

Juniorem statum,

thios expressit, etsi non tam de episcopatu ipso, quam de presbyteratu nata videtur, in quam adscribi, ac junioribus anteferri studebant aliqui, quod ex ordine isto ad episcopatum promoveri solebant. Itaque fieri potuit, ut in illa Ecclesia unus et alter Evo пpós, δύο πρόσωπα, propter quos seditionem esse coortam refert præteritos se esse dolentes, ac sibi prælatos aliquos, qui in clerum posterius adscripti fuerant, turbas istas concitarint. Hæc erit VEWTEρizǹ Tάkis, nupera, et recens institutio ab Apostolico præscripto, et ordinatione deflectens, quam nonnulli introducere studebant, et efficere, ut ex transacti in clero temporis prærogativa potius, quam ex merito, et liberal electione, succederent episcopi. Hæc nostra conjectura multo est verisimilior, quam ista Professoris Leidensis, a qua Ignatianorum verborum sententia dissidet.

VII. Jam in altero ejusdem Ignatii explicando loco par est, imo ludicra magis, et inscita conjecturæ vanitas. Scribit eximius Martyr, « Jesum Christum Dei esse Filium, ejusque Verbum: non tamen ejusmodi, ut ex silentio vel post silentium prodierit. » Hic Trapezita divinat, Ignatium ad Valentini Æonas et Sigen unam ex illis alludere. Quis hoc illum docuit? qua ratione; quo argumento cogere nos potest ut illi assentiamur? Ego vero falsam dico, et inanem istam esse conjecturam; nihil ad illum locum aio pertinere Valentinianam tyy, ac longe diversum esse sensum verborum illorum, atque haud paulo commodiorem et faciliorem. Verbum hujusmodi, sive sermonem (ita enim Latini veteres quidam λóyov interpretati sunt) Ignatius asserit esse Jesum Christum Dei Filium, non qualis est creatus, et humanus sermo, qui in tempore incipit, ac desinit, hoc est post silentium oritur, et in silentium desinit; non enim est æternus. Hoc unum, nec aliud quidquam voluit Ignatius. Audiamus Augustinum ad eum sensum nobis ita præeuntem '. « Quænam est, inquit, illa generatio, qua in principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum? Vel quod est hoc Verbum, quod dicturus antea non silebat; quod dicto non siluit, qui dicebat? quod est Verbum sine tempore, per quod facta sunt tempora! Verbum, quod labia nullius aperuit cœptum, clausitve finitum. » Quocirca vanis

a IGNAT. ad Smyr. Μετὰ δὲ τὴν ἀνάστασιν συνέ

1 Aug, serm. de nat. Don.

sima est divinatio Salmasii de Ignatii ætate ex illo loco perperam argumentantis.

VIII. Blondellus in præfatione Apologetici libri sui perinde, ut Leidensis Professor, supposititias omnes Ignatii epistolas esse defendit; ac plurima, sed levia, et minuta contra illas objicit, quorum præcipua cursim diluenda sint. Reprehendit hoc imprimis, quod in epistola ad Smyrnenses ¿vástav appellat σαρκικὴν, καὶ πνευματικὴν id est resurrectionem carnalem, et spiritalem: sæpiuscule vocibus istis abutitur. Verum quid utroque illo vocabulo significet, initio ejusdem epistolæ demonstrat, ubi Christum ait, « post resurrectionem cum Apostolis comedisse, ac bibisse, tanquam carnalem, quamvis spiritaliter Patri copulatus esset". »Resurgere carnaliter est cum vera carne resurgere; spiritaliter resurgere est cum vera carne spiritali, et in divinam qualitatem salva ejus integri

tate mutata.

car

spiri

Sie in fine epistolae illius ἀγάπην σαρκικὴν, Char καὶ πνευματικὴν cuidam imprecatur, hoc est ut ε quæ ad corpus curandum usui sunt, et quæ ad animum, ex illo affectu largiatur.

Item illud ei displicet, quod in epistola ad Ephesios glorietur vincula se circumferre, tanquam spiritales margaritas. Et « quid proprie spirituale est, inquit, in vinculis Christi martyris corpori ab infidelibus injectis? aut quæ in vinculis illis resurgendi spes esse potuit?» Mirum ab illo istud objici, qui sciat Apostolum Paulum tantopere gestire, gloriarique de vinculis, quibus propter Christi nomen, et gloriam constrictus tenebatur, ut eorum et meminerit ipse sæpius, et vinctum se in Domino libenter appellet, ac meminisse alios eorumdem cupiat tum qui Patres omnes, præque cæteris Chrysostomum intelligat tantis, ac tam magnificis præconiis ista celebrasse vincula, et imperatorum ornamentis ac triumphis gloriosiora duxisse.

Frustra quoque illud vellicat, quod episcopum in ea, quæ est ad Smyrnenses, tanquam Deum coli præcipit. Nam et honor, et obsequium, quod præpositis, ac pastoribus defertur, quemadmodum ex adverso injuria, et contumacia, qua illis resistitur, ad Deum pertinet, ut pluribus in locis Scriptura testatur.

Illud vero, quod partum Virginis ignorasse

φαγεν αὐτοῖς, καὶ συνέπιεν ὡς σαρκικὸς, καίπερ πνευματικῶς ἡνωμένος τῷ πατρί.

Objicit et illa duo, quæ paulo ante discussimus, de vaτEρix táε et ot, in quibus νεωτερικῇ τάξει σιγῇ, Leidensem professorem pessimum præsultorem est secutus. Reliqua, quæ affert, non sunt tanti, ut in his immorari necesse sit.

IX. Nunc ut fructum colligamus disputationis hujus, ac defensionis epistolarum Ignatii, memorabile est illud, quod tam sæpe, tam diserte, tantaque contentione verborum, ac sententiarum, episcopalis ordinis dignitatem, et excellentiam, quæ supra cæteros eminet, commendat, et inculcat, ut minime dubium faciat, quin episcopus ab reliquis ordinibus ex Apostolica, imo divina per Apostolos tradita institutione, distinctus, iisque superior exstiterit. Cui quidem cæteros obsequentes, ac morigeros esse vult ; et eum in oculis ferre, nec injussu ipsius in Ecclesia moliri aliquid, ac suscipere. Verba ipsa, quibus illa declarat ac prædicat, supervacaneum est exscribere, cum tam crebra ista sint, et in promptu habeantur ab omnibus, ut hujus unius gratia, quod et figmento suo vehementer obessel, et nostram, ac catholicam de episcopatu sententiam comprobaret, adversarii utriusque tam acrem, ac validam, sed injustam et inanem in epistolas illas impressionem fecerint*.

EPILOGUS.

Hac clausula disputatio nostra terminabitur, quam de Hierarchicis ordinibus duobus contra Leidensem professorem iterato suscepi. In qua equidem enucleanda controversia non inutilem, neque supervacaneam operam a me esse collocatam arbitror, sed.

Vide infra, post Epilogum, appendicem de Authentia

plane necessariam. Quod eos facile mihi assensuros esse confido, qui de præposteræ illius, quam impugnavimus, opinionis scelere ac pernicie cogitarint. Est enim ejusmodi, ut, ea recepta, Christi leges, et instituta violentur, ac tota funditus labefactetur, et intercidat Ecclesia, quæ sine episcopatu, et ordinum, ac functionum discrimine non potest ita, ut est a Christo condita et ordinata, consistere. Huc etiam adjungi debet, quod in priorum ejusdem argumenti librorum trium initio sum præfatus, ubi funestas, et exitiosas clades, ac calamitates exposui, quas ex hac Leidensis Professoris hæresi partim accidisse videbam, partim, nisi intercessum esset eventuras prospexeram; maxime autem in Anglia, in quam pestilentiæ tum illius vis incumbere cœperat. Atque hic ibidem postremo rerum est consecutus exitus, ut illa mea non tam conjectura suspicantis, quam certo prævidentis videatur esse prædictio. Quanquam non mihi hanc assumo potius quam Jacobo Regi tribuo, illius parenti Caroli primi, cujus miserabilem necem luctuosæ illius tragoedia postremus actus exhibuit.

Hujus ergo Jacobi regis postquam verba retuli, ex eo libro, quem fastλxòv pov inscripsit filioque nuncupavit; quibus verbis Puritanorum opinionis illius patronorum turbulenta ingenia, et consilia in regum, regnorumque pestem, et internecionem intenta descripsit, statim ista subjeci; « Cujus principis veram fuisse prædictionem, qui deinde consecutus est, rerum exitus comprobavit ; illa, inquam, illa, quam in conspectu adhuc habemus, florentissimi quondam regni calamitas, intestini illi, ac domestici tumultus, provinciarum, ac civitatum ab rege defectio, cædes inter se, proscriptionesque civium. Quæ ne ad internecionem partium, et miserrimum occasum imperii illius pertineant, porro illis est metuendum. »

Ergo id, quod metuendum tum erat, reipsa factum auctoribus iisdem, et architectis Puritanis, tandem illud regnum suis usurpavit oculis, finitimæ, ac longinquæ terrarum regiones, et nationes non sine horrore, ac tam diri facinoris execratione didicerunt. Hic nimirum sacrilegæ illius doctrinæ fructus exstitit, hunc exitum, et hoc opere pretium

fanatici Puritanorum libri illi pepererunt; qui, excusso primum a populorum cervicibus ecclesiasticorum Principum, quod Christus imposuerat, jugo, alterum subinde civilis, regiique dominatus ab eodem injectum auctore depulerunt.

Hæc tua, Salmasi, tuorumque gregalium secta, et opinio miserum principem, et fortuna meliore dignum, nec parenti satis credulum tot inauditis ærumnis, et calamitatibus implicavit. A te, inquam, tuique similibus impiorum in episcopos librorum scriptoribus quantum quidem id proposito, ac voluntate tua fuit; (nam neque genium, neque nervos habent scripta tua nec momenti plurimum in causam conferunt) ab iis ergo seditionum flabellis ventilatus ille popularis exarsit furor, qui carnificis armavit manum, et nefarium, ac sceleratum ferrum innocentis in Regis colla distrinxit.

Et nunc belle sibi defunctus grammaticæ Professor iste videtur, quod mortui, ac suis, suorumque virulentis dogmatibus præcipitati in exitium principis defensionem edidit Latina lucubratione, qua nihil inficetius, nihil, quod ad cultum, ornatumque verborum, ac sententiarum attinet, insulsius, ut ejus sunt cætera, potest fieri. Credo equidem, præclare

parricidas illos regis sui interfectores, et carnifices ultus est. Sed et Carolo secundo successori ejus, ac filio magnum solatium attulit, dum qua manu exitiales illius Patri tot libros scripserat, ea miserum, et scabiosum exaravit, atque obtulit istum, ut illius indignæ, cui causam dederat, neci, hoc Taplo, nec tamen fasiλix dópy, ac ne lixa pita quidem, aut calonis funere digno libri opprobrio parentaret.

Cujus libri, præterquam quod argumenti dissimilis est, eadem est, atque alterius indoles, cui de Primatu Romani Pontificis titulum fecit, eique Apparatum præfixit, cujus nonnulla hoc in opere nostro capita confutavimus. De quo libro memini colloquentem mecum illustris. Principem Henricum Condæum, virum apprime pium et catholicum, ac cæterarum, dum viveret, tanto dignarum fastigio virtutum laude florentem, ita mihi dixisse: « Dignum sibi videri illius auctorem qui hanc noxam capitali supplicio lueret. » At ego nihil ejusmodi, quale meruisse judicavit ipsum mitissimus alioqui Princeps, illius imprecor capiti. Vivat sane, ac mutato, si potest, animo, et ad frugem correcto, aliis moribus, et factis impendentem cervicibus suis iram divini numinis conetur avertere.

Regali

Inter prisca Christianæ antiquitatis monumenta, quibus catholica traditio nititur et illustratur, nullum forte Ignatianis epistolis præstantius invenitur, nullumque, quod pari æstu, perseverantique conatu e manibus. nostris eripere hæretica perfidia tentaverit. Fervet in his epistolis amor Crucifixi, quo æstuabat cor sanctissimi præsulis et martyris, cui merito nomen Ignatii, id est ferventis et urentis, obtigit. Luculentis etiam testimoniis stabilitur ecclesiastica hierarchia, dignitas episcopalis, cui omnes morem gerere jubentur, post hanc, inferiorique gradu, presbyteri et diaconi non spernenda auctoritas, sacrumque commendatur officium, horror hæreseon et schismatum; divina sacramentorum Baptismi, Matrimonii, et præsertim Eucharistiæ institutio, multaque alia insperguntur catholicæ fidei dogmata, heterodoxis ingrata et molesta, Catholicisque omnibus summo in pretio habenda et amplectenda. Acer, præsertim post Petavii ævum, exarsit controversia de authentia epistolarum Ignatii, quæ et usque ad nostra perdurat tempora. Pari æstu utrimque certatum, ita ut quam pretiosus sit ille thesaurus, tam longa certamina, totiesque renovata satis superque manifestent.

Septem sunt Ignatii genuinæ epistolæ, scilicet ad Ephesios, ad Magnesios, ad Trallenses, ad Romanos, ad Philadelphenses, ad Smyrnenses, et ultima ad Polycarpum. Antiquis auctoribus haud ignotæ, ut infra patebit, deinde pluribus sæculis obrutæ ignotæ que jacuerunt; magno sane, Christianæ reipublicæ detrimento. E tenebris denuo in lucem prodiere, sed sub duplici formula: una prolixior et interpolata, alia brevior et sincerior. Septem genuinæ epistolæ, in Latinam linguam versæ, desinente sæculo decimoquinto sunt inventæ, typisque mandatæ anno 1498. Nonnullis post annis earumdem textus Græcus inventus est in manuscripto codice bibliothecæ Augustæ Vindeliciorum, typisque mandatus cura ac studio Valentini Hartung. anno 1557. Hac longiori formula usus est Petavius in primis Theologicorum

dogmatum voluminibus, in posterioribus vero, secundam adhibuit formulam breviorem, quæ recens lucem aspexerat. Formula epistolarum Ignatii de qua hactenus, ab omnibus eruditis nunc exploditur, nequicquam reclamante, et in contrarium obnitente professore Meier, universitatis Giessen, qui anno 1836 hujus formulæ, scriptis dissertationibus patrocinium sumpsit, nullumque alium ad suam attrahere sententiam potuit.

Elapsis annis fere centum, inventus est in manuscripto codice bibliothecæ Medicææ, in urbe Florentia, textus Græcus brevior, nec interpolatus sex epistolarum Iguatii; deerat epistola ad Romanos. Sex hasce epistolas Græce et Latine typis mandavit Vossius Amstelodami, anno 1646. Textus Græcus et genuinus epistolæ ad Romanos inventus est in manuscripto codice bibliothecæ regiæ : hunc D. Ruinart, monachus Benedictinus e congregatione S. Mauri, inseruit in suis Actis sinceris martyrum, Parisiis, anno 1689. Omnes Ignatii epistolæ, utriusque formulæ, tum pleræquæ aliæ, quæ tanquam spuriæ ab omnibus rejiciuntur, insertæ leguntur in cursu Patrologiæ completo, qui Parisiis prodiit anno 1857, accurante Migne presbytero.

Prædictas omnes epistolas, pro supposititiis habendas certatim obtinere conati sunt Basnagius, Casimirus Oudin et Dallæus, contra quos fortiter, et feliciore successu, utpote pro veritate certantes, decertarunt multi е nostris, vel etiam ex adversariorum castris, inter quos enimet Pearsonius, Vindiciæ Ignatianæ, cui adjungendi veniunt P. Nourry. Dissert. proleg. Remigius Ceillier, Historia gen. auct. sacr. Thomas Maria Mamachius, Orig. et antiq. Christ., et Lamperus, Hist. theol. crit. Hique confertis studiis id effecerunt, ut ineunte hoc sæculo, septem Ignatianæ epistolæ de quibus lis erat, generatim pro veris et authenticis haberentur.

Bellum recens instauravit doctor Baurus Tubingiæ universitatis protestantium, pluribusque dissertationibus probandum suscepit omnes Ignatii epistolas, nulla excepta, rejiciendas; habendasque tanquam opus falsa