Iun. 24 ris suffultus, perveniens octavo sui metropolitanatus anno, 1160 iam grandevus et plenus dierum, gloriosus et decorus in conspectu Domini, Maguntinam ecclesiam cui preerat ab impiis suorum civium eripere volens faucibus, ultimam sui sacerdotii stolam lavans in sanguine agni, a perfida plebe occisus; infulam perpetuam a domino Iesu Christo, pro cuius honore proprium sanguinem fudit, anno dominice incarnationis millesimo centesimo sexagesimo 8 Kalend. Iulii feliciter et fideliter est assecutus. a Nunc autem profana et pestilens multitudo Maguntina, ut copiosius iram Dei et omnium sanctorum et cunctorum bonorum hominum superb se provocaret, de ipsa ecclesia, ubi eum impie et inhumane interemerant, mortuum et enecatum per pedes, tamquam canem, in foveam quandam platearum traxerunt. Et subsannantes ei, iurantesque per impietatis nequitiam: quod ille mortificator, senex pessimus, nunquam emori posset, immo quendam capellanum suum sibi similem, non ipsum, iugulassent"; iterum irruerunt in ipsum. Intima cordis, ventrisque totius gelida penetralia ipsius per gladii sevientis animadversionem rimati, circumquaque concisum, eum denuo, quantum in ipsis, occisum occiderunt. Et exinde nudum et inhumatum, miserabili funere volucrum latrantiumque rostris trahendum, in cavearum agrorumque horrenda inoptataque' solitudine solum et inexequiatum" dimittentes; per triduum sepulturam in esta- Iun. 24-26 tis ipso flagranti fervore sibi negaverunt. Sed sine publicis exequiis Christus martirem suum non dimisit. Nam in ipso imminentis noctis silentio, quod suum post obitum peremptorie succedebat diei', circumstabant eum pauperum viduarum pupillorum orphanorumque multitudo innumera, quos semper victu vestituque alebat; ymnidicis choris a. 8 om. 1, 2. agladiassent 1, 2. b. om. 2. e. miserabile 1. g. inexequitatum 1, inexequiatum 2. perempte 1, perempti 2. c. interimerat 1. d. iugulassent scripsi pro f. inoptataque scripsi pro ineptaque 1, 2. h. pudicis 1. i. peremptorie scripsi pro 1. i. e. ea nocte, quae inter diem 24 et 25 m. Iunii intercessit. JAFFE, Bibliotheca III. 43 1160 Iun. 24-26 omnes concrepantes in unum, flentes, simulque domino Deo ostendentes tunicas et vestes et diutinis alimoniis, quibus eos* episcopus sanctus explerat, referta precordia. Et baiulantes preciosissimum funus de solitudine cavearum viarumque bivio", coram Deo in sancta sanctorum intulerunt; per totum illud triduum et deinceps in laudibus psalmis et supplicationibus sibi excubantes, et elemosinarum misericordiarumque suarum depositum, quod a viro sancto continuum susceperant, domino Deo cum lacrimis et magnis singultibus consignantes. с Verum nec infra illud spatium abhominabilis Maguntina furia requiescit. Sed ingredientes, ubi sanctum est feretrum, reverentissimum corpus denudant, exspoliant, pedibus conculcant, ora ipsius premortui lapidibus contundunt, et dentes exangues', quibus reverentiam addebat ipsa maturitas, ex ipso quod fregerant ore decutiunt; exprobrantes ei ac dicentes: Vis tu filium meum obsidere? Vis tu bona mea recipere? Et minabantur eis, qui circumstabant, pauperibus viduis orphanis et Scottis. At ipsi e contra, tanti viri necem vehementissime improperantes, adiciebant: quia pro ipso ad mortem usque pati supplicia non vererentur; quoniam eorum pater et mater et post Deum unicum fuisset refugium. Maguntini interea, pauperum improperia et totius mundi maledictum non valentes ferre, consilium fecerunt, ut cadaver sanctissimi viri (immitteretur") in amnem et caractere excommunicationis infamatum, impositum tabulae*, aquis suspenderetur'; ut sic, ubi appulerit, legentes excommunicationis libellum, ei sepulturam et alia humanitatis officia denegarent. Sed prophanum consilium Deo disponente viribus caruit. Quia tertia Iun. 26 sui obitus die in basilica beatissime Marie virginis, que ad Gradus dicitur, coram eiusdem sacratissime virginis altari est locum sepulcri", quem vivens quandoque in votis habuerat, de Iun. 26 functus officio tumulationis sortitus. Ubi eius merita omnibus 1160 rite poscentibus ad laudem et gloriam nominis Dei patrocinantur. Amen. a. sic scripsi pro officii tumulationem 1, officii tumulacione 2. codd. fragmentum chronici a Christiano compositi: Perpetrato hoc scelere est afflicta. Cf. supra p. 606 n. 1 et infra Christiani chronicon. b. Sequitur in CHRISTIANI CHRONICON MOGUNTINUM. Christianus II archiepiscopus Moguntinus, cum episcopatum circiter duos annos administratum anno 1251 per legatum sedis Romanae amisisset, iniquo animo fortunam suam ferens, quae detrimenta saeculo superiore ecclesiae Moguntinae illata essent', ad Theodericum abbatem eiusque fratres perscripsit. Atque a pristinis ecclesiae ornamentis capto principio, ubertatem eorum splendoremque iam dilapsum copiose et abundanter ostendit, ut fortunatissimis praeclarissimisque rebus tristis calamitatum series opponeretur. Totius autem mali exordium constituit a deiectione praedecessoris olim sui Heinrici I archiepiscopi, quem item sedis apostolicae legati duo ab episcopatu anno 1153 submoverant; omnemque stomachum, a legato apostolico sibi motum, in legatos Heinrici I adversarios erupit. Accusavit eos pecuniae acceptae et risus inhumani; indeque poena merita ambos uno die multari fecit, repentina post paulo violentaque morte pereuntes; quos quidem scimus etiam postea amplissimis rebus perdiu functos e vita abiisse diversis temporibus. Nec multo secus Rudolfum, filium Conradi ducis Zaringiae, anno 1160 electum archiepiscopum, propter crucis aureae partem absumptam interiisse eodem anno narravit, licet eundem constet exinde plus triginta annos viguisse. Tanta peccavit in rebus veterioribus; et suae aetatis quoque memoriam tenuem neutiquam sine ira exposuit. Forma 1. Scripturus itaque vobis iacturam et oppressionem, qua annis iam centum cepit ruere ecclesia Moguntinensis" 2. „Igitur, ut eins miserabilior calamitas quam patitur et flebilior elucescat, prius, quibus honoribus claruit, quibus divitiis et ornatibus referta fuerit disseremus". vit autem in ipsa urbe Moguntia' libellum intervallo annorum 1251 et 1253; nam anno 1253, cum hospitaliorum ordini se addixisset, Parisiis vitam posuit❜’. 3 Primum ediderunt opusculum, exscriptum Maguntiae e libro quodam vetusto", in Witichindi Saxonis rerum gestarum libr. III Basileae 1532, hac usi inscriptione: „Chronicon vetus rerum Maguntiacarum per Conradum episcopum". Ex qua editione deductae sunt editiones Reuberi Vet. Scr. Francofurti 1584 p. 450-458, et Francofurti 1726 p. 761-772, Urstisii Germ. hist. Francofurti 1585 et 1760 p. 567-575, Georgii Helwich Chronicon vetus cet. Francofurti 1630 et Moguntiae 1716, Ioannis Vol. secundum Rer. Mog. Francofurti 1722 p. 101-130. Boehmerus tandem Font. II 253-271, nonnullis apographi Treffleriani de quo infra dicam assumptis lectionibus, anno 1845 libellum proposuit iusto titulo hoc: Christiani chronicon Moguntinum". Mea editio sic parata est, ut, cum item principem editionem (ed.) maxime sequerer necesse esset, ad vitia depellenda adhiberem et variam lectionem, quam Dahl in Archiv für ältere deutsche Geschichtskunde II 326-332 attulit ex Treffleri bibliothecarii S. Iacobi Moguntini apographo codicis quondam Sponheimensis (T), et eos, de quibus vide supra p. 605, codices Wirziburgensem 8. XV ms. fol. 187 (W) atque Francofurtensem 8. XVIII (F), Arnoldi archiepiscopi vitae adiunctum chronici Christianini fragmentum haud exiguum* continentes. " Berolini 8 Idus Martias a. 1866. " 1. Adhuc" ait enim in describendo ecclesiae Moguntinae thesauro acerra habetur hic, sed gemmae non sunt". 2. Annales Erphordenses 1253 (Mon. Germ. SS. XVI 39): Cristianus Maguntinus archiepiscopus hospitaliorum ordini se tradidit"; (p. 40) „, Eodem anno Cristianus Maguntinus, quondam episcopus, Parisius defunctus est ac in domo hospitaliorum sepultus“. 3. Conradum" ex coniectura perperam posuerunt, nam in ipsius libri exordio codex ille vetustus de scriptore nihil praebuit nisi haec: C. presbyter episcopali nomine indignus". Hunc errorem ceteri editores fere omnes secuti sunt, quamvis nonnulli iam multis argumentis intellexissent, Christiano adiudicandum opusculum esse. Cf. Ioannis Volumen primum Rer. Mog. p. 607 squ. 4. Perpetrato hoc scelere " |
