subjungit et dicit, quia,, speraverunt 1) in eum.“ Sperantes ergo in se eripiet et de tribulatione et de 2) necessitate. Quomodo autem sperare debeat, 3) volo tibi de scripturis sanctis ostendere. Sicut ,, nemo 4) potest duobus dominis servire," ita nemo potest in duobus dominis sperare. Nemo potest in incerto divitiarum sperare, et in Domino. Nemo potest sperare in principibus, et in Deo. Nemo potest sperare in viribus equi, et in eo. Nemo potest sperare in saeculo, et in Deo. Nisi enim in solo Deo speraveris, et videat Deus spem tuam in 5) saeculum aeternum esse conversam, et quia aliam nullam omnino spem geris nisi in ipso, qui vivificat mortuos, et vocat, quae non sunt, tanquam quae sunt, non poteris eripi a peccatoribus. Solus est enim ipse, qui salvos facit sperantes in se, per Christum Dominum nostrum : cui est gloria, et potestas in saecula saeculorum. Amen! 1) Psalm. XXXVII, 40. (XXXVI.) 2) Deest,, de" in edd. M. 3) Edd. Merlini: debeas. 4) Cfr. Matth. VI, 24. 5) Edd. Merlini: ad. Ψαλμὸς τριακοστὸς ἕβδομος. Κύριε, 1) μὴ τῷ θυμῷ σου ἐλέγξης με, μηδὲ τῇ ὀργῇ σου παιδεύσῃς με, κ. τ. ε. Ὁ ἐλέγχῳ τῷ διὰ λόγου μὴ εἴκων, θυμῷ θεοῦ ἐλεγχθήσεται· καὶ μὴ ὑπὸ ζυγὸν παιδεύοντος ἐν θεῷ διδασκάλου γινόμενος, ὀργῇ Θεοῦ παιδευθήσεται· παιδεία δὲ ἐλέγχου ἐπιπονώτερος. „ Ωσεί 3) φορτίον βαρὺ ἐβαρύνθησαν ἐπ' ἐμέ, κ. τ. ε. Δεῦτε4) πάντες, φησὶν ὁ Χριστὸς, οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι· κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. Εταλαιπώρησα 5) καὶ κατεκάμφθην ἕως τέλους, ὅλην τὴν ἡμέραν σκυθρωπάζων ἐπορευόμην," κ. τ. ε. Λεκτέον *) τοῦτο πρὸς τοὺς γελώντας πολλὰ, καὶ τερπο μένους ἐπὶ γελοίοις. ") Οι φίλοι μου καὶ οἱ πλησίον μου ἐξ ἐναντίας μου ἤγγισαν καὶ ἔστησαν, καὶ οἱ ἔγγιστά μου μακρόθεν ἔστησαν," κ. τ. ε. Τάχα ") δυνάμεις τινὰς λέγει ἁγίας, ὑποχωρούσας ἐν καιρῷ πειρασμοῦ πρὸς δοκιμὴν τοῦ πειραζομένου, ἢ πρὸς κόλασιν. Καὶ 1) οἱ ζητοῦντες τὰ κακά μοι ἐλάλησαν μα ταιότητας, καὶ δολιότητας ὅλην τὴν ἡμέραν ἐμελέτησαν, κ. τ. ε. Ἐδόκει 11) δέ μοι ματαιότης καὶ ἡ τῶν ἀποδεικτικῶν εἶναι δοκούντων λόγων βία σοφιστικὴ φαινομένη, δι' ἧς ἑλεῖν με προσεδόκουν οἱ τὴν ἐμὴν ζητοῦντες 1) Psalm. XXXVIII, 1. (XXXVII.) Cfr. Matth. XI, 28. *) Psalm. XXXVΙΙΙ, 11. (XXXVII.) ψυχήν. Δολιότητα δι ̓ ὅλου μελετῶντες τοῦ βίου ἐλάλουν, φησὶ, πρὸς μὲ, ἐπιβουλήν μοι σκευάζοντες. Τῶν γὰρ ἀγγέλων λειπόντων, σφοδρότερον οἱ δαίμονες ἐπετίθεντο. „Ἐγὼ ') δὲ ὡσεὶ κωφὸς οὐκ ἤκουον, καὶ ὡσεὶ ἄλαλος οὐκ ἀνοίγων τὸ στόμα αὐτοῦ," κ. τ. ε. Ἐδέχετο 2) μὲν τοὺς λογισμοὺς τοῦ πειράζοντος, οὐκ ἤκουε δὲ αὐτῶν, μὴ ἐνεργῶν κατ' αὐτούς. Κωφότης δέ ἐστιν ἡ ἀπάθεια, δι ̓ ἣν οὐκ ἤκουεν αὐτῶν. Ὅτι 3) εἶπον· μήποτε ἐπιχαρῶσί μοι οἱ ἐχθροί μου," κ. τ. ε. Ἐπὶ 4) μὲν τοῖς μετανοοῦσιν οἱ ἄγγελοι χαίρουσιν, ἐπὶ δὲ τοῖς σαλευομένοις οἱ δαίμονες. „Οἱ5) δὲ ἐχθροί μου ζῶσι," κ. τ. ε. Οὐ) ταύτην τὴν ζωὴν τὴν εἰποῦσαν·„ἐγώ εἰμι ἡ ζωή. „Οἱ7) ἀνταποδιδόντες κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν, ἐνδιέβαλόν με, κ. τ. ε. ̓Ανταπεδίδοσαν 8) κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν, οὐ τῶν εἰς ἐκείνους γενομένων, ἀλλὰ τῶν ἁπλῶς γινομένων διὰ τὸν κύριον. ,,Μὴ ) ἐγκαταλίπης με κύριε ὁ Θεός μου, μὴ ἀπο στῆς ἀπ ̓ ἐμοῦ, κ. τ. ε. Καλόν10) προοίμιον προςευχῆς τό,, μὴ τι) ἐγκαταλίπης με κύριε ο θεός μου, μὴ ἀποστῇς ἀπ ̓ ἐμοῦ. Πρόσεχε εἰς τὴν βοήθειάν μου, κύριε τῆς σωτηρίας μου· ἔχει γὰρ ἐν ἑαυτῷ καὶ τὴν ἁγίαν τριάδα. Origenis explanatio super Psalmum XXXVII., qui dicitur:,,Domine, 1) ne in furore tuo“ et cetera. 1. Creator humanorum corporum Deus sciebat, quod talis esset fragilitas humani corporis, quae languores diversos posset recipere, et vulneribus aliisque debilitatibus esset obnoxia: et ideo venturis passionibus providens, etiam medicamenta procreavit ex terra, et medicinae tradidit disciplinam, ut, si accideret aegritudo corpori, non deesset medela. Quo nobis tendit ista praefatio? Ad animam sine dubio revocatur: quoniam et ipsam cum creator omnium condidisset, sciebat, quod fatura esset vitiorum capax, et ob hoc subdita atque obonerata peccatis. Et ideo sicut corpori medicamenta praeparavit ex herbis arte disciplinaque compositis, ita etiam animae medicamenta praeparavit in his sermonibus, quos per divinas scripturas seminavit atque dispersit: ut hi, qui aliqua aegritudine fuerint oppressi, statim ut vim morbi senserint, atque alicujus vulneris stimulum doloremque perspexerint, id est, cum viderint animam aliquid praeter naturam gerentem, requirant aptam et convenientem sibi rationabilem disciplinam, quae iis ex praeceptis Dei possit mederi: nam tradidit et medicinae artis industriam, cujus archiatros est Salvator dicens de se, quia,,non 2) opus habent, qui sani sunt, medico, sed qui male habent." Et ille quidem erat archiatros, qui posset curare omnem languorem et omnem infirmitatem: discipuli vero ejus Petrus vel Paulus, sed et prophetae medici sunt, et hi 1) Psalm. XXXVIII, 1. (XXXVII.) omnes, qui post Apostolos in ecclesia positi sunt, quibusque curandorum vulnerum disciplina commissa est, quos voluit Deus in ecclesia sua esse medicos animarum, quia non vult Deus noster mortem peccatoris, sed poenitentiam et orationem ejus exspectat. Deinde 1) et iste psalmus, qui nunc lectus est, nobis ostendit, ut si forte aliquando praevenimur in delictis, qualiter nos et cum quo affectu orare oporteat, et medico supplicare pro doloribus vel infirmitatibus nostris. Si quando ergo praeoccupaverit nos inimicus, et ignitis jaculis suis vulneraverit animam nostram, primo hoc nos docet hic psalmus, quod convenit post peccatum confiteri peccatum, et in memoriam recordari delictum, ut per recordationem culpae stimulatum cor et concitatum pro delicto suo, interim refrenet ac revocet, ne quid tale ultra committat: et propterea puto superscriptum esse ipsum psalmum : Psalmus 2) David in recordationem." Quid sit autem: „,in recordationem:" per totum ipsius psalmi corpus enarrat. Videamus ergo nos omnes peccatores, si in aliquo delicto fuerimus inventi, vel quid dicere, vel quid facere debeamus, ut, cum haec in scriptura sacra didicerimus, etiam medelam vulneris nostri consequi mereamur. Bonum quidem erat semper corpus, ut ita dixerim, animae nostrae in sanitate durare, 3) et armis Dei circumdatum ab omnibus telis ignitis diaboli maligni invulnerabile permanere, nullius languoris, nullius aegritudinis quicquam experiri, nihilque interiorem nostrum hominem vitii morbique suscipere. Quod si per negligentiam sui, atque animi desidiam incurrerit in peccatum, quid ipsum consequatur, agnoscat. Argui vel corripi est doloris poena, cruciatus et ita gravis est, ut etiam hi, qui fideles et religiosi videntur, si forte ') Edd. Merlini: Denique et iste etc. 2) Psalm. XXXVIII. (XXXVII.) |
